45 procent landbouwers vindt job werkbaar

54,7 landbouwers op honderd vinden dat hun job niet altijd werkbaar is. Enkel in de horeca ligt dat percentage hoger. Stress en de psychologische vermoeidheid die daaruit voortvloeit blijft het grootste probleem, zo blijkt uit de Vlaamse werkbaarheidsmonitor die de Stichting Innovatie & Arbeid van de SERV driejaarlijks uitvoert. Toch is ruim 9 op de 10 ondernemers enthousiast aan de slag en kampt slechts 9,3 procent met motivatieproblemen. 

Eén op twee ondernemers vindt zijn job niet altijd werkbaar. Dat blijkt uit de driejaarlijkse werkbaarheidsmonitor van de SERV. Dat is nagenoeg hetzelfde cijfer als drie jaar geleden, toen het percentage er in vergelijking met 2010 flink op vooruit ging. Vooral ondernemers tussen 30 en 39 jaar zien het minder goed zitten. De jongste en oudste Vlamingen met een eigen zaak, hebben dan weer de minste klachten.

Van de zelfstandigen van veertig jaar of ouder met een werkbare job vindt 87,6 procent doorwerken tot het pensioen een haalbare opdracht. Zelfstandigen die vooral handenarbeid verrichten, vinden hun werk minder haalbaar dan collega's in de kennisgedreven sectoren. In onder meer horeca, landbouw en bouw vormen de fysieke belasting en een gebrek aan leermogelijkheden een probleem. 

Vrije beroepers lijden dan weer meer onder stress en het onevenwicht tussen werk en leven. "Hoewel stress zeker niet alleen een witteboordfenomeen is”, aldus onderzoeker Frank Janssens. “Dat komt in de grote groep van landbouw, bouw en horeca net zo goed voor. Wanneer je gezondheid te wensen over begint te laten, zorgt dat immers ook voor stress.” Leeftijd speelt een grote rol in hoe zelfstandigen hun werk ervaren. De jongste ondernemers zien het allemaal nog goed zitten. "Ze zijn nog veerkrachtig en hebben vaak nog geen kinderen, waardoor ze de lange werkuren beter aankunnen," zo klinkt het.

De groep 30- tot 39-jarigen heeft het het moeilijkst met het ondernemerschap. "In die leeftijdsgroep komen er nogal wat extra verantwoordelijkheden bij - ook buiten het werk. Vlamingen investeren dan vaak in een eigen huis of krijgen kindjes." Bij het ouder worden verbetert dat dan ook. Dat bij de 55-plussers het overgrote deel van de zelfstandigen hun job wel werkbaar vinden, heeft echter nog een andere reden. "Wie het echt niet meer zag zitten of ziek werd, hield er tegen dan al mee op. Zulke mensen zitten dus niet meer in de cijfers."

Een derde of 115.000 zelfstandigen heeft het moeilijk om een evenwicht te vinden tussen zijn job en zijn leven daarbuiten. "Deze cijfers komen niet uit de lucht vallen als je weet dat zeven op de tien meer dan 48 uur per week werken", merkt onderzoeker Frank Janssens op. Nog eens 125.000 zelfstandigen klagen over stress en psychische vermoeidheid. Dat zijn er veel meer dan drie jaar geleden. "Zowel zelfstandigen die hun activiteiten zien krimpen als de groeiers ervaren stress”, aldus Janssens. “Wie groeit, betaalt in de vorm van hogere werkdruk. Ook snelle ontwikkelingen, zoals de digitalisering, maken het er zelfstandigen niet makkelijker op.”

Nog een reden: het ondernemerschap kan ook emotioneel belastend zijn. Een kleine helft van de zelfstandigen heeft werknemers in dienst, wat meer verantwoordelijkheid en dus stress met zich meebrengt. Als ondernemer kom je bovendien ook zelf in contact met je klanten. "En die worden veeleisender, mondiger en soms ook wel eens agressief", zegt Janssens. Zo zegt 14 procent van de zelfstandigen wel eens slachtoffer te zijn geworden van intimidatie en bedreiging. Daarnaast krijgen ze ook te maken met pestgedrag (3,7%), fysieke agressie (2,4%) en zelfs ongewenst seksueel gedrag (2,5%). 

Lees het volledige rapport hier.