Gabriels: "Iedereen moet bijdragen in BSE-kosten"

Het is nog steeds niet duidelijk wie in ons land voor de kosten (circa 10 miljard) zal moeten opdraaien van de maatregelen die Europa heeft opgelegd ter bestrijding van de gekkekoeienziekte (BSE). "Maar niemand mag z'n verantwoordelijkheid ontvluchten", zegt federaal landbouwminister Jaak Gabriëls, die ijvert voor een forse financiële inbreng van Europa. De invoering van een vleestaks "moet mogelijk zijn", maar is momenteel één van de mogelijke pistes om de kostprijs voor België op te vangen, luidt het.

Gabriëls pleegde maandag overleg met z'n gewestelijke collega's en met de vertegenwoordigers van de landbouworganisaties over hoe ons land de BSE-maatregelen in de praktijk zal omzetten.

Vanaf 1 januari moeten in Europa alle runderen ouder dan 30 maanden getest worden op BSE in het slachthuis of worden opgekocht en vernietigd. Maar de tweede optie ziet Gabriëls absoluut niet zitten. "Hoe kan je het aan de publieke opinie uitleggen dat je gezonde dieren afslacht en vernietigt?", vraagt de VLD-minister zich af. Bovendien zou zo'n operatie duurder uitvallen dan het testen van dieren (die wordt op 1,2 miljard geschat).

Het testen van zo'n 130 à 140.000 runderen wordt een "hectische en gigantische operatie", maar Gabriëls benadrukte dat de Belgische gespecialiseerde laboratoria er klaar voor zijn, op voorwaarde dat ze zeker zijn van voldoende testen. Momenteel geldt de Europese beslissing voor een half jaar. "Hier moet duidelijkheid komen. Het kan niet zijn dat de maatregel telkens met 6 maanden wordt verlengd. Zo blijven de labs in onzekerheid", aldus Gabriëls.

Voorts buigen Gabriëls en z'n collega's zich momenteel over de gevolgen van het verbod op het gebruik van diermeel in veevoeder. De komende dagen worden de bestaande stocks diermeel (zo'n 170 à 180.000 ton) bij de verschillende mengvoederfabrikanten opgehaald en opgeslagen (in eerste instantie in Gent). Die operatie kost 180 miljoen en wordt betaald door de federale overheid. "We willen voorkomen dat het meel anders nog in afvalcircuits terechtkomt".

Voor de verwerking van het vermalen vleesafval (bij Indaver en/of de Waalse cementovens) moeten normaal de gewesten opdraaien (die zijn bevoegd voor alles wat met afval te maken heeft). De kostprijs hiervan wordt geraamd op 8 miljard frank. "Maar dat is een mission impossible", zegt Gabriëls. De gewesten kunnen die kost niet alleen dragen.

Voor Gabriëls is het duidelijk dat iedereen z'n verantwoordelijkheid moet opnemen: de overheid, de sector en de consument "die wel bereid zal zijn iets meer te betalen voor z'n vlees als hij een kwaliteitsgarantie krijgt", denkt Gabriëls. De invoering van een vleestaks om de operatie mee te financieren "moet mogelijk zijn", maar verder wou Gabriëls zich daar niet over uitspreken.

Op de Europese landbouwraad morgen/dinsdag gaat Gabriëls aandringen op een maximale Europese tussenkomst in de kostprijs van de maatregelen. "Europa heeft zich blijkbaar nooit de vraag gesteld hoeveel alles kost", zucht Gabriëls. Voorts wil hij een precies overzicht van de maatregelen die alle EU-landen nemen om hun rundersector te ondersteunen (om concurrentievervalsing tegen te gaan).

Gabriëls toonde zich maandag opnieuw bijzonder ontstemd over de Europese aanpak. "De maatregelen zijn er bruusk gekomen onder druk van Frankrijk en Duitsland. Maar het is nog niet duidelijk of alle landen die kunnen uitvoeren", aldus Gabriëls die het "nogal bizar" vindt dat Europa eerst maatregelen oplegt om vervolgens (in Nice) te beslissen een haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren. "Typisch voor Europa op dit moment".