Jonge boeren debatteren over ruraal ondernemerschap
Jonge landbouwers verwachten een betere vorming waarbij economische en juridische kennis belangrijke aandachtspunten zijn. Ook willen ze dat Europa en de lokale overheid een stabiel beleid uitstippelen. Van de banken verwachten ze een betere toegang tot geld en meer openheid voor alternatieve systemen. Dat was de conclusie van een debat met jonge landbouwers op Agribex.
Het Vlaams Ruraal Netwerk en het Waals Ruraal Netwerk brachten vertegenwoordigers van Groene Kring, Jong ABS, FJA en Fugéa samen om na te denken over de toekomst van ruraal ondernemerschap. Ook afgevaardigden van de overheid, de banken en andere belangenorganisaties waren aanwezig. Er werd gedebatteerd over drie thema’s: opleiding, vorming en competenties voor de toekomst, samenwerking en bedrijfsovername en installatie.
Op vlak van opleiding en vorming was er over de landbouworganisaties heen een duidelijke vraag naar meer juridische en economische kennis. Zo hebben jonge landbouwers vaak een zeer goede kennis van landbouwtechnieken, maar ontbreekt het hen aan bijvoorbeeld informatie over termijnmarkten of verzekeringen tegen oogstverliezen. Ze zien op dat vlak ook een rol weggelegd voor de overheid om dit te faciliteren.
Of samenwerking de levensvatbaarheid van een bedrijf kan verhogen, daarover liepen de meningen uiteen. Een aantal jonge boeren ziet hier zeker kansen liggen om een groter blok te vormen naar de machtige distributie toe. In de praktijk lijkt het echter niet evident om zich te organiseren omdat Europa grenzen stelt aan kartelvorming en ook omdat de distributie dit soms tegenwerkt. Ook werd de vraag gesteld of de mentaliteit van de Vlaamse boer een struikelblok vormt om tot meer samenwerking te komen. Samenwerken in het aankoopbeleid zou een meer haalbare optie zijn.
Wat bedrijfsovername en installatie betreft, werd er vooral op aangedrongen om jonge landbouwers te adviseren om hun tijd te nemen vooraleer ze tot overname overgaan. “Er is een rijpingsproces nodig”, klonk het. Ook werd er aangedrongen op een realistisch overnameplan. “Geloven in een project is belangrijk, maar enig realisme is onontbeerlijk”, zei een Waalse jonge boer. Anderen drongen erop aan om productierechten zoals premies en quotarechten niet langer verhandelbaar te maken. “Dit is uiteindelijk gebakken lucht en het kost een jonge landbouwer handenvol geld.”
Naar de banken toe werd geadviseerd om geen enorme waarborgen van jongeren te vragen omdat toegang tot geld voor hen juist het probleem is. Ook moet de financiële sector volgens een aantal jonge boeren meer openheid aan de dag leggen voor alternatieve landbouwsystemen zoals biolandbouw, korte keten of ‘community supported agriculture’. Tot slot werd er ook aangedrongen op een standvastig beleid. Het is niet evident om als jonge landbouwer zware financiële engagementen op te nemen als het beleid op korte termijn vaak wisselt.
Het Vlaams en Waals Ruraal Netwerk staat in voor de communicatie en animatie rond het plattelandsontwikkelingsprogramma dat loopt tussen 2007 en 2013. Ze werken samen met andere rurale netwerken in Europa om kennis en ervaringen te delen. Ook worden er activiteiten georganiseerd, zoals dit debat over jong ruraal ondernemerschap.
Meer info: Vlaams Ruraal Netwerk of 'Young and farmer'
