Kempense boeren verzetten zich tegen Sigmaplan
Zaterdag betoogden boeren, buren en grondeigenaars voor het behoud van landbouw in het Sigmagebied 'Varenheuvel-Abroek'. "Goede landbouwgrond wordt onteigend, terwijl stroomafwaarts waterzieke gronden liggen", getuigt melkveehoudster Els Beullens, die 40 hectare verliest. De ontevredenheid bij de boeren over het flankerend beleid is groot zodat zij hun hoop gesteld hebben op hun alternatief voorstel.
In het Sigmagebied 'Varenheuvel-Abroek' zou ongeveer 211 hectare landbouwgrond omgezet worden in natte ruigtes. 32 landbouwers, voornamelijk melkveehouders, worden getroffen door de plannen voor natuurontwikkeling. Voor enkele bedrijven betekenen de plannen die nu op tafel liggen, een forse aderlating. De vraag blijft of zij hun bedrijf op termijn kunnen handhaven, want voor een goede bedrijfsvoering hebben ze nood aan gronden voor mestafzet, (wat door MAP4 nog meer aan de orde is), begrazing en voederwinning.
In 2005 werd een landbouwgevoeligheidsanalyse uitgevoerd die de impact op landbouw trachtte in te schatten. "Toen al bleek het effect op de landbouw ‘groot’ te zijn. Nu, zes jaar later, worden een aantal toekomstgerichte bedrijven, waar intussen een jonge opvolger aan het roer staat, nog zwaarder getroffen dan aanvankelijk gedacht. Deze bedrijven willen vooruit kijken, maar kunnen dat niet langer", zegt Els Beullens. Het flankerend beleid schiet volgens haar tekort. "De onteigeningsvergoeding bedraagt met twee euro per m² een fractie van de gangbare waarde van landbouwgrond in de Kempen. Eén jaar maïs aankopen en de vergoeding voor pachtgrond (2.000 euro) is opgesoupeerd. En de grondenbank vindt geen morzel ruilgrond."
De landbouwers in de regio vrezen voor de leefbaarheid van hun bedrijven want zij zien grond verloren gaan aan het Sigmaplan, aan de habitatgebieden in het kader van Natura 2000 en aan het GRUP Kleine Nete en AA. "Ook de talrijke ankerplaatsen die aangeduid worden, baren ons zorgen. In de buurt van ankerplaatsen zou op termijn geen maïs meer geteeld mogen worden", verklaart Beullens. "Wie één vijfde van zijn grond verliest, komt in aanmerking voor een bedrijfsverplaatsing, maar men 'vergeet' om de optelsom van deze verliezen te maken", hekelen de talrijk opgedaagde boeren. "En verplaatsen naar waar? We vinden nergens nog open ruimte."
In het besluit van 2005 staat te lezen dat men in het gebied 'Varenheuvel-Abroek' dottergraslanden, laaggelegen schraal hooiland en voedselrijke zoomvormende ruigten, waaronder bijvoorbeeld riet, wil nastreven. De projectontwikkelaars, het Agentschap voor Natuur en Bos en Waterwegen en Zeekanaal, hebben zichzelf tot doel gesteld om een belangrijk leefgebied voor de roerdomp (rietvogel) te creëren, maar ook voor de bruine kiekendief, het woudaapje, de snor en de grote karekiet wil men extra inspanningen leveren.
De landbouwers zijn overtuigd dat natte ruigtes creëren enkel zal lukken door middel van grote graafwerken, "terwijl stroomafwaarts waterzieke gronden liggen die beter geschikt lijken én reeds in het bezit zijn van natuurverenigingen". Zij benadrukken dan ook dat zij niet tegen natuurontwikkeling zijn, maar wel tegen het inefficiënt gebruik van de gronden. "Varenheuvel is rijk aan kleine landschapselementen die de overheid geen cent kosten, wat niet gezegd kan worden van de plannen die nu op tafel liggen."
Momenteel hebben de lokale landbouwers een alternatief voorstel naar voor geschoven, waarvan zij denken dat natuur alle kansen krijgt zonder schade aan waardevolle landbouwgrond te berokkenen. Op die manier blijft de impact op de landbouw minimaal. De bevoegde instanties bekijken de mogelijkheden van dit voorstel. De landbouwers, die duidelijk wilden maken hoe urgent hun situatie is, hopen dat dit voorstel de basis zal vormen voor een constructief overleg met de natuursector en de uitvoerders van het geactualiseerde Sigmaplan. Zij kregen alvast de steun van Luc Van Hove, burgemeester van Zandhoven.
Bekijk de foto's van de actie op het VILT-Facebookprofiel.
