Schapenvlees is grotendeels bestemd voor halalmarkt
Het Departement Landbouw en Visserij bracht de Belgische halalketen in kaart aan de hand van de (soms schaarse) beschikbare informatie. Op landbouwbedrijven wordt geen onderscheid gemaakt tussen halal en niet-halal productie. In slachthuizen gebeurt dat wel en is het merendeel van het schapenvlees zelfs halal. Zeven tot acht op de tien schapen in ons land worden ritueel geslacht.
Het rapport over de halalketen komt er op vraag van Vlaams minister-president Kris Peeters. In de schoot van het European Committee for Standardization (CEN) starten deze maand immers de gesprekken rond de afstemming van criteria voor halalvoeding. Een algemeen aanvaarde norm bestaat vandaag niet en dat zorgt voor een wildgroei aan certificeringsorganismen, elk met eigen criteria en controlemethoden. De vraag naar een halalstandaard groeit omdat die voor transparantie zou zorgen en zowel producenten als consumenten ten goede zou komen.
Wereldwijd is de halalmarkt aan een opmars bezig. In 2010 vertegenwoordigde halalvoeding 17 procent van de wereldwijde voedselmarkt, naar schatting 632 miljard dollar. In Europa en Rusland zou het gaan om een markt van 69,3 miljard dollar. Waar er wereldwijd 1,6 miljard moslims leven, zijn dat er in de EU 16 miljoen en hun aantal neemt nog steeds toe. In België verwacht men dat 10,2 procent van de bevolking in 2030 bestaat uit moslims, tegenover zes procent nu.
Een aantal socio-economische factoren maken van halal in Europa een economisch interessant verhaal. Niet alleen neemt het aantal consumenten toe, maar moslims blijken grote voedselverbruikers te zijn. Ze eten soms tot dubbel zo veel vlees als andere consumenten. Daarnaast spenderen ze een hoger percentage van hun budget aan voedsel dan niet-moslims en blijken het, eenmaal ze het product vertrouwen, zeer loyale consumenten te zijn.
De primaire sector is de eerste stap in de halalketen, maar op landbouwbedrijven wordt momenteel meestal nog geen onderscheid gemaakt tussen halal en niet-halal. Op het niveau van de slachthuizen gebeurt dat wel. Zo blijkt in 2005 al 27 procent van de slachthuizen waar schapen geslacht werden, enkel ritueel te slachten. Alle pluimveeslachthuizen doen in min of meerdere mate aan halalproductie.
Het belang van de binnenlandse halalmarkt inschatten, was voor de studiedienst van het Departement Landbouw en Visserij zeer moeilijk. Een accuraat beeld van de markt is niet voorhanden. Een zeer voorzichtige raming van de mogelijke waarde van de Belgische halalvoedselmarkt op basis van Nederlandse gegevens komt op 1,7 miljard euro. De halalmarkt in onze buurlanden is over het algemeen sterker ontwikkeld.
Voor bepaalde sectoren is halal wel een belangrijke onderdeel van de export. Er is ook toenemende concurrentie tussen Vlaamse voedingsbedrijven en exporterende voedingsbedrijven uit moslimlanden op de Belgische/Europese markt. De traditionele halaldistributiekanalen (islamitische slager en etnische speciaalzaken) spelen veruit de belangrijkste rol in de distributie van halalproducten, al worden supermarktketens zich meer en meer bewust van de halalmarkt en het potentieel ervan.
De onderzoekers concluderen dat het halaldossier voor een serieuze uitdaging inzake transparantie staat. Daardoor kan halalvoeding in Vlaanderen zich maatschappelijk en economisch niet optimaal ontwikkelen. Door het ontbreken van een algemeen aanvaarde norm biedt een halallabel vandaag de dag geen zekerheid. Zoals moslims soms niet-halal vlees eten zonder het te weten, eten ook niet-moslims soms halalvlees zonder hiervan op de hoogte te zijn.
Meer info: Halalvoeding in Vlaanderen
