Aardappelpootgoed is ongezien schaars en duur

Het tekort aan aardappelpootgoed is een item in Drietand, het ledenblad van het Algemeen Boerensyndicaat. De verwachting is dat oude rassen zoals Bintje een comeback zullen beleven omdat er onvoldoende pootgoed is van speciale fritesrassen genre Fontane. In de zoektocht naar alternatieven zullen veel aardappeltelers beslissen om pootgoed te snijden. “De verantwoordelijkheid ligt dan volledig bij de teler. Als men gecertificeerd pootgoed snijdt, dan vervalt de garantie van de pootgoedkweker”, sensibiliseert aardappelspecialist Guy Depraetere. Ook het Voedselagentschap is zich ervan bewust dat meer pootgoed gesneden wordt tijdens jaren dat de prijs hoog is. Daarom herinnert het agentschap aan de risico’s.

Aardappelpootgoed is dit jaar een schaars goed. De rampzalige weersomstandigheden in 2016 hebben de pootgoedtelers net zozeer parten gespeeld als de telers van consumptieaardappelen. “De courante variëteiten zijn reeds lang totaal uitgeput. Ook het toelaten van gekloven Fontane-pootgoed bracht geen soelaas”, informeert ABS-aardappelspecialist Guy Depraetere. In ledenblad Drietand overloopt hij de alternatieven: “Bintje is een niet evident alternatief omwille van de ongezien hoge prijs van het pootgoed. Andere minder bekende rassen planten, maar zal men die bij een overaanbod wel kunnen verkopen?”

Depraetere rekent voor dat het dure pootgoed de teeltkosten verhoogt met 1.000 euro per hectare. Dat zal aan het rendement vreten van aardappelen die op contract geleverd worden. Hij vermoedt dat de keuze dit voorjaar vaak zal vallen op het snijden van de grote maat pootgoed om op die manier de beschikbaarheid te verdubbelen. Naast het snijden van pootgoed is er nog een ander fenomeen waar de aardappelspecialist van het Algemeen Boerensyndicaat rekening mee houdt, met name het uitsorteren van de kleine maten van kiemremmervrije consumptieaardappelen.

Pootgoed snijden is niet zonder gevaar want het Voedselagentschap wijst akkerbouwers via de landbouwbladen op het risico van een snelle verspreiding van schimmel-, virus- en bacterieziekten als het materiaal niet voortdurend wordt ontsmet. Naar verluidt zijn er ieder jaar voorbeelden van problemen die toe te schrijven zijn aan gesneden pootgoed: een slechte opkomst als gevolg van bacterierot en bijvoorbeeld ook slecht groeiende planten door virusontwikkeling. In de autocontrolegids voor de primaire productie worden de goede praktijken bij het snijden van pootgoed beschreven. Als aardappelplanten of -knollen besmet blijken met een schadelijk quarantaineorganisme zoals de ringrotbacterie, dan zal het solidariteitsfonds niet tussenkomen in de vernietiging van de oogst indien het onderzoek uitwijst dat de besmetting te maken heeft met pootgoed dat niet gesneden is volgens de regels van de kunst.

Een "geluk bij een ongeluk" volgens Depraetere is dat het dure pootgoed de areaalstijging in Noordwest-Europa kan afremmen. Pootgoed is namelijk niet alleen in België schaars maar ook in Frankrijk, Nederland en in mindere mate ook in Duitsland. Alleen in Groot-Brittannië speelt het probleem niet. In de ons omringende landen wordt niettemin rekening gehouden met een uitbreiding van het aardappelareaal met twee tot vijf procent. Dat werd duidelijk bij de laatste bijeenkomst van de North-Western European Potato Growers (NEPG) in Gembloux.

In eigen land gaan aardappeltelers door op het élan van 2016 en zouden ze ook dit jaar hun areaal fors willen uitbreiden, ondanks de hoge pootgoedprijs. NEPG wijst erop dat de opbrengst per hectare een grotere invloed heeft op de productie dan een eventuele uitbreiding van het areaal. Dat hebben we het afgelopen jaar nog gezien want de stijging van het aardappelareaal met 16,5 procent in Vlaanderen werd tenietgedaan door de wateroverlast in het voorjaar en de extreem droge nazomer.