Al 100 hectare vogelakkers aangelegd in de Moeren

Twee jaar na de start van het soortbeschermingsprogramma voor de grauwe kiekendief in de West-Vlaamse Moeren hebben landbouwers al 100 hectare geschikt leefgebied gecreëerd. Het gaat om zogenaamde ‘vogelakkers’ die landbouwers aanleggen via een beheerovereenkomst met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). “Dat de oppervlaktedoelstelling van het soortbeschermingsprogramma daarmee al gehaald is, is een onverhoopt succes”, klinkt het. “Nu is het wachten op de grauwe kiekendief.” Het recente broedgeval van de zeldzame roofvogel in de buurt van Diksmuide doet de projectpartners alvast hoopvol naar de toekomst kijken.

De grauwe kiekendief is een beschermde roofvogel die in Vlaanderen nog maar zelden voorkomt. Hij maakt zijn nest in open landbouwgebieden, bij voorkeur in graanakkers. De Moeren in West-Vlaanderen is zo’n open en uitgestrekt landbouwgebied en vormt het ideale biotoop. In het kader van een soortbeschermingsprogramma voor de grauwe kiekendief werd het landbouwgebied De Moeren in West-Vlaanderen aangeduid als kansrijk broedgebied. Daar worden zeer gericht maatregelen genomen om de soort terug naar Vlaanderen te krijgen.

“Het gebied wordt door landbouwers ingericht via beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij”, legt Karolien Michiel, materiespecialist beheerovereenkomsten bij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), uit. De landbouwers voeren maatregelen uit op hun landbouwpercelen en ontvangen daarvoor jaarlijks een vergoeding. “Eén van die maatregelen is de vogelakker, die bestaat uit stroken luzerne afgewisseld met stroken van graan, gras en kruiden.”

En de vogelakker slaat aan bij landbouwers. In 2018 is ruim 11 procent (of bijna 100 hectare) van het prioritaire deel van De Moeren ingericht met akkervogelvriendelijke maatregelen waaronder vogelakkers, naast percelen met wintervoedselgewas en gemengde grasstroken met een gefaseerd maaibeheer. “Daarmee is de oppervlaktedoelstelling voor het gebied – twee jaar na de start van het soortbeschermingsprogramma – al behaald”, zegt Karolien Michiel.

Ook het soortbeschermingsprogramma is nu al een succes, want andere akkervogels zoals veldleeuwerik en gele kwikstaart plukken ook de vruchten van de inspanningen die landbouwers leveren. Ook het recente broedgeval van grauwe kiekendief in de buurt van Diksmuide laat de projectpartners alvast hoopvol naar de toekomst kijken. Om na te gaan wat al deze beheerovereenkomsten nu opleveren voor de akkervogels worden door vrijwillige en professionele onderzoekers verschillende zaken opgevolgd. Zo worden vogeltellingen georganiseerd, doet het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) sinds 2016 broedvogelinventarisaties in het volledige gebied en gaat de Universiteit Hasselt na wat de impact van de beheerovereenkomsten is tijdens de broedfase van akkervogels.

“Al dit onderzoek zal toelaten in beeld te brengen wat de impact is van beheerovereenkomsten in een gebied als De Moeren”, aldus Karolien Michiel. “Het zal ons leren hoe we de maatregelen verder kunnen verbeteren en de inzet ervan kunnen optimaliseren zodat beheerovereenkomsten daadwerkelijk een verschil kunnen maken en kunnen helpen de verdere achteruitgang van vele akkervogelsoorten tegen te gaan.”