Azië en Europa verenigen zich tegen Trump

Meer dan 50 Aziatische en Europese wereldleiders komen donderdag en vrijdag bijeen in Brussel voor de tweejaarlijkse ASEM-top. Het agressieve handelsbeleid van de Amerikaanse president Donald Trump, nagenoeg de enige afwezige wereldleider, wordt hét gespreksonderwerp bij uitstek. In de ontwerpconclusies staat alvast een niet mis te verstane boodschap voor Washington: de ASEM-lidstaten verbinden zich tot "geregulariseerde internationale orde" en "multilaterale handel", een weinig verhulde sneer naar de 'America First'-strategie van de Amerikaanse president.

De leiders van de Aziatische en Europese landen komen om de twee jaar samen om de banden tussen beide werelddelen aan te halen. Een veredelde praatbarak, volgens critici, maar dat belooft dit keer anders te worden. Niet alleen vindt ASEM plaats net na de Europese top van woensdag en donderdag, en tekenen alle grote Europese namen dus present, ook de Aziatische wereldleiders zijn massaal aanwezig. Onder meer de Japanse premier Shinzo Abe, zijn Chinese ambtgenoot Li Keqiang en de Russische eerste minister Dmitri Medvedev zakken donderdag en vrijdag af naar Brussel. Europees president Donald Tusk is de voorzitter.

Bovendien hebben de 53 ASEM-leden wel wat op de plank liggen. Belangrijkste thema: de handelsperikelen met Donald Trump, zowat de enige wereldleider die er deze week niet bij is. De Amerikaanse president is verwikkeld in een handelsoorlog met China, en legde ook aan zijn Europese partners al importtarieven op. Tijdens de eerste officiële Euro-Aziatische top sinds zijn aanstelling moeten de Azië en Europa het eens worden over wat ze moeten aanvangen met de nieuwe bewoner van het Witte Huis.

De relaties binnen ASEM zijn ook niet altijd goed. Zo bikkelt China met een aantal buurlanden over de Zuid-Chinese Zee, en krijgt het 'Belt and Road initiative' van Peking binnen en buiten Europa kritiek omdat de Chinezen landen in een schuldenprobleem steken met hun miljardenprojecten. Die plooien moeten gladgestreken worden, willen Europa en Azië een écht blok vormen tegen het protectionisme van de VS.

De geest van Trump waart nog rond in een aantal andere prangende dossiers. Zo wordt verwacht dat Europa en Azië hun engagement voor het klimaatakkoord van Parijs zullen bevestigen. Onder leiding van de nieuwe president lieten de Verenigde Staten al weten uit dat akkoord te willen stappen. Verder zullen de landen het hebben over de pas opnieuw geactiveerde Amerikaanse sancties tegen Iran.