Bayer verstrikt in duizenden Roundup-rechtszaken

Chemiereus Bayer zou bereid zijn tot 8 miljard dollar te betalen om tot een schikking te komen in duizenden Amerikaanse rechtszaken wegens de onkruidverdelger Roundup. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. De officiële bemiddelaar van Bayer noemt dit echter 'pure fictie'. Het juridische moeras waarin Bayer na de overname van Monsanto in de Verenigde Staten verzeild is geraakt, bewijst hoe sterk het Amerikaanse rechtssysteem verschilt van het onze. In het tijdschrift Trends gaf de Amerikaanse topadvocaat Mark Behrens eerder deze zomer tekst en uitleg.

Bayer heeft met de overname van Monsanto zijn hoofd in een juridisch wespennest gestoken, en is in Californische rechtbanken al meermaals pijnlijk gestoken. Het Duitse concern is er drie keer op rij veroordeeld tot de betaling van hoge schadevergoedingen aan gebruikers van de beruchte onkruidverdelger Roundup, die door Monsanto werd ontwikkeld. “Die zogenaamde massaschadeclaims waren gelanceerd door advocatenfirma's die stelden dat hun cliënten kanker hebben gekregen door de blootstelling aan glyfosaat, het hoofdbestanddeel van Roundup”, vertelt Amerikaans topadvocaat Mark Behrens aan het tijdschrift Trends.

In totaal lopen in de Verenigde Staten ruim 18.000 rechtszaken tegen Bayer, allemaal over Roundup. Bayer, dat het middel via de overname van Monsanto in handen kreeg, stelde eerder al speciale bemiddelaars aan om tot een akkoord te komen in de kwestie. Volgens ingewijden zou het bedrijf bereid zijn om tot 8 miljard dollar te betalen om tot een schikking te komen in duizenden Amerikaanse rechtszaken, zo meldt het persbureau Bloomberg. Bayer stelde eerder al een speciale bemiddelaar aan om onderhandelingen tussen beide kampen in goede banen te leiden. "Tijdens de gesprekken is totaal nog niet gesproken over compensatie", reageert mediator Ken Feinberg op die geruchten.

Hoe is het zover kunnen komen en hoe moet het nu verder voor Bayer? Topadvocaat en voormalig professor in de rechten Mark Behrens – overigens niet betrokken bij de rechtszaken tegen Bayer - laat in het tijdschrift Trends zijn licht schijnen over de zaak. “Het Amerikaanse rechtssysteem verschilt wel wat van bijvoorbeeld het Belgische”, legt hij uit. “Als de eisende partij de rechtszaak wint, krijgt de advocaat minstens een derde en allicht 40 procent van de schadevergoeding, in sommige gevallen zelfs 50 procent. Er is dus een grote incentive voor advocaten en eisers om een proces te starten: beide partijen kunnen astronomische bedragen verdienen.”

Massaschadegevallen, zoals er tegen Bayer worden aangespannen, komen in de VS altijd voor in een rechtbank met een jury. “Een rechter bepaalt welke informatie aan de jury wordt voorgelegd”, legt Mark Behrens uit. “Maar de jury beslist, ook welke schadevergoeding moet worden opgelegd aan het aangeklaagde bedrijf. Die omvat de economische schade - medische onkosten en het salaris dat de klager door ziekte is misgelopen - plus extra compensatie voor pijn en lijden. In massaclaims leidt dat steevast tot zeer hoge bedragen.”

De advocaat heeft zijn eigen mening over het regelen van schadeclaims. “Als je zoals Bayer gelooft dat je wetenschappelijke basis sterk is, zou het in massaschadeclaims dwaas zijn met de witte vlaag te zwaaien op een moment dat je gelooft dat je kan winnen”, zegt hij. Volgens hem is een regeling aanvaarden prematuur. “Het gaat hier om een product dat wij allemaal weleens hebben gebruikt en over een soort kanker die iedereen kan krijgen. Als Bayer dan zou zeggen 'oké, laten we die 10.000 zaken regelen', dan kan je voorspellen wat zal gebeuren. Een week later heb je 10.000 nieuwe zaken.” Hoe dit allemaal zal aflopen voor Bayer, is nog koffiedik kijken.