Belgische varkensketen mist deadline castratieverbod

In 2013 heeft de Belgische varkensketen zich geëngageerd om tegen 2018 de chirurgische castratie bij biggen stop te zetten. In het zicht van de jaarovergang meldt de Belgische varkensketen nu dat die doelstelling niet gehaald zal worden. Enerzijds wordt gewezen op het gebrek aan gelijk speelveld op Europees niveau en de handelsbelangen met onder meer Duitsland. Anderzijds staat de techniek voor een betrouwbare geurdetectie nog steeds niet op punt. “We weten ondertussen dat die ene totaaloplossing niet bestaat”, reageert Yvan Dejaegher, directeur-generaal van de Belgian Feed Association (BFA). 

Het castratievraagstuk in de Vlaamse varkenshouderij is nog niet opgelost. In 2013 beloofde de Belgische varkensketen om tegen 2018 “vrijwillig” een einde te maken aan de chirurgische castratie bij biggen, maar de sector zelf laat nu weten dat het de deadline niet haalt. Varkenshouders castreren om te vermijden dat het berenvlees een onaangename geur zou afgeven bij de bereiding. Als er niet meer gecastreerd wordt op de varkensbedrijven zelf, dan komt de verantwoordelijkheid om de berengeur te detecteren verderop in te keten te liggen. Maar daarvoor staat de nodige technologie nog niet op punt. 

Dat is meteen ook één van de belangrijkste redenen die door de ketenpartners naar voor wordt geschoven als verklaring voor de gemiste deadline. “Er werd de voorbije jaren zowel door de ketenpartners, de private sector als de overheid zwaar geïnvesteerd in de ontwikkeling van zulk systeem, maar het is tot op heden nog niet beschikbaar”, zo klinkt het in het persbericht. “Onder meer in Denemarken en Spanje wordt er geëxperimenteerd met beloftevolle lasertechnologie”, voegt Boerenbond-woordvoerder Luc Vanoirbeek daaraan toe.

“Maar voorlopig is geen enkele techniek betrouwbaar genoeg om er 100 procent op te vertrouwen”, gaat Vanoirbeek verder. “En we weten allemaal dat als er ook maar één “stinker” in het handelskanaal terechtkomt, we als sector met een groot probleem zitten. Dat risico kunnen we met andere woorden niet nemen.” Daarnaast engageren de ketenpartners zich om bij chirurgische castratie steeds pijnbestrijding toe te passen, een praktijk die ook opgenomen zal worden in de sectorgids primaire productie. “Verder wordt ook maximaal ingezet op de alternatieven, zijnde de intacte beren, vaccinatie en het onderzoeken van de invloed van voedersamenstelling”, zo klinkt het.

De andere reden die wordt aangehaald is een gelijk speelveld op Europees en Belgisch niveau dat gelijkaardige maatregelen voorschrijft voor alle Europese lidstaten, om zo oneerlijke concurrentie te vermijden. “In eigen land is zowat iedereen overtuigd, ook de retail”, aldus Vanoirbeek. “Maar in Duitsland, onze belangrijkste exportmarkt, ligt dat anders. En ook voor verdere exportbestemmingen zoals verschillende Aziatische landen ligt het moeilijk.”

“We moeten inderdaad vermijden dat we ons vastrijden op onze afzetmarkten”, is Yvan Dejaegher, directeur-generaal van de Belgian Feed Association, akkoord. “Enerzijds willen we als sector graag het voortouw nemen, anderzijds mogen we onszelf ook niet in de voet schieten. Innovatief veevoeder kan een deeltje van de oplossing zijn, maar als we de voorbije jaren één ding geleerd hebben, dan is het wel dat deze uitdaging een amalgaam van deeloplossingen vergt om ervoor te zorgen dat uiteindelijk alle vlees zijn weg vindt naar de markt.” Een nieuwe streefdatum moeten we volgens Dejaegher niet meteen verwachten. Ook Vanoirbeek geeft aan dat een nieuwe concrete deadline vooralsnog moeilijk ligt. 

Het uitstel kan alvast bij dierenrechtenorganisatie GAIA op weinig begrip rekenen. Volgens voorzitter Michel Vandebosch werken er al heel wat boeren niet meer met chirurgische castratie. "En die zijn daar heel tevreden over." GAIA-drecteur Ann De Greef verwijst naar Colruyt en Lidl. De eerste warenhuisketen neemt vlees af van leveranciers die vaccineren tegen de berengeur, de andere van boeren die beren intact laten. Volgens de dierenrechtenorganisatie leveren de alternatieven de varkenshouder niet alleen een beter rendement op, maar voorkomen ze ook onnodig dierenleed en zijn ze beter voor het milieu. De organisatie vraagt minister voor Dierenwelzijn Ben Weyts een belofte uit het Vlaams regeerakkoord alsnog na te komen. "Hij heeft daar nog drie weken de tijd voor", aldus Ann De Greef.