Bioboer draagt zonder kunstmest bij aan CO2-arm brood

Het Britse onderzoek dat een CO2-uitstoot van een halve kilo toedichtte aan elk brood van 800 gram is voor BioForum een reden om het klimaatdebat open te trekken naar de productiewijze, én de biologische productiemethode onder de aandacht te brengen. Een levenscyclusanalyse voor brood wees uit dat vooral het gebruik van kunstmest de CO2-teller doet tikken. Bioboeren gebruiken geen kunstmest omdat de korrels de plant voeden maar niet de bodem. “Bio maakt de bodem vruchtbaar met behulp van dierlijke mest, vruchtwisseling en compost. Daardoor wordt de bodem rijk aan organische stof en verhoogt zijn vermogen om koolstof op te slaan”, klinkt het

In de zoektocht naar een klimaatvriendelijk eetpatroon is wat we eten (groente, granen, vlees, ...) van groot belang. Nu blijkt dat ook de productiewijze er toe doet. Britse onderzoekers van de universiteit van Sheffield maakten een levenscyclusanalyse voor brood, waarbij ze het hele productieproces in beschouwing namen: de teelt van tarwe, opslag en transport van het graan, het maalproces, het transport van het meel en uiteindelijk het bakken van het brood. Alles bij elkaar genomen komen de onderzoekers voor een brood van 800 gram tot een klimaatvoetafdruk van 0,589 kilo CO2.

De onderzoekers houden kunstmest bij de graanteelt verantwoordelijk voor 40 procent van de totale uitstoot. Kunstmest is geen milieu- of klimaatvriendelijk product, want het wordt (in het geval van stikstofmeststoffen, nvdr.) gemaakt van fossiele brandstoffen. De stikstof in de meststoffenkorrels wordt weliswaar uit de lucht gehaald, maar bij het productieproces zzijn hoge temperaturen nodig en die worden tot nog toe meestal bereikt met aardgas.

In de biologische landbouw is kunstmest niet toegelaten, zo benadrukt BioForum. “Kunstmestkorrels voeden de plant en niet het bodemleven. Meer nog, ze verstoren het bodemleven, waardoor de bodemvruchtbaarheid op termijn afneemt. Bio maakt de bodem vruchtbaar met behulp van dierlijke mest, vruchtwisseling en compost. Daardoor wordt de bodem rijk aan organische stof en verhoogt haar vermogen om koolstof op te slaan.”

De belangenverdediger van de bioboeren in Vlaanderen vindt dat er meer aandacht mag zijn voor de productiewijze. “De Britse studie brengt dat terecht onder de aandacht. Al te vaak worden voedingswaren beoordeeld op de meest gangbare manier van produceren. Zo blijven andere productiewijzen onderbelicht en krijgen deze producten, mogelijk onterecht, mee de wind van voren.”

De biologische sector plaatst al decennialang een alternatieve productiewijze tegenover de gangbare. “Het is al langer geweten dat kunstmest een energieverslindend product is. Als nu blijkt dat bij brood kunstmest verantwoordelijk is voor 40 procent van de totale uitstoot, lijkt het niet meer dan logisch dat uitspraken over de klimatologische impact van producten voortaan genuanceerd worden volgens productiewijze. En dat verder onderzoek, ook voor andere voedingswaren, nuancering brengt in het debat.”