BioForum heeft bedenkingen bij visietekst Metaforum

Een week geleden publiceerde Metaforum, de interdisciplinaire denktank van de KU Leuven, een visietekst over voedselproductie en –zekerheid. Drie toekomstige uitdagingen stonden daarbij centraal: de schaarste van natuurlijke hulpbronnen, de te hoge milieu-impact van de huidige voedselproductie en de toegang tot voedsel voor de groeiende wereldbevolking. De antwoorden die Metaforum in de tekst formuleert, kunnen echter niet op de algemene goedkeuring rekenen van BioForum. De organisatie heeft er ‘een aantal bedenkingen’ bij.

Zo vindt ze dat het belang van voedselsoevereiniteit te weinig aan bod komt. “Terloops wordt wel vermeld dat voedselzekerheid ook politieke randvoorwaarden heeft, maar dat luik wordt nauwelijks uitgediept. Nochtans heeft honger ook te maken met armoede, verdeling, de vrije markt, de impact van het westerse landbouwbeleid op de landbouw in het zuiden, enzovoort”, klinkt het.

Bovendien kiest Metaforum in zijn tekst voor een landbouw-natuur model dat landsparing heet. Daarbij wordt ingezet op intensieve landbouw ten koste van extensieve, wat een hoger rendement per hectare en dus ook ruimtebesparing oplevert. De andere optie is landsharing, waarbij gekozen wordt voor extensieve landbouw en er bijgevolg minder ruimte is voor intensieve landbouw, maar ook voor natuur. Metaforum kiest zoals gezegd voor dat eerste, omdat het volgens de werkgroep meer biodiversiteit oplevert. Wel koppelt ze daar twee voorwaarden aan: de milieudruk van de landbouw moet omlaag en er moet extra ruimte komen voor natuur. Biolandbouw krijgt daarbij vooral een plaats in de bufferzones rond natuurgebieden.

Dit voorstel volstaat echter niet volgens BioForum. De organisatie kiest dan ook voor het andere model. “Alles inzetten op landsparing heeft geen toekomst: te intensieve landbouwmethodes overschrijden lokaal de milieugebruiksruimte en putten bodems verder uit. Dat is op lange termijn niet houdbaar. Bovendien zijn sommige fauna en flora net gediend met een gezond landbouwlandschap. Voedsel moet je produceren in samenwerking met de natuur, niet naast de natuur.”

In plaats van voor intensivering op de gangbare manier, kiest BioForum voor intensivering op agro-ecologische manier. “Het is jammer dat Metaforum dit ook niet doet”, stelt ze. De werkgroep stelt wel de omvang van de Vlaamse veestapel in vraag, en beaamt dat er extra onderzoek moet worden gevoerd naar alternatieven zoals agro-ecologie, maar ziet dit vooral als manier om de gangbare landbouw milieuvriendelijker te maken, en mist hierdoor volgens de organisatie een kans.

Ook het voorstel van Metaforum om de mogelijke introductie van een CO2-taks te onderzoeken, wordt bij BioForum weinig enthousiast onthaald. De organisatie is voor de integratie van alle kosten, ook milieukosten, in de prijs, maar betwijfelt of een CO2-taks daarvoor de beste manier is. “Milieuproblemen overstijgen immers het veel beperktere CO2-vraagstuk. Bovendien zou een CO2-taks zowel positieve als negatieve effecten in kaart moeten brengen: zowel CO2-uitstoot als CO2-captatie (via een gezonde bodem).”

Meer info: lees de volledige visietekst van Metaforum