"Borgstelling kan verstrekkende gevolgen hebben"

Nu de crisis in de land- en tuinbouwsector steeds dieper snijdt, is het voor sommige bedrijven de beste optie om te kiezen voor een stopzetting. “Onze ervaring leert ons dat dit voor heel wat bedrijfsleiders een opluchting kan zijn. De zorgen zijn weg en men heeft terug zicht op een nieuwe toekomst”, legt Riccy Focke van hulporganisatie Boeren op een Kruispunt uit. "In principe wil iedere boer of tuinder wel alle schulden bij banken en leveranciers terugbetalen: hier is geen twijfel over. Maar in een aantal gevallen is dit niet mogelijk. De meest correcte procedure is dan om de boeken neer te leggen en het faillissement aan te vragen." Een probleem dat daarbij kan rijzen, is de borgstelling. Die kan door bijvoorbeeld de ouders of andere familieleden verleend zijn aan banken of aan leveranciers. “Maar wanneer de boer dan failliet gaat, heeft dit ook voor hen zeer verregaande gevolgen”, waarschuwt Focke.

Bij een borgstelling verbindt een derde persoon, in het geval van de landbouw gaat het vaak om de ouders of andere familieleden van de boer, zich ertoe de schulden terug te betalen aan de bank of een andere leverancier wanneer de schuldenaar dat niet meer zou kunnen. Soms gebeurt dit openlijk en soms beseffen ouders of andere familieleden niet of nauwelijks dat ze borg staan. “Als Boeren op een Kruispunt kunnen wij niet verhinderen dat boeren te veel schulden opstapelen en we kunnen ook niet verhinderen dat ouders en familieleden te goeder trouw een bijkomende borg tekenen”, klinkt het. Daarom roept de hulporganisatie broers of zussen van boeren in nood op om alert te zijn voor deze situaties.

De organisatie ziet vaak dat bij het aangaan van de schulden er zo weinig mogelijk mensen worden betrokken, maar eens het tij keert en een bedrijf in de problemen komt, er liefst zo veel mogelijk mensen medeverantwoordelijk worden gesteld. “Vaak worden ouders bij de aanvang van de investering of bij de aankoop van het goed zo ver mogelijk van de onderhandelingstafel gehouden”, staat te lezen op de website van Boeren op een Kruispunt. “Maar wanneer het dan slecht gaat, worden ze aan diezelfde onderhandelingstafel gesleurd om een borg te tekenen waarvan ze vaak de draagwijdte niet begrijpen omdat ze geen inzage krijgen in de cijfers van het bedrijf.”

Omdat de hulpverleners van de organisatie vaak te laat aan tafel komen wanneer een bedrijf in moeilijk vaarwater is terechtgekomen, doet Boeren op een Kruispunt een oproep naar broers of zussen van land- en tuinbouwers. “Het is belangrijk dat zij weten of hun ouders ooit een borg hebben getekend voor hun boerende zus of broer. Bij een faillissement van het landbouwbedrijf moeten de ouders opdraaien voor de openstaande schulden en kunnen ze hun hele hebben en houden verliezen”, luidt het. De vermogende kinderen hebben op dat moment een zorgplicht voor hun ouders. Dat betekent wanneer de ouders bijvoorbeeld worden opgenomen in een bejaardentehuis dat de kosten dan verdeeld worden over de vermogende kinderen.

Boeren op een Kruispunt merkt dat dit voor sommige landbouwers een drempel kan zijn om over te gaan tot een faillissement. “Ze durven de boeken niet neer te leggen omdat ze daarmee ook hun ouders of andere familieleden zwaar in de problemen brengen”, legt Riccy Focke uit. “Weet je dat veel boeren en tuinders al jaren geld verliezen en niemand hen motiveert om te stoppen met verliezen omdat de schuldeisers toch het vermogen van hen en hun ouders in handen hebben?” Hij geeft ook nog de raad mee dat wanneer men de bank of andere leverancier zo ver krijgt om de borg terug te draaien, dan men dan moet zorgen dat men een schriftelijk bewijs in handen heeft. “Een mondelinge bevestiging heeft geen enkele bewijskracht”, waarschuwt hij nog.

Meer informatie: Als je ouders een borg tekenden voor je broer of zus, dan kan dit grote gevolgen hebben voor jezelf.