Brussel verbiedt de reeds verboden neonicotinoïden

Vanaf maart geldt in het Brussels gewest een volledig verbod op het gebruik van neonicotinoïden en fipronil. De Brusselse regering heeft daarvoor een besluit goedgekeurd. Minister van Leefmilieu Céline Fremault stelt het insecticidenverbod voor als een logische volgende stap gelet op het ggo-verbod in 2013 en het verbod van de omstreden onkruidbestrijder glyfosaat in 2016. Ze zegt dat Brussel handelt naar het voorzorgsbeginsel en “een voorloper is in het verbieden van bijendodende pesticiden”. De impact van de beslissing lijkt eerder gering omdat particulier gebruik van deze insecticiden sedert 2013 niet meer toegelaten is in de Europese Unie. Ook het professioneel gebruik werd door de EU sterk aan banden gelegd. In de mate dat er landbouwers actief zijn in Brussel moeten zij nu rekening houden met een totaalverbod.

In 2013 werd het gebruik van drie neonicotinoïden en het daarbij aanleunende insecticide fipronil sterk beperkt in de Europese Unie met het oog op de bescherming van bijen. Gebruik door particulieren is sindsdien niet meer toegelaten. Professionele gebruikers mogen deze insecticiden niet langer toepassen op gewassen die in bloei komen en op bepaalde granen. Zaadcoatings van maïs en koolzaad met dit type insecticiden zijn daardoor verleden tijd. Neonicotinoïden worden sinds de jaren ’90 op de markt gebracht maar kwamen onder vuur te liggen toen het wetenschappelijk bewijs dat ze schadelijk zijn voor bijen zich opstapelde.

Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault spreekt van “bijenkillers” en wijst erop dat deze systemische pesticiden behalve aan bijen en hommels ook schade berokkenen aan vlinders en insecteneters zoals vogels en vleermuizen. Ondanks de nog onvolledige wetenschappelijke basis vindt ze het haar taak om beschermingsmaatregelen te treffen in het licht van het voorzorgsbeginsel. Fremault: “Wegens het risico’s dat ze voor de menselijke gezondheid, maar ook voor de fauna en flora en vooral voor de bestuivende insecten teweegbrengen, heb ik het voorzorgsbeginsel zeer serieus genomen door het gebruik van neonicotinoïden en van fipronil op het hele Brusselse grondgebied vanaf maart te verbieden.”

Aanvankelijk zal de bevolking verwittigd worden. In geval van recidive zullen er naargelang de ernst van de overtreding boetes uitgedeeld worden. Op het terrein zou de handhaving van dit verbod peanuts moeten zijn omdat Brusselaars de voorbije drie jaren geen neonicotinoïden en fipronil meer vonden in de rekken van tuincentra en doe-het-zelf-zaken. Landbouwgebruik lijkt niet echt een item in Brussel, maar de minister van Leefmilieu laat dat niet aan haar hart komen. Ze prijst de vastberadenheid van het Brussels gewest om de gezondheid van de Brusselaars en hun leefmilieu te beschermen. In dat kader is er begin deze maand ook een reductieprogramma goedgekeurd dat 62 maatregelen naar voor schuift om te komen tot een duurzaam pesticidegebruik te komen.