CEO vindt gelobby suikerindustrie zuur voor consument

Gelet op het toenemend aantal Europeanen dat worstelt met obesitas, diabetes en hartziekten is lobbywaakhond Corporate Europe Observatory (CEO) niet te spreken over het weerwerk dat de suiker- en voedingsindustrie biedt tegen de beteugeling van onze suikerconsumptie. Bedrijven en sectororganisaties tasten diep in hun zakken voor het betere lobbywerk dat consumentenorganisaties buitenspel zet. “Onafhankelijke studies tonen een duidelijk verband aan tussen overmatige suikerconsumptie en ernstige gezondheidsrisico’s”, zegt journaliste Katharine Ainger, co-auteur van het rapport ‘A spoonful of sugar’. Toch zijn de Europese regulatoren het niet eens over de gevaren van suiker, wat volgens haar bewijst hoe krachtig de industrielobby is.

Aan de schadelijkheid voor de gezondheid van een overmatige suikerconsumptie mag je volgens Corporate Europe Observatory (CEO) niet twijfelen. Dat Europa toch aarzelt om via wetgeving in te grijpen, heeft volgens de ngo alles te maken met het lobbywerk van suiker- en voedingsfabrikanten. Zij bekampen bestaande suikertaksen en gezondheidslabels en verzetten zich tegen de invoering van nieuwe beperkingen. De lobbywaakhond maakt zelfs de vergelijking met de tabakindustrie omdat de suikerindustrie gelijkaardig te werk zou gaan: mist spuien met vrijwillige maar zwakke maatregelen, valse claims uit twijfelachtige wetenschap verspreiden en regelgeving afzwakken. Met handelsdeals en rechtszaken doorkruisen de fabrikanten nieuwe regelgeving.

Corporate Europe Observatory ziet in de voedselveiligheidsautoriteit die de Europese Commissie adviseert een medestander van de industrie. In 2010 stelde EFSA dat het "onvoldoende verband ziet tussen suiker en obesitas" om maatregelen te bepleiten. “Dat gaat in tegen de wetenschap en de adviezen van de WHO. EFSA baseerde zich dan ook op vijf studies waarvan er vier door de industrie zijn gesponsord. Sindsdien hanteert de industrie die conclusie wel naar hartenlust”, vat De Morgen de bevindingen van de lobbywaakhond samen. De Wereldgezondheidsorganisatie bekritiseerde het advies van EFSA. Zelf ziet het voldoende wetenschappelijk bewijs om te adviseren dat de inname van toegevoegde suikers best beperkt wordt tot minder dan tien procent van de totale energie-inname. Zo reduceer je het risico op overgewicht, obesitas en tandbederf.

CEO dook in het ‘transparantieregister’ dat Europa bijhoudt en telde daarin 62 organisaties die ‘zoete belangen’ te verdedigen hebben. Samen spendeerden zij ongeveer 21,3 miljoen euro aan het verdedigen van hun standpunten. Daarvan was 5,4 miljoen euro rechtstreeks bestemd voor PR en consultancy. Volgens de lobbywaakhond overtreft de realiteit deze cijfers omdat het transparantieregister niet verplicht gehanteerd moet worden. Van een belangrijke speler achter de schermen als ILSI Europe ontbreekt bijvoorbeeld elk spoor in het register. Anderzijds rapporteren sectororganisaties en bedrijfsleven bedragen die niet uitgesplitst kunnen worden en dus niet vertellen hoeveel specifiek het ‘suikerdossier’ hen al gekost heeft.

Eén van de resultaten van al dat lobbywerk is volgens CEO dat nieuw opgelegde Europese regels voor labels op voeding niet voorzien en zelfs tegenhouden dat op de verpakking staat hoeveel toegevoegde suikers in een product zitten, iets wat er in de VS na een gelijkaardig gevecht wel komt in 2018. Fabrikanten worden daar in 2018 toe verplicht. Ook adviseert EFSA dagelijks niet meer dan 45 gram toegevoegde suikers. Dat is geen wetenschap maar de geprefereerde richtlijn van de industrie, hekelt de ngo. Verder is het 'verkeerslichtensysteem' afgevoerd dat de consument met kleuren op de gezondheidswaarde van producten zou wijzen. Consumentenorganisaties en gezondheidswerkers vonden dit een goed idee omdat het een visueel sterke indicatie is van hoe (on)gezond een voedingsproduct is. Uit de aanduidingen van vet-, suiker- en zoutgehalte op de verpakking geraken consumenten niet wijs.

FoodDrinkEurope, dat toen nog door het leven ging als CIAA, spendeerde 1 miljard euro aan advertenties en lobbying en voorkwam in 2010 kleurenaanduidingen op verpakkingen. In de plaats daarvan zou de verpakking van een voedingsproduct aanduiden welk percentage van de aanbevolen dagelijkse inname ingevuld wordt door een portie van 100 gram. De ‘guidelines daily amount’, kortweg GDA, is een vrijwillig systeem uitgedacht door FoodDrinkEurope. Eind dit jaar wordt het in Europa verplicht voor verpakte voedingswaren. Het geeft weer hoe rijk een product is aan suikers, maar splitst dat niet uit in suikers die van nature aanwezig zijn en toegevoegde suikers.

Meer info: Corporate Europe Observatory