Denemarken gaat in 2019 over op verdoofde castratie

De maatschappelijke druk om het dierenwelzijn in de varkenshouderij te verbeteren, is in Denemarken niet minder dan in België of Nederland. Die druk is reden genoeg voor de Deense varkenssector om vanaf 1 januari 2019 de beerbiggen verdoofd te gaan castreren. Dat is vastgelegd in het ketenkwaliteitssysteem, meldt het vakblad Boerderij. Deense varkenshouders worden daarvoor eerst opgeleid door dierenartsen, aangezien een verdoving juist toedienen toch enige deskundigheid vergt. De extra kosten worden geschat op 70 cent per big.

Vanaf 1 januari volgend jaar moet je als Deense varkenshouder ook biggen kunnen verdoven en castreren. De Denen gaan de biggen lokaal verdoven met het middel procaïne. “Daarvoor heeft het gros van de varkenshouders en hun medewerkers een cursus gevolgd”, vertelt Lotte Skade. Zij is dochter van een varkenshouder en werkzaam voor het Danish Pig Research Center (DPRC). “Wij adviseren dat twee mensen per bedrijf de cursus volgen. Nadien mogen zij dan de verdoving toedienen. Dat komt neer op ongeveer 5.000 cursisten. Bijna iedereen heeft de cursus om een big lokaal te verdoven gevolgd.”

De cursus werd ontwikkeld door de adviesdienst van het DPRC en word aangeboden door de Deense dierenartsen. “Eerst krijgen de varkenshouder en zijn medewerker theorieles”, legt Lotte Skade uit. “Daarna gaan ze de stal in om tien biggen te verdoven en te castreren. De cursus kost ongeveer 150 euro.” Een verdoving juist toedienen, vergt enige deskundigheid. Lotte Skade legt uit dat het middel procaïne een vergelijkbaar effect heeft als een verdoving bij de tandarts. “Het is de bedoeling om de naald in het testikel te steken, tot de zaadstreng. Daarna moet je de injector langzaam leegdrukken en tegelijk de naald terug trekken, zodat de procaïne keurig verdeeld zit over de plaatsen waar het mes door gaat. Vijf minuten na de injectie is de bewuste plek ongevoelig en kan het mes erin.”

Voor de Deense varkenshouders zal het in 2019 dus even wennen zijn. Ze zullen op zoek moeten gaan naar een werkwijze die tijdsefficiënt blijkt. Bij het DPRC schatten ze dat de extra handeling aanvankelijk 70 cent per beerbig kost. “Dit bedrag zakt naarmate de boeren handiger worden met het verdoven en dit routinematig wordt uitgevoerd”, klinkt het. De biggen onverdoofd castreren zal bestraft worden. “Deense varkenshouders kunnen geen varkens verkopen als er niet verdoofd wordt gecastreerd. Daar wordt op gelet bij audits. Dan dient het middel aanwezig te zijn. Bovendien moeten boeren vastleggen hoe vaak zij castreren en hoeveel dieren er gecastreerd worden.” Ook biggenexporteurs moeten zich aan deze regel houden. In het Duitse QS-systeem bijvoorbeeld staat dat importbiggen mede dienen te voldoen aan de kwaliteitsstandaard in het land van herkomst.

Lotte Skade verwacht dat het verdoofd castreren een tussenoplossing zal zijn, tot er volledig wordt gestopt met castreren. In Denemarken wordt nu ongeveer vijf procent van de beertjes niet gecastreerd. “Dat is vanuit dierenwelzijnsoogpunt de beste oplossing”, aldus Lotte Skade. Afzien van castratie is echter nog niet mogelijk. De Deense slachterijen hebben geen afzet voor meer beren. Ook in buurland Duitsland is castratie een ‘hot item’. Duitse boeren mogen tot 2021 onverdoofd castreren. Daarna zullen ze isofluraan moeten gebruiken om hun biggen te verdoven. Het gas leidt tot volledige narcose van het big.