Diefstal gps-systemen uit tractoren wordt ware plaag

Maandagmorgen stelde akkerbouwer Pieter Van Wilderode uit het Vlaams-Brabantse Borchtlombeek de diefstal vast van gps-systemen en boordcomputers uit onder meer een Claas-tractor, een Case-dorser en een AVR-aardappelrooier. De schade loopt op tot bijna 15.000 euro. “Tot ongeveer 18.30 uur zondagavond waren we in de loods aan het werk, maandagmorgen rond 10 uur hebben we de diefstal vastgesteld. Opvallend is dat de dieven zelfs een kist sleutels uit ons atelier hebben gebruikt om het materiaal los te maken. Die sleutels hebben ze gewoon achtergelaten op de bestuurdersstoel. Ook ander klein materiaal dat in de buurt lag, zoals een kettingzaag, hebben ze ongemoeid gelaten. Bovendien deden ze geen poging om in te breken in een andere loods waar ook dure machines staan. Dat doet ons vermoeden dat ze door iets zijn verrast”, aldus de landbouwer.

Op aandringen van Van Wilderode kwam het labo van de politie een dag later langs om te onderzoeken of de dieven sporen hebben achtergelaten op het materiaal. “Maar de politiemannen die de eerste vaststellingen zijn komen doen, lieten weten dat de kans dat dit iets oplevert, klein is”, stelt hij. Een aantal weken terug werd ook een gps-toestel gestolen uit de tractor van een collega-landbouwer uit Beersel. “Hij stuurde een waarschuwing rond en dan hebben we een paar dagen de toestellen uit onze tractoren verwijderd, maar dat hou je niet vol als je lange dagen op het veld klopt. De aardappeloogst was net binnen. Alle machines moesten de komende weken nog gereinigd worden en hun onderhoud krijgen vooraleer ze in winterrust zouden gaan”, vertelt Pieter Van Wilderode.

Bovenstaand verhaal is geen alleenstaand geval. Aan de andere kant van Brussel, in het Hageland, maakte loonwerker Gert Verstrepen iets gelijkaardig mee. “Dit voorjaar kreeg ik op een nacht ongewenst bezoek. Mijn erf is goed en vrijwel volledig afgesloten, maar achter de machineloods zijn de dieven over de gracht en een lagere afspanning gekropen om hun slag te slaan. Ze hebben de joysticks van twee Fendt-tractoren ontvreemd. De tractoren waren op slot en zijn zonder inbraaksporen geopend. Ik kan vermoeden hoe. Koop je een auto, dan krijg je een unieke sleutel maar koop je een (veel duurdere) tractor dan past jouw sleutel op alle tractoren van hetzelfde merk. Gelukkig is daar verandering in gekomen bij de nieuwe generatie Fendt-tractoren.”

Dat het twee tractoren van een ouder type betrof, was voor de loonwerker uit Scherpenheuvel een geluk bij een ongeluk. Verstrepen: “Daardoor hebben ze alleen de complete armleuningen met joystick voor de bediening gestolen. In een nieuwere tractor zouden ze ook nog een dure boordcomputer buitgemaakt hebben. Vrolijk ga ik me daarover niet maken want de schade bedroeg zo al ruim 8.000 euro. Opvallend, behalve de bediening van beide tractoren namen de dieven niets mee hoewel er klein materiaal zoals een boormachine voor het grijpen lag.”

Op de vraag of hij na de inbraak maatregelen trof, antwoordt Gert Verstrepen: “Twee honden die normaliter waken, heb ik al. Ik overwoog om camera’s te plaatsen, maar bij een collega uit Tienen hielp dat evenmin. Wat ben je met beelden van onbekenden die met je spullen aan de haal gaan? De politie kwam hier een kijkje nemen, maar doet verder niets. Mijn erf is voortaan nog beter omheind.” Of hij landbouwers en loonwerkers preventief goede raad kan geven, vragen we tot slot. “Pas goed op je spullen. Loopt het mis, weet dan dat je op Poolse tweedehandssites voor een prijsje losse onderdelen uit tractoren kan kopen. Misschien kan je je eigen materiaal zelfs terugkopen…”. Even googelen op zoektermen als ‘deska rozdzielcza’ en ‘dżojstik’ leert dat je voor 4.000 Poolse zloty de boordcomputer van een Fendt 820 kan kopen en voor de spotprijs van 500 zloty een schijnbaar nieuwe joystick voor een peperdure tractor van de Fendt Vario serie.

Ook elders in het land zijn dieven actief op landbouwbedrijven. Het onafhankelijk weekblad Landbouwleden maakte ruim een maand geleden nog gewag van diefstallen in onder meer Merchtem, Ninove, Halle, Leefdaal, Herent, Overijse, enz. Ook een landbouwbedrijf in Galmaarden kreeg recent dieven over de vloer. Op sommige bedrijven werden enkel dure gps-systemen of boordcomputers meegenomen, in andere gevallen wordt ook klein materiaal ontvreemd. “Mijn machinehandelaar die in de grensstreek tussen Vlaanderen en Wallonië actief is, spreekt van een ware plaag. Hij kan met gemak 20 klanten opnoemen die de afgelopen tijd het bezoek hebben gehad van dieven”, stelt Van Wilderode.

Die handelaar merkte ook op dat zo’n diefstallen heel moeilijk te verzekeren zijn. Vaak is de franchise al behoorlijk hoog, moeten er duidelijke sporen van braak zijn en moet de landbouwer kunnen bewijzen dat hij alle voorzorgsmaatregelen heeft genomen om de diefstal tegen te gaan. Een verzekeraar bevestigt dat deze schade niet altijd verzekeringstechnisch even gemakkelijk te verzekeren is. “Je kan in je brandpolis een extra optie voor diefstal nemen, maar van waardevolle zaken wordt verwacht dat die achter slot en grendel worden bewaard, eventueel met een alarmsysteem. Maar op landbouwbedrijven is dat een heel moeilijke kwestie. Een andere optie is om elke machine – met onderdelen – afzonderlijk te verzekeren, wat verzekeringstechnisch wel eenvoudiger is”, klinkt het.

Navraag bij KBC, zowat de grootste verzekeraar voor land- en tuinbouw, leert ons dat de schadedienst geen weet heeft van diefstallen van dergelijk materiaal. "Al kan het wel zijn dat we er niets over horen omdat het tot op vandaag nauwelijks verzekerd is", zegt Luc Nijs, expert productontwikkelaar bij KBC Verzekeringen. Wel merkt hij een toegenomen vraag op om gps-systemen en boordcomputers te gaan verzekeren en daar heeft de verzekeraar intussen wel een product voor uitgewerkt. Al is het wel zo dat dit enkel kan als de betrokken tractoren of machines ook verzekerd zijn bij KBC.

"Een verzekering tegen alle risico's voor dergelijke toestellen kan opgenomen worden in de brandpolis. Dan is niet alleen diefstal, maar ook andere schade verzekerd", vertelt Nijs. "De jaarlijkse premie bedraagt 12 procent van de nieuwwaarde van het toestel en we leggen wel de voorwaarde op dat de machine in een afgesloten loods moet geplaatst zijn waar een alarmsysteem aanwezig is dat is verbonden met een gsm. Staat de tractor op het veld of in een niet-afgesloten loods, dan komt de verzekering ook tussen, maar wordt er wel een franchise van 25 procent van de nieuwwaarde aangerekend."