Door export gedreven landbouw kan Groen niet bekoren

Bart Staes en Bart Caron, respectievelijk Europees en Vlaams parlementslid, kropen voor De Standaard in hun pen met als resultaat een pleidooi voor “meer onafhankelijke, fiere familiale boerderijen die voedsel maken voor de mensen dichtbij”. Ze vinden dat er iets grondig scheef zit in de landbouwsector en geloven dat een korte keten met minder tussenschakels tussen boer en consument onze landbouw weer een toekomst kan geven. Landbouwers zijn volgens hen de eerste slachtoffers in een landbouwmodel dat sterk op export gericht is. “Groei door schaalvergroting was voor boeren de enige uitweg voor de toenemende leveranciersschulden en slechte prijzen.”

Als het van de Groen-politici Bart Staes en Bart Caron afhangt, dan stapt Vlaanderen af van de exportstrategie voor zijn landbouw. “Door dat exportmodel veranderden de familiale boerderijen in een grootschalige exportmachine. Een hallucinante 87 procent van het vlees dat we in Vlaanderen produceren, wordt uitgevoerd.” Om bij slechte prijzen toch hun boterham te verdienen, zijn landbouwers steeds meer dieren gaan houden. “Maar om de extra stallingen en het materiaal te betalen moesten de boeren dure miljoenenleningen afsluiten. De agro-industrie nam een hypotheek op het bedrijf en als de boer er daarna niet in slaagde om zijn rekeningen te betalen, nam de agro-industrie het bedrijf over. De boeren werden dan werknemer in dienst van hun financierders”, hekelen Staes en Caron.

Het gevolg daarvan is dat vier op de tien Vlaamse boeren hun bedrijf stopten in 15 jaar tijd, schrijven beide politici. Melkveehouderij is één van de sectoren waarin het momenteel niet goed draait. “Het verlies van 6 cent per liter melk maakt dat een gemiddeld melkveebedrijf dit jaar 27.000 euro verliest. En dan heeft de boer nog niet eens een loon gekregen voor zijn werk. Het is ironisch dat net de Europese boer zo onzeker is over zijn dagelijks brood.” Dat is voor Staes en Caron niet de enige reden om af te stappen van een exportmodel. “Milieu en gezondheid zijn het tweede slachtoffer. Vlaanderen verdient beter dan de vervuilde fabrieksvloer te zijn van een internationale miljardenindustrie.”

Een meer onafhankelijke landbouw, die kleinschaliger is en hoofdzakelijk inzet op de korte keten met typische producten van bij ons, weet de twee parlementsleden wel te charmeren. “De Vlaamse boeren en consumenten wonen dicht bij elkaar. Die korte keten met minder tussenschakels biedt dus enorme opportuniteiten. Net als de teelt van witloof, asperges, aardbeien, appels en peren. De consument wint erbij: hij heeft smakelijke producten en weet waar ze vandaan komen. We zien al de eerste successen: boerenmarkten – echte en virtuele – vormen een stabiele vorm van inkomen voor de boeren. De uitdaging waar burgers, boeren en politici voor staan is hoe we op basis hiervan een leefbaar economisch model voor een hele sector maken.”