Door machtswissel geen verbod op chloorpyrifos in VS

Het insecticide chloorpyrifos blijft beschikbaar voor Amerikaanse boeren en tuinders. Het milieuagentschap EPA veegde een verzoek van diverse actiegroepen tot een verbod van tafel. Milieuactiegroepen zoals Earth Justice en Pesticide Action Network probeerden via juridische weg een landelijk verbod op chloorpyrifos af te dwingen. De rechter verwees de zaak door naar het federale agentschap. EPA-directeur Scot Pruitt handhaaft de markttoelating. Zijn besluit is omstreden omdat de dagen van chloorpyrifos geteld leken onder de regering Obama. In Europa is het middel toegelaten maar staat de actieve stof onder druk vanwege het mogelijke gezondheidsrisico.

In de Verenigde Staten blijft het insecticide chloorpyrifos zeker tot 2022 beschikbaar. Het bestrijdingsmiddel is er sinds 1965 toegelaten en erg populair bij groente- en fruittelers en bij greenkeepers van golfbanen. In 2001 verbood het Amerikaanse milieuagentschap particulier gebruik binnenshuis vanwege de risico’s voor de gezondheid van kinderen, zelfs bij een lage blootstelling. Uit onderzoek van EPA bleek dat de stof nadelig is voor de hersenontwikkeling. Beperkingen aan landbouwkundig gebruik werden toen niet opgelegd, maar zaten er wel aan te komen onder de regering Obama.

Na de presidentswissel en de aanstelling van een nieuwe topman voor EPA, Scott Pruitt, komt het milieuagentschap op zijn stappen terug. Waar het in 2015 nog aanbeval om ook het professioneel gebruik van chloorpyrifos te verbieden, komt het daar nu op terug. Een petitie van actiegroepen die er niet in slaagden om het insecticide door de rechter te laten verbieden, legt Scott Pruitt naast zich neer. Hij zegt dat de schadelijkheid van het middel niet vaststaat en meer onderzoek nodig is naar eventuele negatieve neurologische effecten.

Actiegroepen reageren furieus op het besluit van EPA, maar in de ogen van Pruitt is de wetenschappelijke methode die werd gebruikt onder zijn voorgangers dubieus. Volgens hem is er naar conclusies toegewerkt. Landbouworganisatie American Farm Bureau is tevreden. Zij probeerde EPA al jarenlang te overtuigen dat chloorpyrifos vaak de ‘eerste verdedigingslijn’ is en daarom onmisbaar is in de Amerikaanse landbouw. Ook fabrikant Dow AgroSciences blijft altijd achter zijn product staan. Chloorpyrifos is het meest gebruikte insecticide in de VS, van in de appel- tot in de aardappelteelt.

Het getouwtrek rond chloorpyrifos is toonaangevende Amerikaanse media zoals CNN niet ontgaan. Milieuagentschap EPA heeft via een mededeling op zijn website gereageerd op de heisa. Daarin wordt bevestigd dat de organisatie niet ingaat op het verzoek om chloorpyrifos van de markt te halen. Het is de tweede keer dat Pruitt maatregelen die onder president Obama werden genomen of ingezet, ongedaan maakt. Eerder zette Pruitt al een streep door de in landbouwkringen omstreden waterrichtlijn van Obama.

In Europa werden begin jaren 2000 al vragen gesteld bij het gebruik van chloorpyrifos toen bekend raakte dat particulieren er in de VS niet meer over konden beschikken. Hier is het nog altijd op de markt. Vanwege het vermoeden van gezondheidsrisico’s werd de verkoop en het gebruik in eigen land aan banden gelegd. Met ingang van 10 februari 2017 zijn een aantal toepassingen van het middel geschorst. Voor de vloeibare varianten van het insecticide werd ook de verkoop geschorst. Onder de vorm van granulaten mag het niet meer gebruikt worden in kolen maar bijvoorbeeld wel nog in aardbeien, asperges en uien. Deze beslissing werd genomen op advies van het Erkenningscomité en is gestoeld op een evaluatie van de blootstelling van de consument. Hieruit bleek dat een probleem voor de gezondheid niet uitgesloten is.