Eind 2018 nieuwe kaart van verzilting in kustregio

Afgelopen zomer liet de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) per helikopter de verzilting van het grondwater in het kust- en poldergebied in kaart brengen. Het water verzilt daar van nature zodat er zowel zoet, zout als brak water voorkomt. Een kaart met actuele zoutgehaltes zal eind 2018 ter beschikking worden gesteld via Databank Ondergrond Vlaanderen, deelt minister Joke Schauvliege mee op vraag van Vlaams parlementslid Jos De Meyer (CD&V). Binnen het TOPSOIL-project wordt onder meer het potentieel onderzocht van het ondergronds bufferen van neerslagoverschot, waar dat vandaag bovengronds gebeurt in bekkens.

In het kader van het Europese TOPSOIL-project laat VMM de verdeling tussen zoet, brak en zout water opnieuw in kaart brengen. Daarvoor is deze zomer een laag vliegende helikopter met meetsonde ingezet in het kust- en poldergebied. Daar waren eerder dit jaar grote problemen voor de landbouw door het uitblijven van neerslag, het uitgeput geraken van de waterbekkens en een gevaarlijk hoog zoutgehalte in het IJzerbekken. Toen met man en macht gezocht werd naar oppervlaktewater voor beregening van landbouwgewassen bleek onder meer een 50.000 m² grote vijver bij het luchthaventerrein in Oostende ongeschikt wegens te zout.

Sinds vorige metingen in de jaren 1960 en 1970 maakte het poldergebied heel wat ontwikkelingen door, en het is belangrijk de evolutie en de nieuwe situatie op vlak van verzilting in kaart te brengen. Vlaams parlementslid Jos De Meyer (CD&V) informeerde bij minister Schauvliege naar de nieuwe stand van zaken, en tegelijk ook naar zinvolle maatregelen. De nieuwe verziltingskaart zal eind volgend jaar beschikbaar zijn. Met welke maatregelen iets gedaan kan worden aan de problematiek wordt onderzocht binnen het Europese TOPSOIL-project. Zogenaamde ‘potentiekaarten’ zullen aangeven waar bepaalde maatregelen de grootste kans op succes hebben, en kunnen een leidraad zijn voor het ontwikkelen van lokale projecten die mikken op het vergroten van de zoetwaterbeschikbaarheid.

“Het is van belang om duurzaam met de bestaande zoetwaterreserves in de polder- en kuststreek om te gaan”, onderstreept Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege. “Enerzijds kunnen we het aanbod aan zoet water vergroten door actief in te grijpen op het watersysteem, anderzijds is het van belang de watervraag onder controle te houden door blijvend in te zetten op waterbesparing en waterhergebruik.” Om het aanbod zoet water te vergroten, moet regenwater gestockeerd worden zodat het aangewend kan worden wanneer er nood aan is. Vandaag zijn er in West-Vlaanderen al heel wat spaar- en bufferbekkens die hun nut bewijzen bij wateroverlast én bij droogte. Ondergronds bufferen biedt mogelijk een interessant alternatief. Het potentieel daarvan wordt onderzocht. “Aansluitend is het van belang om blijvend in te zetten op infiltratie van hemelwater”, zegt Schauvliege, “want het laten indringen in de grond van zoet regenwater kan de verzilting tegengaan.”

Topsoil is een Interreg-project dat de Noordzeeregio beter wil wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Klimaatverandering heeft een steeds snellere impact op de ondergrond en het grondwater. De algemene doelstelling van het project is om gezamenlijk en interregionaal te onderzoeken hoe we de ondiepe ondergrond (bovenste 30 meter van de bodem) beter weerbaar kunnen maken tegen klimaatverandering. De praktische implementatie van de uitgewerkte oplossingen gebeurt in 16 pilootprojecten in verschillende regio's van het Noordzeegebied.