Ethische eieren moeten miljarden kuikens redden

De voorbije decennia werden kippen selectief gekweekt om als vleeskip zo snel mogelijk spierweefsel aan te maken, of om als legkip zo veel mogelijk eieren te leggen, tot 300 per jaar. Dat is slecht nieuws voor mannelijke kuikens in de tweede categorie: elk jaar worden bij benadering zes miljard mannelijke kuikens van legkippen vernietigd. In België zijn dat er ongeveer 15 miljoen. Onnodig dierenleed, vonden onderzoekers bij het Duitse bedrijf Seleggt. Zij gingen de voorbije jaren op zoek naar een geautomatiseerde manier om het geslacht van een kuiken te bepalen, terwijl dat nog maar net begint te ontwikkelen. Hun ethische eieren liggen sinds kort in de rekken.

Het geslacht van een kuiken bepalen, is echt specialistenwerk. Enkel getrainde ogen kunnen het vaststellen, door de dieren kuiken per kuiken op te tillen en de geslachtsdelen te bestuderen, een tijdsintensieve en dure aangelegenheid. Uiteindelijk worden mannetjes - ongeveer de helft - meteen gedood, samen met de vogeltjes die niet snel genoeg uit het ei geraken, of ongezond lijken. De controversiële verspilling van dierenlevens is al lang een doorn in het oog van dierenrechtenactivisten.

Onderzoekers bij het Duitse bedrijf Seleggt vonden dat het beter kon. Het bedrijf ontwikkelde een geautomatiseerde manier om het geslacht van het kuiken te bepalen en dat terwijl het zich nog maar net begint te ontwikkelen in het ei. “Eieren van negen dagen oud belanden onder een sensor, die controleert of ze bevrucht zijn”, legt een onderzoeker uit. “Bij bevruchte eieren boort een laserstraal een klein gaatje in de eierschaal. De druk op de buitenkant van het ei wordt automatisch opgedreven, dat perst een druppeltje vruchtwater door de opening. Het ei blijft verder onaangetast. Het gaatje blijft, maar het membraan aan de binnenkant van de schaal dicht zich vanzelf terug.”

Om het geslacht te bepalen, worden hormonen in het druppeltje in kaart gebracht. Is er oestronsulfaat aanwezig in het vruchtwater dan is het met 98 procent zekerheid een vrouwelijk ei. “Vrouwelijke eieren belanden terug in de incubator, waar ze verder mogen ontwikkelen en na uitkomst legkippen zullen worden. Mannelijke eieren en eieren die niet bevrucht zijn, worden verwerkt tot voedzaam eierpoeder, dat elders in de voedselketen dienst kan doen.”

Het proces van hormoonanalyse is niet nieuw, maar de automatisering en intrede in de commerciële pluimveehouderij wel. Daarvoor sloeg Seleggt de handen in elkaar met het Nederlandse bedrijf HatchTech. Die laatste bouwde een machine die behalve nauwkeurig ook snel moest werken: eieren moeten binnen twee uur terug in de incubator belanden. De eerste legkippen die het kuikenvriendelijkere kweekproces doorliepen, produceren nu zelf eieren, die in de rekken van Berlijnse supermarkten verschijnen onder het label 'Respeggt'. En de prijs? Een ethisch ei kost maar een paar cent meer. De onderzoeksgroep patenteerde de technologie en hoopt dat ze steeds vaker zal toegepast worden in de Europese pluimveesector.