EU gaat patentrecht op planteigenschappen verfijnen

De Europese Commissie wil via een interpretatie van de biotech-richtlijn helderheid en rechtszekerheid bieden over het patenteren van natuurlijke eigenschappen van groenten en andere planten. Dat zei Eurocommissaris voor de Interne Markt Elzbieta Bienkowska op een door Nederland georganiseerd symposium ‘Finding the Balance’. Vorig jaar ontstond beroering over het Europees patentbeleid nadat het Europese octrooibureau een aantal patenten op planteigenschappen besloot te erkennen.

Die patenten gingen telkens over eigenschappen die al in de wilde moederplanten aanwezig waren en waarbij de nieuwe variëteiten het resultaat waren van kruisingen en selectieprocessen. Deze patenten botsen met het kwekersrecht dat bepaalt dat kwekers en veredelaars elkaars bevindingen verder door kunnen ontwikkelen. De Nederlandse staatssecretaris voor Economische Zaken, Martijn Van Dam, deed bij aanvang van het symposium dan ook een oproep om natuurlijke eigenschappen en biologische processen niet te patenteren. “De natuur is van ons allemaal”, klonk het.

Ook de Europese koepel van landbouworganisaties Copa-Cogeca waarschuwt voor het patenteren van planteigenschappen. “Planteigenschappen die afkomstig zijn van de klassieke veredeling gaan patenteren, zal landbouwers niet helpen om betere gewassen te bekomen die toegespitst zijn op de lokale situatie. Integendeel, het zal leiden tot minder innovatie en hogere prijzen voor zaden. De koepel vraagt daarom voor de toepassing van het kwekersrecht als het gaat om bescherming van planteigenschappen.

Eurocommissaris Bienkowska gaf gehoor aan deze oproepen. “Voor het einde van het jaar komt de Commissie met een interpretatieve verklaring van de bestaande biotech-richtlijn”, klonk het. Bienkowska is geen voorstander van een aanpassing van de richtlijn, wel van een interpretatie. Die moet onderdeel zijn van een breder pakket aan praktische oplossingen die tijdens het symposium naar voor zijn gebracht, zoals meer transparantie, verbeterde toegang tot biologisch materiaal en een verbeterde samenwerking tussen de Europese Octrooi- en Kwekersrechtbureaus.

Van Dam toonde zich na deze woorden van de Eurocommissaris blij. “Dit is een doorbraak. Boeren en tuinders staan voor de uitdaging de groeiende wereldbevolking te voeden met duurzaam geproduceerd voedsel. Dat moet mogelijk zijn zonder de EU wetgeving op de kop te zetten. Een deel van de problemen kan inderdaad worden opgelost door onzekerheden die de EU-regels omgeven, weg te halen”, aldus de Nederlandse staatssecretaris.