Europa ziet nut termijnmarkten voor landbouw niet in

Hoge voedselprijzen en voedselrellen in ontwikkelingslanden in 2008 veroorzaakten een maatschappelijke en politieke discussie over ongereguleerde landbouwgrondstoffenmarkten en speculatie met voedselprijzen. Op vraag van de landbouwcommissie in het Europees Parlement nam het Nederlandse onderzoeksinstituut SOMO de Europese regels voor handel in landbouwderivaten onder de loep. Het rapport concludeert dat de belangen van landbouw en voedselketen niet expliciet in de nieuwe regels voor de financiële markten zijn ingebed. Ook in het gemeenschappelijk landbouwbeleid laat Europa, zelfs na de laatste hervorming, de termijnmarkten links liggen hoewel het voor landbouwers een manier kan zijn om financiële risico’s te managen.
28 oktober 2014  – Laatste update 4 april 2020 15:18
Lees meer over:

Hoge voedselprijzen en voedselrellen in ontwikkelingslanden in 2008 veroorzaakten een maatschappelijke en politieke discussie over ongereguleerde landbouwgrondstoffenmarkten en speculatie met voedselprijzen. Op vraag van de landbouwcommissie in het Europees Parlement nam het Nederlandse onderzoeksinstituut SOMO de Europese regels voor handel in landbouwderivaten onder de loep. Het rapport concludeert dat de belangen van landbouw en voedselketen niet expliciet in de nieuwe regels voor de financiële markten zijn ingebed. Ook in het gemeenschappelijk landbouwbeleid laat Europa, zelfs na de laatste hervorming, de termijnmarkten links liggen hoewel het voor landbouwers een manier kan zijn om financiële risico’s te managen.

Het rapport van SOMO start met een beschrijving van de vaak als complex beschouwde werking van de landbouwderivatenmarkten, de niet-financiële handelaars op die markten (b.v. landbouwers) en de speculanten. Uit een kort overzicht van de academische literatuur blijkt dat er nog geen eensluidende conclusie is over het verband tussen financiële speculatie en (stijgingen van de) grondstoffenprijzen. Omdat politici op internationaal niveau (G20) besloten om grondstofderivatenmarkten, speculanten en andere spelers op die markten te reguleren, worden de elf daaraan gerelateerde nieuwe EU-wetten geëvalueerd in het rapport.

Enerzijds toont de analyse dat er verbeteringen zijn aangebracht in de EU-regels voor derivatenmarkten en hun spelers. Anderzijds onthult het rapport heel wat zwakke punten, lacunes, mazen in de wet en andere uitdagingen waarover het rapport concrete aanbevelingen voor verbetering maakt. Een laatste hoofdstuk belicht bijkomende maatregelen om tot een volwaardig EU-beleid te komen voor landbouwderivatenmarkten.

De recente hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid geldt daarbij als een gemiste kans want het houdt er geen rekening mee dat er landbouwers zijn die zich via de termijnmarkten willen indekken tegen prijsvolatiliteit. De contracten die je kan afsluiten op de Europese landbouwgrondstoffenmarkten zijn bovendien totaal onaangepast voor een individuele landbouwer. De onderzoekers geven te kennen dat de onaangepaste regelgeving in de EU in schril contrast staat met de financiële instrumenten waarover Amerikaanse boeren beschikken. In de VS kijken boeren niet raar op van ‘futures’ en ‘hedging’.

“In de komende maanden en jaren zullen de beslissingen over technische details die voortvloeien uit de wetgeving de bestaande mazen in de wet oplossen of verslechteren. Het gaat hier om essentiële regels zoals standaarden die voedselprijsspeculatie moeten beperken, hoe derivatenmarkten meer transparant worden, hoe integer de derivatenhandel is voor boeren die hun verkoopprijs willen beschermen, en welke capaciteit toezichthouders hebben. Het Europees Parlement en anderen hebben een rol te spelen om het publieke belang te beschermen bij deze beslissingen”, zegt SOMO-onderzoeker Myriam Vander Stichele, die het team van experts heeft geleid.

Meer info: Derivatives markets in EU agriculture

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek