Europees kenniscentrum gaat voedselfraude bekampen

Uitgerekend op de dag dat er in eigen land in de Kamer hevig gedebatteerd werd over de vleesfraude door Veviba stelde de Europese Commissie een kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit in het vooruitzicht. Dat moet een antwoord bieden op de bezorgdheid van consumenten want het is niet alleen in België dat het consumentenvertrouwen klappen krijgt door recente voorvallen. Fraudeurs laten zich niet afremmen door landsgrenzen zodat informatiesystemen van lidstaten en Unie beter gekoppeld worden en gevallen van voedselfraude sneller aan de grote klok gehangen worden.

Het kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is een netwerk van deskundigen van binnen en buiten de Europese Commissie dat de EU-beleidsmakers en nationale overheden zal ondersteunen. Het zal toegang verlenen tot geactualiseerde wetenschappelijke kennis over voedselfraude en problemen met voedselkwaliteit. Bedoeling is ook dat er een geharmoniseerde testmethode komt, die vervolgens helpt om de wetgeving inzake voeding en consumentenbescherming te handhaven.

De grootte van de verschillende deskundigengroepen zal afhangen van het onderwerp waarop zij zich richten. Het kenniscentrum zal een aanvulling vormen op het EU-voedselfraudenetwerk door op te treden als een schakel tussen wetenschap en beleidsvorming. De werking wordt volledig gefinancierd door de Europese Commissie. Het Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is het vijfde kenniscentrum dat wordt opgericht sinds de oprichting van de kenniscentra voor bio-economie, territoriaal beleid, migratie en demografie en rampenbeheer. Een zesde kenniscentrum, rond voedselzekerheid, staat nog dit jaar op stapel.

Recentelijk hebben zich gevallen voorgedaan van voedselfraude met onder andere olijfolie, wijn, honing, vis, zuivelproducten en vlees en pluimvee. Europa wil ook beter de vinger leggen op oneerlijke handelspraktijken, zoals voedselproducten die op verschillende markten in een vergelijkbare verpakking worden aangeboden maar waarvan de samenstelling niet overal even kwaliteitsvol is. Vooral Oost-Europese lidstaten voelen zich tekortgedaan door zulk opportunistisch gedrag van voedingsfabrikanten.

“De kwaliteit van het voedsel dat we eten, is belangrijk voor ieder van ons, en omdat voedselfraude een transnationale criminele activiteit is, heeft de EU een duidelijke rol te spelen in de aanpak ervan”, zegt EU-commissaris Navracsics. De oprichting van het kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is een belangrijke stap. Het zal helpen om de integriteit van de voedselketen van de EU te beschermen en de kwaliteit van voedingsmiddelen te vrijwaren, en zal zo een duidelijke meerwaarde opleveren voor vele Europeanen."

Concreet zal het kenniscentrum het markttoezicht coördineren, bijvoorbeeld wanneer de lidstaten uitzoeken of voedingswaren van hetzelfde merk op de verschillende markten met eenzelfde samenstelling en kwaliteit worden aangeboden. In geval van voedselfraude moet het grote publiek sneller op de hoogte zijn, wat het kenniscentrum zou kunnen verwezenlijken door mediamonitoring en bredere bekendmaking van deze informatie.

Naar de toekomst toe worden informatiesystemen van lidstaten en Commissie beter gekoppeld. Het kan bijvoorbeeld gaan over databanken waarin de samenstelling van bepaalde hoogwaardige voedingsmiddelen zoals wijn of olijfolie wordt beschreven. Over welke laboratoria voor onderzoek van voedingswaren de lidstaten beschikken, zal in kaart worden gebracht.