"Faire prijzen zijn een gedeelde verantwoordelijkheid"

“Slim boeren is niet de enige oplossing voor faire prijzen.” Dat zegt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker in een reactie op de Pano-reportage over de prijsvorming van landbouwproducten. “Slimme boeren vragen slimme aankopers, slimme consumenten en een slimme overheid. Samen voor faire prijzen. Dat was de boodschap die ik gebracht heb in het 2,5 uur durend interview met Pano”, zegt een ontgoochelde De Becker in haar voorwoord in ledenblad Boer & Tuinder.

“De lage en sterk schommelende prijzen waar boeren mee geconfronteerd worden, wegen zwaar op onze bedrijven”, stelt de Boerenbondvoorzitter. Ze wijst er evenwel op dat er geen mirakeloplossing bestaat. “Zorgen voor faire prijzen is daarentegen een collectieve verantwoordelijkheid van beleid, aankopers en retailers, consumenten en ook van boeren en tuinders zelf. Een minimumprijs of een wettelijk verbod op verkoop met verlies alleen, zal - zoals in de Pano-reportage naar voor werd geschoven - het probleem niet oplossen”, klinkt het.

Volgens De Becker heeft het beleid zich te veel teruggetrokken uit een strategische markt als landbouw en voeding. “Het beleid moet opnieuw werk maken van slimme marktbescherming, marktcorrectie en marktversterkende maatregelen.” In De Ochtend op Radio 1 zei woordvoerder Luc Vanoirbeek dat Boerenbond blij is met het initiatief dat de Europese Commissie vandaag zal lanceren over oneerlijke handelspraktijken in de voedselketen, al liet de landbouworganisatie na de bekendmaking weten dat het meer had verwacht van het voorstel.

Naast een verantwoordelijkheid voor de overheid ziet Boerenbond ook een verantwoordelijkheid voor de aankopers van onder meer de supermarkten. “Zij gaan voor eigen winstmaximalisatie ten koste van andere spelers in de keten, in eerste instantie de land- en tuinbouwers. Slimme aankopers moeten daarentegen gaan voor een win-winsituatie als volhoudbare oplossing voor de hele keten”, aldus Sonja De Becker. Ze vraagt ook dat de consument zijn verantwoordelijkheid opneemt. “Te veel consumenten gaan enkel voor de laagste prijs. Slimme consumenten gaan voor de beste prijs die de kosten dekt en faire marges toelaat doorheen de keten”, luidt het.

Het is in die context dat Boerenbond er in de reportage op wees dat ook de boeren ‘slim’ moeten zijn. “Daarmee bedoel ik dat zij hun ondernemerschap moeten opnemen, hun risico’s goed moeten inschatten, hun cijfers goed in de vingers moeten hebben, voeling moeten hebben met de markt en natuurlijk ook aandacht voor efficiëntie. In de reportage van Pano laat men uitschijnen dat ik vind dat slim boeren de enige oplossing is voor faire prijzen. Dat is natuurlijk niet zo. Faire prijzen zijn enkel mogelijk wanneer vanuit de verschillende hoeken die ik hierover heb genoemd, verantwoordelijkheid wordt opgenomen. Maar die uitspraak heeft men niet weerhouden in de uitzending”, aldus De Becker.

Dat Boerenbond enkel opkomt voor de blijvers, zoals Pano laat uitschijnen, noemt woordvoerder Vanoirbeek op Radio 1 “een gigantisch misverstand”. “Boerenbond komt op voor de blijvers, maar ook voor de wijkers, voor de grote bedrijven, maar ook voor de kleine”, klinkt het. Volgens de voorzitter werden de passages over de inspanningen die Boerenbond levert om de boeren te ondersteunen in het maken van de juiste keuzes “vakkundig weggeknipt”. “Die juiste keuze kan de weg vooruit zijn naar een leefbare en waardige toekomst binnen een veelkleurige sector waar er plaats is voor een grote diversiteit aan bedrijven, maar ook de keuze voor een nieuwe uitdaging buiten de sector”, zegt Sonja De Becker.

“Een faire prijs voor een fair product, en dat voor al onze bedrijven. Meer vragen onze boeren én Boerenbond niet”, besluit de voorzitter in haar voorwoord. Maar daartoe komen is volgens haar een verantwoordelijkheid van zowel beleid, keten, sector als van de consument. “En laat er geen twijfel over bestaan: Boerenbond is er voor élke boer, groot of klein, vernieuwend of traditioneel, in elke sector, in elke niche – en daarbij ook met alle mogelijke aandacht voor hen die het moeilijk hebben”, luidt het nog. 

Meer informatie: Herbekijk de Pano-reportage 'Boerenbedrog' of beluister het interview met Luc Vanoirbeek in De Ochtend op Radio 1 (vanaf 01:10:00)