Franse aanpak van prijsdruk op voeding krijgt weerklank
“Iedereen heeft recht op leefbare marges”, schrijft Vlaams volksvertegenwoordiger Grete Remen (N-VA) in een opiniestuk. “Ik ben voorstander van vrije mededinging maar niet ten koste van alles. Anders krijg je een survival of the fittest, waarin alleen de grootsten de dans leiden en zullen overleven”, vervolgt ze. Als zaakvoerder van voedingsbedrijf Damhert Nutrition weet ze ongetwijfeld hoe moordend de concurrentie is. Remen kent ook het Ketenoverleg en de Belgische gedragscode voor eerlijke handelsrelaties in de voedingsketen, maar een groot fan is ze niet. Vooral niet nu Frankrijk aantoont dat het ook wettelijk geregeld kan worden.
Politica en onderneemster Grete Remen steekt niet weg dat ze weinig vertrouwen heeft in het Ketenoverleg als oplossing voor de moordende prijsdruk in de voedingsketen. “Een vrijblijvend initiatief is afhankelijk van goodwill. De Belgische gedragscode voor eerlijke handelsrelaties tussen aanbieders en kopers in de voedingsketen is tot nu toe een maat voor niks. Een aanpak gebaseerd op vrijwilligheid die zich probeert te bewijzen, maar hopeloos tekortschiet. Er is geen echte stok achter de deur. Lokale bedrijven, familiebedrijven en landbouwers ondervinden constant hinder van de prijzenoorlog. Ze hebben amper marge om te innoveren, investeren en ondernemen.”
Waar gelooft ze dan wel in? Een wettelijke regeling, zo blijkt uit haar opiniestuk, naar Frans voorbeeld. Daar zet men nu de eerste stap. Binnenkort zal de prijs van een voedingsproduct in de winkel 110 procent van de aankoopprijs moeten bedragen, het verbod op verkoop met verlies wordt gehandhaafd en de kopers/supermarkten zullen verplicht worden om minstens de kostprijs te betalen aan landbouwers. Bovendien mogen kortingen niet groter zijn dan 34 procent en de omzet uit deze kortingen mag niet groter zijn dan 25 procent van de jaaromzet. “Een maatregel die kan tellen”, vindt Remen. “Een maatregel die duidelijk aantoont dat het huidige mededingingsrecht verouderd is en geen oplossing biedt. De prijzen hebben nood aan transparantie doorheen de ganse keten, van begin tot einde.”
De race tot he bottom heeft zulk een negatieve impact op boeren en lokale producenten dat de Franse regering volgens de politica wel moest ingrijpen. Zal de Franse consument de rekening gepresenteerd krijgen? Dat is niet zo, meent Grete Remen en wel hierom: “Landbouwer en lokale voedselproducent kunnen de kosten en risico’s voortaan beter dragen, waardoor investeringen opnieuw mogelijk zijn en de marges weer leefbaar worden. Uiteindelijk komt de interventie van de overheid ook de consument ten goede.”
“Er is pas sprake van een vrije markt als iedereen zich houdt aan de spelregels, desnoods opgelegd door de overheid”, citeert het Vlaams parlementslid (N-VA) de liberaal Milton Friedman. “Frankrijk heeft die boodschap alvast goed begrepen. In een regelvrije economie geldt maar één simpele regel, namelijk die van de sterkste. De winnaarseconomie kent alleen verliezers”, waarschuwt Grete Remen.
