GAIA pakt uit met undercoverbeelden braadkippenhouderij

In de marge van de Veviba-affaire publiceert dierenrechtenorganisatie GAIA nieuwe, in het geheim gefilmde beelden uit een zestal Vlaamse braadkippenstallen. Met de beelden wil GAIA aantonen dat “kippenvlees spotgoedkoop is en dat de dieren het gelag betalen”. Bovendien beweert GAIA dat de wetgeving niet wordt nageleefd en dat ook het kwaliteitslabel Belplume “een lachertje” is. Belplume zelf spreekt van "een montage die een vertekend beeld kan geven van de situatie", maar neemt de beelden wel serieus en onderzoekt de herkomst. 

Na de beelden uit varkens- en rundveeslachthuizen en leghenstallen lost GAIA enkele dagen na het losbarsten van het Veviba-schandaal nieuwe undercoverbeelden, dit keer afkomstig uit de Vlaamse braadkippenhouderij. GAIA filmde de leefomstandigheden van vleeskippen van vlak na de aankomst op het bedrijf tot vlak voor het transport naar de slachthuizen. Met de beelden wil GAIA aantonen dat het lijden van de vleeskuikens toeneemt naarmate ze ouder worden. Zo zijn er op de beelden kreupele dieren te zien met misvormde poten.

“De vleeskuikens moeten zo snel groeien dat hun poten na een tijdje het gewicht van hun eigen lijf niet meer goed kunnen dragen”, zo klinkt het. “Krampachtig gaan ze met gespreide poten op zoek naar evenwicht. Ze blijven steeds vaker en langer liggen in hun eigen uitwerpselen en de ammoniak in het natte strooistel zorgt voor borstblaren, voetzweren en brandwonden aan de hakken van de kuikens. Om ervoor te zorgen dat genoeg kuikens wel de slachtleeftijd halen, krijgen de dieren antibiotica toegediend.”

GAIA lanceert een oproep naar de supermarktketens, omdat zij “een groot deel” van de verantwoordelijkheid dragen. “Door kippenvlees aan absurd lage prijzen aan te bieden aan de consument, werken ze mee aan georganiseerd dierenleed op weerzinwekkend grote schaal”, aldus Michel Vandenbosch. “Men moet zich geen illusies maken: de beelden zijn geen uitzondering maar representatief voor de hele sector. Het is de kip die de prijs betaalt.” GAIA eist minimaal en zonder uitzondering het gebruik van trager groeiende rassen, een lagere bezettingsdichtheid, een droge en voldoende absorberende bodembedekking en een overdekte uitloop naar buiten.

Verder haalt GAIA ook uit naar het kwaliteitslabel Belplume, waar de meerderheid van de Vlaamse braadkippenhouders bij aangesloten is. “Een van de vier krachtlijnen van het lastenboek van Belplume is ‘De zorg voor de gezondheid en het welzijn van de dieren’”, aldus GAIA. “Na het zien van de beelden kunnen we maar één ding concluderen: hun regels zijn in de praktijk een lachertje.” Daarnaast vindt GAIA de wetgeving ontoereikend. “De Europese richtlijn uit 2007 die in Belgische wetgeving is omgezet, voorziet in de absolute minimale regelgeving en zelfs die regels lappen ze aan hun laars”, aldus nog Vandenbosch.

Belplume zelf “betreurt” ten zeerste dat de Belgische pluimveesector met deze beelden in een negatief daglicht wordt geplaatst. “Belplume neemt de beelden serieus en onderzoekt wat hun herkomst is”, zo klinkt het. “Wij sluiten anderzijds ook niet uit dat de montage van de beelden een vertekend beeld kan geven van de situatie. Indien inbreuken worden vastgesteld mogen de betrokken pluimveebedrijven een audit door een onafhankelijke certificatie-instelling verwachten.”

Het kwaliteitslabel geeft nog mee dat de krachtlijnen van de Belplume-lastenboeken gebaseerd zijn op vier pijlers: het produceren van veilig kippenvlees en veilige eieren; het waarborgen van degelijke productiemethodes en -omstandigheden; het verzekeren van transparantie en traceerbaarheid via het uitwisselen en terugkoppelen van gegevens; en de zorg voor de gezondheid en het welzijn van de dieren. Het lastenboek geldt voor elke schakel van de braadkippensector, gaande van broeierij, pluimveehouder tot slachthuis. De Belplume-bedrijven worden jaarlijks gecontroleerd door onafhankelijke certificatie-instellingen.

Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts laat dan weer weten dat de Europese normen voor kippenkwekerijen strenger moeten. “Ze geven geen antwoord meer op de eisen die we vandaag, elf jaar na het verschijnen van de norm, hebben op vlak van dierenwelzijn”, aldus Weyts. “Die normen moeten dus Europees verstrengd worden.” Al zijn de gemaakte beelden “natuurlijk een selectieve montage van beelden over verschillende maanden heen”, aldus nog Weyts. In afwachting van strengere Europese regels, is het volgens Weyts “zinvol” dat de consument zelf kiest voor meer dierenwelzijn.

Groen van zijn kant wil de normen over hoeveel vleeskuikens er per vierkante meter worden toegelaten, stelselmatig afbouwen. Voor Vlaams parlementslid Bart Caron is de maat vol. “Opnieuw duiken er undercoverbeelden op van wantoestanden in de grootschalige veehouderij. Opnieuw zal Ben Weyts klaarstaan met een sterke veroordeling. Maar wanneer volgen er eindelijk structurele ingrepen?”, vraagt het Groen-parlementslid zich af. “Kippenleed los je niet op met stoere uitspraken.”

De Groen-fractie stelt voor om de normen rond het aantal vleeskippen per vierkante meter - nu maximum 13 tot 17 - stelselmatig naar omlaag te brengen. “Zo krijgen we opnieuw smakelijke kippen op ons bord, in de plaats van de prefab-plofkippen die op zes weken tijd van het ei tot het spit moeten geraken.” Tot slot moet de Vlaamse regering de kippenkwekers financieel ondersteunen om de overstap naar meer dier- en milieuvriendelijke productie te maken. “Het is immers de bedoeling dat ook de boeren zelf er beter van worden”, besluit Caron.