Goedgeplukt.be zorgt voor eerherstel van hoogstamfruit

Vlaams minister-president Geert Bourgeois bezocht afgelopen vrijdag de hoogstamboomgaard die het kasteeldomein van Alden Biesen extra cachet geeft. Hij gaf er toelichting bij het richtplan onroerend erfgoed dat moet bijdragen aan het behoud van hoogstam fruitbomen in Haspengouw. Eén van de redenen dat er nog steeds boomgaarden verdwijnen, is dat het fruit niet tot bij de consument geraakt. Het voldoet niet aan de kwaliteitseisen van de veilingen en plukken vanop een ladder kost veel tijd. Bovendien gaat het om relatief beperkte hoeveelheden, die toch al gauw te veel zijn voor de eigenaar van de boomgaard. De oplossing voor dit probleem is online te vinden, meer bepaald op Goedgeplukt.be.

Hoogstamboomgaarden zijn een uniek onderdeel van het Limburgs landschap en dat besef dringt hoe langer hoe meer door, getuige het recent voorgestelde richtplan onroerend erfgoed. Ieder jaar leveren hoogstambomen kilo’s heerlijk vers fruit. Maar omdat fruit plukken van een hoogstam veel omslachtiger is dan bij laagstam blijft het al te vaak gewoon aan de bomen hangen. Boeren die koeien laten grazen in een weide met hoogstam fruitbomen hebben vaak weinig interesse in het fruit. Burgers krijgen de rijkelijke oogst van enkele bomen niet allemaal zelf verwerkt. Ze plukken hooguit wat appels, peren, kersen of noten voor eigen consumptie. Dat het merendeel van de oogst verloren gaat, is jammer want veel mensen zijn juist op zoek naar onbespoten fruit. Gewoon om te eten, sap van te persen of het te verwerken in gebak of andere gerechten.

Boomgaarden waarvan het fruit niet meer geplukt wordt, kampen ook met achterstallig onderhoud. Op termijn dreigen ze te verdwijnen. Zonde van de landschappelijk waardevolle boomgaarden en van de honderden oude fruitvariëteiten met al hun unieke eigenschappen, vindt het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. Dat bracht hen op het idee om vraag en aanbod samen te brengen op Goedgeplukt.be. Via deze website brengt het Regionaal Landschap eigenaars met een teveel aan hoogstamfruit in contact met mensen die op zoek zijn naar ecologisch fruit. De fruitoogst dient zich immers massaal en binnen een korte tijdspanne aan. Wie zich op Goedgeplukt.be aanmeldt als plukker krijgt een lijst van boomgaarden in de buurt waar hij of zij, na afspraak met de eigenaar, fruit kan gaan plukken. De eigenaar kiest tegen welke voorwaarden dit kan.

“Zo ontstaan er mooie wisselwerkingen waarbij een fruitliefhebber één kistje voor zichzelf en één voor de eigenaar plukt, of het fruit krijgt in ruil voor een bijdrage aan een goed doel”, vertelt Frederik Santermans van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. “De website Goedgeplukt.be is vorige maand pas gelanceerd. Momenteel zijn er een dozijn aanbieders, de gemeente Bilzen bijvoorbeeld maar ook particulieren met een notenboom, en een 50-tal geïnteresseerde plukkers.” Door het fruit opnieuw een functie te geven, hoopt het Regionaal Landschap een beter onderhoud van hoogstamboomgaarden te bewerkstelligen. Dat komt het landschap en de diversiteit van de Haspengouwse fruitstreek ten goede.

Goedgeplukt.be kadert binnen het plattelandsproject Fruitlandschap dat financiële steun ontvangt van Europa, Vlaanderen en de provincie Limburg. Afgelopen vrijdag werd in Bilzen een richtplan onroerend erfgoed aangekondigd voor het behoud van hoogstamboomgaarden in Haspengouw. Een 30-tal lokale partners met een hart voor hoogstam, naast het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren bijvoorbeeld ook de Nationale Boomgaardenstichting en de gemeentebesturen, ondertekenden in de schaduw van de hoogstambomen rond het kasteel van Alden Biesen een intentieverklaring. In overleg willen ze komen tot een gedragen visie voor hoogstamboomgaarden en een bijbehorend actieprogramma.