Goedkope honing uit China maakt het imkers lastig
Slechts een derde tot de helft van de honing die door Europeanen geconsumeerd wordt, is afkomstig uit eigen regio. Om onze honger naar deze zoete lekkernij te stillen, is de EU aangewezen op import. Zo wordt er jaarlijks circa 100.000 ton honing aangekocht in China. Onbesproken is die honing van Chinese makelij niet. Frequent wordt er namaak ontdekt en in Europa is men nog altijd niet vergeten dat het antibioticum chlooramfenicol 15 jaar geleden alomtegenwoordig was in Chinese honing. Ter bescherming van imkers tegen de goedkope import overweegt de landbouwcommissie in het Europees Parlement een preciezere herkomstetikettering.
In een ontwerpresolutie schetst de landbouwcommissie in het Europees Parlement de uitdagingen voor de imkerij. Uiteraard is er daarbij aandacht voor het veelbesproken probleem van de bijensterfte. Nog altijd bestaat er geen doeltreffend bestrijdingsmiddel tegen de varroamijt zodat deze en andere belagers de bijenhouders ernstige schade berokkenen. Minder gekend is dat de problemen van Europese imkers ook economisch van aard zijn. Om te beginnen is er namaakhoning die het edele product een slechte naam geeft. Namaak berokkent Europese bijenhouders ernstige schade en stelt consumenten mogelijk bloot aan gezondheidsrisico’s. Tot 20 procent van de honing die gecontroleerd wordt aan de buitengrenzen van de EU en bij importeurs blijkt namaak te zijn.
Namaakhoning wordt teruggevonden in bijna alle geïmporteerde honing en met name in de loten die afkomstig zijn uit China. Volgens de statistieken produceert China jaarlijks 450.000 ton honing, meer dan 's werelds andere grote producenten – de EU, Argentinië, Mexico, de VS en Canada – bij elkaar. China exporteert jaarlijks 100.000 ton naar de EU. Voor Europese imkers is het moeilijk concurreren met deze goedkope honing van Chinese origine. De honingmarkt werd minder lucratief voor de imkers uit de belangrijkste honing-producerende lidstaten. Dat zijn Roemenië, Bulgarije, Spanje, Portugal, Frankrijk, Kroatië en Hongarije.
De EU-parlementairen merken op dat de honingprijs eind 2016 amper de helft was van de courante prijs in 2014. Volgens hen biedt de reeds verplichte herkomstvermelding voor honing onvoldoende bescherming tegen goedkope import. De EU-richtlijn laat immers een vereenvoudigde indicatie toe, bijvoorbeeld in de vorm van ‘gemengde EG- en niet-EG honing’. Naar verluidt maken veel handelaars hiervan gebruik om het werkelijke land van herkomst te verbergen.
De Hongaar Norbert Erdos, rapporteur van het ontwerpverslag dat de uitdagingen voor de imkerij behandelt, verwacht van de lidstaten en de Commissie dat zij handelaars en honingverpakkers strenger gaan controleren. Hij stelt zijn hoop op de ontwikkeling van ingenieuze labotests waarmee vervalsingen opgespoord kunnen worden. Aan de buitengrenzen van de EU moeten volgens Erdos nog meer stalen genomen worden om namaakhoning op te sporen. Om de situatie te verhelpen, acht hij het ook nodig dat de vage beschrijving ‘gemengde EG- en niet-EG-honing’ vervangen wordt door een preciezere etiketvermelding van het land of de landen waaruit de honing afkomstig is, en om deze landen op te sommen in de volgorde van het aandeel in het eindproduct.
Ter ondersteuning van de imkerij denkt de landbouwcommissie van het Europees Parlement ook aan meer financiering voor de sector vanuit het EU-landbouwbeleid en een verhoogde bijdrage voor de nationale bijenteeltprogramma’s. Dat laatste wordt verantwoord vanwege het EU-budget dat het voorbije decennium geen gelijke tred hield met de gestegen bijenpopulatie in Europa. De steun vanuit het landbouwbeleid kan de vorm aannemen van directe inkomenssteun zoals landbouwers die ook kennen, niet op basis van het aantal hectaren uiteraard maar met het aantal bijenkolonies als referentie.
Andere voorstellen die in het Europees halfrond circuleren, zijn bijvoorbeeld het breder delen van onderzoeksresultaten, een basisopleiding voor imkers en door EFSA gecoördineerd onderzoek naar alle stoffen en factoren die schadelijk zijn voor bijen. Om de consumptie aan te zwengelen zou honing naar het voorbeeld van melk en fruit gesubsidieerd ter beschikking gesteld kunnen worden op scholen. In West-Europa wordt nu zo’n 2,5 à 2,7 kilo honing per persoon per jaar geconsumeerd.
