Groen acht nieuwe warme sanering van veehouderij nodig

In De Standaard lanceerde Groen het voorstel van een warme sanering in de veehouderij. “Geef rundvee-, pluimvee en varkenshouders die hun bedrijfsvoering stopzetten of kiezen voor een duurzame reconversie met minder dieren een financiële compensatie”, opperen Vlaams parlementslid Bart Caron en Annelore Nys van de studiedienst van Groen. In een nota die hun voorstel toelicht, geven ze een overzicht van de meer dan 36 miljoen euro aan crisissteun vanwege de overheid voor de noodlijdende veehouderij in onze regio. “Dure maatregelen, die hoogstens tijdelijk soelaas brengen”, klinkt het. Met eenzelfde budget zou een warme sanering volgens Caron en Nys meer effect hebben, namelijk een sociaal bloedbad vermijden en de veestapel verkleinen zodat vraag en aanbod weer in evenwicht komen.
27 juni 2016  – Laatste update 14 september 2020 14:35

In De Standaard lanceerde Groen het voorstel van een warme sanering in de veehouderij. “Geef rundvee-, pluimvee en varkenshouders die hun bedrijfsvoering stopzetten of kiezen voor een duurzame reconversie met minder dieren een financiële compensatie”, opperen Vlaams parlementslid Bart Caron en Annelore Nys van de studiedienst van Groen. In een nota die hun voorstel toelicht, geven ze een overzicht van de meer dan 36 miljoen euro aan crisissteun vanwege de overheid voor de noodlijdende veehouderij in onze regio. “Dure maatregelen, die hoogstens tijdelijk soelaas brengen”, klinkt het. Met eenzelfde budget zou een warme sanering volgens Caron en Nys meer effect hebben, namelijk een sociaal bloedbad vermijden en de veestapel verkleinen zodat vraag en aanbod weer in evenwicht komen.

Groen bepleit een veehouderij die meer in evenwicht is met de behoefte aan dierlijke producten en de ecologische draagkracht in Vlaanderen. Als argumenten voor een afbouw van de veestapel voert de partij aan: de mismatch tussen vleesproductie en vleesconsumptie in eigen land, de economische risico’s die verbonden zijn aan produceren voor de wereldmarkt, de schuldenberg op veebedrijven, de natuur- en milieuproblemen die het gevolg zijn van de invoer van soja en overbemesting, enz.

Vlaams parlementslid voor Groen Bart Caron en studiedienstmedewerker Annelore Nys grijpen de economische crisis in de veehouderij aan om een lans te breken voor een nieuwe opkoopregeling. In 2001 werd door voormalig landbouwminister Vera Dua een eerste keer een warme sanering georganiseerd. Dua gaf veehouders de mogelijkheid om hun bedrijvigheid te stoppen tegen vergoeding. Daarmee beoogde ze een inkrimping van de veestapel en daling van de mestdruk. In totaal tekenden 1.786 Vlaamse veehouders in en verkleinde de veestapel met 386.500 varkens, 30.700 runderen en bijna 554.000 kippen. De regeling werd na 2004 stopgezet, waarna de varkens- en pluimveestapel weer toenamen.

Op dit moment vindt er in de sector weer een sanering plaats, geen warme maar een stille en kille sanering als gevolg van de crisis. Het aantal landbouwbedrijven daalde tussen 2010 en 2015 met 5.330 stuks (-19%). Bij Groen zien ze met lede ogen hoe boeren hun bedrijf verliezen of opgezadeld geraken met een grote schuldenberg. Voor een daling van de veestapel zorgt dat niet want landbouwers kiezen vaak voor schaalvergroting om de kosten te drukken en te kunnen overleven. Zo kan het dat Vlaanderen tien keer meer vlees produceert dan nodig om de eigen bevolking te voeden. “Die enorme overproductie zet niet alleen de prijs onder druk, maar legt ook een enorme druk op het milieu en ons landschap”, klagen Bart Caron en Annelore Nys aan.

Zij zien een uitweg in een nieuwe, warme sanering. Het doel is tweeërlei: enerzijds een sociaal bloedbad vermijden voor boeren aan de rand van het faillissement en anderzijds de veestapel verkleinen zodat vraag en aanbod weer in evenwicht komen. “Een win-winsituatie voor boer en milieu”, zo klinkt het. Veehouders die hun nutriëntenemissierechten inleveren en definitief stoppen met het houden van dieren, zouden net zoals 15 jaar geleden uitgekocht en financieel vergoed kunnen worden. Een andere optie is dat een boer kiest voor een afbouw van het dieraantal, diversifieert en zijn bedrijf oriënteert in een meer duurzame en diervriendelijke richting. Bart Caron en Annelore Nys vinden dat hier behalve een vergoeding voor de afgestoten dieren ook investeringssteun en een omschakelingsvergoeding tegenover mag staan.

Om de grootte van de veestapel bestendig te sturen, dringt Groen aan op een heroriëntering van de investeringssteun voor landbouwbedrijven. Die zou meer gericht moeten worden op een gedifferentieerde kwaliteit van het eindproduct, op duurzaamheid en op netto winst voor het milieu. Haaks daarop staat de maatregel die het vandaag veehouders toelaat om uit te breiden mits zij de extra mestproductie verwerken. Caron en Nys willen daar graag vanaf omdat het een sturing van de veestapel onmogelijk maakt. Het is volgens hen aan deze overheidsmaatregel te wijten dat de veestapel vanaf 2007 weer sterk gestegen is. “Zet het stop”, zeggen ze, “minstens tot het moment dat de economische en milieuparameters significant verbeterd zijn.”

Met het voorstel van Groen zou de veehouderij op slot gaan, maar worden niet alle ontwikkelingskansen afgenomen van individuele veehouders. Nutriëntenemissierechten zouden namelijk overdraagbaar blijven. Caron en Nys opperen overdracht van NER’s binnen de provinciegrenzen, waarbij het voorwerp van de handel niet de NER’s zijn die door de overheid uitgekocht worden maar die van bedrijven die opteren voor natuurlijke afvloeiing van de veestapel. “In functie van de veedichtheid en de behaalde milieuresultaten binnen een bepaalde regio wordt een percentage van de NER’s afgeroomd, met een minimumpercentage van 25 procent afhouding”, klinkt het. Maximaal zou er bij overdracht 80 procent van de NER’s verloren gaan, in het geval van een hoge regionale veedichtheid en slechte lokale milieuresultaten.

Boerenbond heeft inmiddels al gereageerd op het voorstel. De landbouworganisatie begrijpt niet waarom veehouderij zich zou moeten terugplooien op de lokale markt en andere vervuilende sectoren niet. Groen zou ook voorbijgaan aan de spilfunctie van landbouw en veehouderij in een agrobusinesscomplex dat voor veel tewerkstelling zorgt, 150.000 jobs in totaal. Boerenbond-woordvoerder Anne-Marie Vangeenberghe haalt ook aan dat de milieu-inspanningen van landbouwers onvoldoende erkend worden. “De uitstoot van broeikasgassen door de Vlaamse landbouw is in de periode 1990-2014 met 26 procent gedaald. Geen enkele andere sector levert zo'n prestatie.”

Op eventuele kritiek dat een warme sanering in de veehouderij onbetaalbaar is, anticipeert Groen: “In 2015 werd op het Europese, federale en Vlaamse niveau 36,5 miljoen euro aan crisissteun uitgetrokken voor de noodlijdende veehouderij in onze regio. Ook in 2016 worden heel wat eenmalige crisismaatregelen voorzien. De meeste middelen worden verstrekt zonder rekening te houden met de mate waarin een bedrijf getroffen wordt door de crisis. Dit zijn dure maatregelen en veel boeren slagen er nog altijd niet in hun schuldeisers te betalen. Wij pleiten ervoor om deze middelen in te zetten voor bedrijven die de steun het hardst nodig hebben in functie van een stopzetting of omvorming van hun bedrijf.” De door Vera Dua georchestreerde warme sanering leert Bart Caron en Annelore Nys dat het huidige crisisbudget “ruim voldoende” is om vergelijkbare resultaten te boeken.

Meer info: Groen-nota over opkoopregeling veebedrijven

Bron: eigen verslaggeving / Belga

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek