Groene Kringers keren met rugzak vol ervaringen terug

Namens Groene Kring trokken Nele Kempeneers en Philippe Avermaete enkele dagen naar Malawi voor een kennisuitwisseling met jonge mensen ver van hier die hun passie voor de boerenstiel delen. Naast een conferentie over het betrekken van jeugd in land- en tuinbouw, kregen ze ook een unieke inkijk in de lokale cultuur en gewoontes en bezochten ze een aantal land- en tuinbouwbedrijven. Giel Boey, voorzitter van Groene Kring, zegt daarover: “We vinden het enorm belangrijk dat kennis en ervaringen uitwisselen tussen jonge boeren niet stopt aan de landsgrenzen. Deze uitwisseling is daar een prachtig voorbeeld van. We hopen in de toekomst nog meer van deze kansen te kunnen creëren en begeleiden.”

Nele Kempeneers en Philippe Avermaete zijn beiden afkomstig uit het Hageland. Philippe werkt samen met zijn ouders op hun landbouwbedrijf, Nele is boerendochter en werkt als journaliste voor Boerenbond. Beiden zijn ze actief lid van Groene Kring. Van 2 tot 6 november grepen ze de kans om deel te nemen aan een conferentie van de Malawese jonge boerenorganisatie Associated center for agro-based development (ACADES). De twee Vlaamse en de Malawese jonge landbouwers ontmoetten elkaar voor een uitwisseling over hoe jeugd geïnteresseerd en actief kan blijven in land- en tuinbouw. Philippe en Nele bereidden samen met Groene Kring een presentatie voor en beantwoordden ter plekke heel wat vragen. In hun presentatie hamerden ze voornamelijk op de rendabiliteit van de sector. “Hoe anders kan een veelzijdige, maar ook risicovolle economische activiteit als land- en tuinbouw aantrekkelijk zijn voor de volgende generatie?”, aldus Philippe.

Na de conferentie bezochten ze een pluimveebedrijf en een imker, maar kon Philippe ook de vergelijking maken tussen het akkerbouwbedrijf thuis en akkerbouw in Malawi. Ook lokale producten en cultuur kwamen aan bod, doordat ze een trouwpartij konden bijwonen. Op vraag van Groene Kring vertellen beide deelnemers over hun ervaringen zodat collega-landbouwers op het thuisfront er ook wat aan hebben. Nele schrok vooral van de grote verschillen tussen landbouw in Vlaanderen en in Malawi, maar ook van het feit dat er in Malawi zo weinig jonge boeren zijn. “Je kan de jongeren die naar de stad trekken voor een beter leven niet eens ongelijk geven want de lokale landbouw is vooral gericht op zelfvoorziening. Produceren voor de markt wil hier zeggen langs de kant van de weg plaatsnemen in een geïmproviseerd kraampje. Supermarkten kopen niet bij kleine, lokale boeren maar importeren veel voedingswaren uit het buitenland.”

Het viel Nele niet alleen op dat de boerderijen in Malawi erg kleinschalig zijn, maar ook dat ze voor zo'n kleine oppervlakte bijzonder arbeidsintensief zijn. “Mechanisatie is vrijwel onbestaande. De meest vooruitstrevende boer van het dorp beschikt over een paard en kar. Uiteraard zijn er ook grotere en meer professionele landbouwbedrijven in Malawi, maar ze zijn klein in aantal. We hebben ze niet bezocht omdat de focus lag op jongeren die met een eigen landbouwproject zijn gestart. De twee jonge twintigers die ons op sleeptouw namen, zijn vrienden en binnenkort ook zakenpartners. Op 5 hectare willen ze soja telen voor humane consumptie. Nu moeten ze op zoek naar middelen om te investeren in grond want in onze ogen is die spotgoedkoop, maar wij rekenen niet met het gemiddelde jaarinkomen van een Malawiër. Geld vinden, is dan ook een probleem. Grond vinden niet, die is er – anders dan in Vlaanderen – voldoende aanwezig en vruchtbaar bovendien. Landbouw heeft er absoluut potentieel want Malawi is een Afrikaans land dat gezegend wordt door voldoende neerslag.”

Philippe was op zijn beurt enthousiast over het potentieel dat in de ideeën van de jonge boeren voor een land als Malawi schuilt. “De jongeren die we ontmoet hebben, hadden allen een sterk plan klaar om te starten in land- en tuinbouw. Eén van hen kwam op het idee om eendenvlees te produceren voor de Chinezen die in Malawi actief zijn als investeerders. Een schot in de roos want in drie jaar tijd bouwde hij een eendenboerderij uit. We zijn zinnens om contact te houden met de jongeren die we ontmoet hebben, want we zijn benieuwd naar wat de toekomst hen brengt!” Nele Kempeneers zal zich Malawi herinneren als een prachtig land om te bezoeken. “We hebben er veel gezien op korte tijd. Landbouw aantrekkelijk maken voor jongeren is een globale uitdaging, leerde ik. Heel wat jongeren in Malawi studeren aan de landbouwunief, maar kiezen alsnog voor een administratieve job en durven het niet aan om een eigen landbouwbedrijf uit de grond te stampen.”

De uitwisseling is het resultaat van een samenwerking tussen ACADES en Groene Kring en werd mede mogelijk gemaakt door de Vlaamse overheid. Groene Kring gaf begin dit jaar te kennen dat ze meer jongeren in land- en tuinbouw de weg naar internationale ervaringen en kennisuitwisseling willen laten vinden. Zo begeleiden ze jongeren bij een kwaliteitsvolle stage in het buitenland, maar proberen ze ook nieuwe kansen te creëren via een uitwisseling, zoals deze korte trip naar Malawi.