Hoe kijkt FAVV aan tegen collectieve voedingsaankoop?

Gelet op het succes van de korte keten verduidelijkt het Voedselagentschap in zijn nieuwsbrief de spelregels voor consumenten die groepsaankopen organiseren. “Aankoopgroepen, die zich rechtstreeks bevoorraden bij boeren en de producten samenbrengen in een afhaalpunt, moeten zich niet registreren bij het FAVV als ze geen winst nastreven, slechts een beperkte activiteit uitoefenen en er een duidelijke overeenkomst tussen de groepsleden is omtrent de verantwoordelijkheid voor de verdeling van de voedingsproducten.” Deze consumentengroeperingen zijn met andere woorden niet bekend bij het agentschap, maar het FAVV kan ze in geval van een klacht of incident toch controleren.

Groepsaankopen van voeding worden vaak georganiseerd door een vzw of feitelijke vereniging bestaande uit een groep consumenten. Deze organisatie doet dan dienst als ‘tussenpersoon’ die zich bezig houdt met de contacten met producenten, de bestellingen, de levering van de producten aan het afhaalpunt en de verdeling van de aangekochte producten aan de leden van de groep.

Consumenten die deel uitmaken van zo’n groep bestellen dus levensmiddelen bij één of meerdere producenten. Deze voedingsproducten worden vervolgens op het afhaalpunt geleverd. Deze plaats doet enkel dienst als ‘doorgeefluik’, en kan zowel bij een particulier thuis zijn als een lokaal dat ter beschikking wordt gesteld door een vereniging of door de gemeente. Het kan zelfs een voertuig zijn dat op regelmatige tijdstippen halt houdt op een specifieke plaats.

Zulke aankoopgroepen zijn wel actief in de voedselketen, maar ze streven geen winst na en oefenen slechts een beperkte activiteit uit. Daarom moeten ze zich niet registreren bij het Voedselagentschap, “op voorwaarde dat er een duidelijke overeenkomst wordt afgesloten tussen de groepsleden over de verantwoordelijkheid voor de verdeling van de producten”. Er moet duidelijk afgesproken worden dat de tussenpersonen van de gegroepeerde aankoop niet verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit en veiligheid van de aangekochte voeding. Ieders verantwoordelijkheden moeten schriftelijk worden afgebakend.

Een minderheid van de groeperingen oefent een (winstgevende) activiteit uit, waarvoor registratie bij het FAVV toch vereist is. De reglementering voorziet dat iedere ruimte waar een activiteit wordt uitgeoefend die te maken heeft met het in de handel brengen van voedingswaren een controle van het FAVV kan krijgen, ook al is dit bij een particulier thuis. Bij aankoopgroepen waarvoor registratie niet vereist is, vinden die controles enkel plaats na een klacht of een incident.

De producenten zijn verantwoordelijk voor de levering van veilige en kwaliteitsvolle producten. Ze moeten geregistreerd zijn bij het agentschap en in bepaalde gevallen moeten ze ook een toelating hebben voor hun activiteiten en voor de rechtstreekse verkoop aan consumenten.