KVLV-Agra staat op de trappers voor meer solidariteit

Iets voor het middaguur arriveerde een peloton fietsende boerinnen en tuiniersters op het fruitbedrijf Vanhellemont in Meensel-Kiezegem. Bij een kom heerlijk dampende perensoep werden krachten opgedaan voor een fietstocht die de dames van KVLV-Agra op twee dagen tijd meer dan 200 kilometer ver brengt, van het Limburgse Kuringen tot het West-Vlaamse Leffinge. Het draait daarbij niet alleen om hard op de trappers ‘stoempen’, maar bovenal om solidariteit en problemen in de sector bespreekbaar maken. Voor dat doel wordt geld ingezameld waarmee de hulporganisatie Boeren op een Kruispunt land- en tuinbouwers in moeilijkheden weer een perspectief kan bieden.

Een vereniging als KVLV-Agra heeft een meerwaarde als sociaal vangnet: boerinnen en tuiniersters ontmoeten er elkaar en vinden steun bij elkaar. De Agra-afdeling van vrouwenvereniging KVLV ondervindt dat haar leden alarmsignalen uitzenden. De opeenvolging van crisissen en de steeds grotere druk die opgelegd wordt aan de sector maken dat de stress toeneemt en mensen uit de boot (dreigen te) vallen. Door tegenslagen kan dat iedereen overkomen, ook land- en tuinbouwers die hun zaakjes altijd piekfijn op orde hadden. Daarom is het belangrijk dat een organisatie als Boeren op een Kruispunt klaarstaat voor iedereen uit de sector die het moeilijk heeft.

Om de boodschap van solidariteit extra in de verf te zetten, kropen een een vijftiental boerinnen en tuiniersters op de fiets. Ook nationaal KVLV-voorzitster Nik Van Gool en enkele consulenten laten zich niet kennen en fietsen 250 kilometer mee. Maandag sloot ook Dina Tersago, de presentatrice van Boer zoekt vrouw, aan en dinsdag is het de beurt aan Vlaams landbouwminister Joke Schauvliege. De minister pikt aan op een melkveebedrijf in Zaffelare. In elke provincie wordt halt gehouden op een land- of tuinbouwbedrijf. Daar wordt telkens een grote solidariteitsactiviteit gehouden, van een barbecue op een vleesveebedrijf in Herent, een aardbeienontbijt in Sint-Niklaas tot een kampvuur en zangavond in Leffinge. Telkens wachten daar heel wat sympathisanten. Van op een afstand supporteren kan ook, door een bedrag naar keuze over te schrijven ten voordele van Boeren op een Kruispunt. Meer informatie over de actie vind je op de website van KVLV-Agra.

Het enthousiasme van de deelneemsters, niet geremd door de slechte weervoorspellingen, werkt aanstekelijk. Els Morlion nam vanuit Hollebeke-Ieper de trein om in Limburg aan de start te verschijnen. Het melkvee- en akkerbouwbedrijf twee dagen met een gerust hart kunnen achterlaten, vergde de nodige organisatie. “En in plaats van uit te blazen, wippen we woensdagochtend weer om vijf uur uit ons bed om de koeien te melken”, neemt een collega-melkveehoudster haar de woorden uit de mond.

In tussentijd hebben ze op de fiets andere katten te geselen, en dragen ze hun steentje bij aan meer solidariteit. Morlion haalt persoonlijk veel voldoening uit de gesprekken met collega’s en de kennismaking met andere land- en tuinbouwbedrijven. Zij wil de boodschap uitdragen dat landbouwers die op hun bedrijf vicieuze cirkeltjes draaien zonder dat er geld in het laatje komt, ondersteuning verdienen. En dat belangenverdediging in het algemeen en een vereniging als KVLV-Agra in het bijzonder van grote betekenis zijn. KVLV-Agra wil er als organisatie zijn voor alle boerinnen en tuiniersters en tonen dat zij elkaar steunen, ook in minder goede tijden.

Die minder goede tijden zijn de landbouwsector niet vreemd zodat Boeren op een Kruispunt jaarlijks meer dan 1.500 hulpvragen krijgt. “Los van het feit of je een goede of slechte ondernemer bent, kan je in problemen komen”, benadrukt KVLV-voorzitster Nik Van Gool. “Dat kan door een veelheid aan factoren, denk maar aan de pukkelpop- en pinksterstorm, de gevolgen van de Russische handelsboycot en het varkensvlees dat al langer niet meer naar Rusland kan.” Als een landbouwbedrijf in de problemen dreigt te verzeilen, dan is het vaak de vrouw des huize die dat het eerst aanvoelt. “Zij doet in veel gevallen de boekhouding en is ook de eerste om problemen ter sprake te brengen”, aldus Van Gool.

Met het ingezamelde geld zal Boeren op een Kruispunt meer praatgroepen organiseren voor de doelgroepen. Nog meer boeren en tuinders zullen deskundig begeleid worden naar een nieuwe start of een eervolle stopzetting. “Uit ervaring weten we dat gefailleerde boeren en tuinders daar moeilijk over praten, tenzij je hen samen zet met lotgenoten”, vertelt Riccy Focke, directeur van Boeren op een Kruispunt. De vzw heeft ook al meermaals ervaren dat de vrouw van de landbouwer de pineut is bij een gedwongen stopzetting. Het doet Focke ijveren voor een goed huwelijkscontract.

Eén van de vrouwelijke boegbeelden van de land- en tuinbouwsector is Jeanine Nijs van het familiebedrijf Vanhellemont dat gespecialiseerd is in fruitteelt. Zij trakteerde de dappere fietssters op perensoep. Haar recept deelt ze graag met het VILT-project Veldverkenners want alle kleine beetjes helpen om de consumptie aan te zwengelen nu de perenverkoop in het slop zit door de Russische boycot. “Een gans jaar houdt de natuur met zijn grillen de fruittelers in spanning en net nu de meesten onder ons uitzicht hebben op een prachtige oogst gebeurt dit. Hetgeen de sector door de Russische importban meemaakt, is ernstig genoeg om bedrijven in de armen van Boeren op een Kruispunt te drijven”, vreest Nijs.

Voorzichtig vragen we haar of fruitbedrijf Vanhellemont de pluk niettemin aangevat heeft. Dat blijkt zo te zijn en in het Hageland hebben de meeste fruittelers hun moed bij elkaar geraapt. “We moeten wel want in die zes weken dat de pluk duurt, proberen wij een jaarinkomen te verzekeren”, aldus Nijs. Maandagmiddag dienden alle fruittelers aan de veilingen door te geven hoeveel hectare ze niet zullen oogsten. In de hoop dat de markt nog op zijn pootjes terechtkomt, zullen ze bij Vanhellemont het hele areaal plukken en de peren en appels bewaren.

“Met een Europese compensatie van 2.000 of 3.000 euro voor niet oogsten, zijn we niets. Er is 5.000 tot 6.000 euro per hectare nodig om de kosten te dekken maar dan hebben we in ruil voor een gans jaar werk niet eens wat verdiend.” Een werknemer kan zich dat ongetwijfeld moeilijk voorstellen, maar een fruitteler weet volgens Jeanine’s zoon, Mario Vanhellemont, pas bij de laatste verkopen in juli wat hij de 12 voorafgaande maanden verdiend heeft. Door de huidige handelsperikelen met Rusland is onzekerheid helemaal troef. De timing van de solidariteitsactie had met andere woorden niet treffender kon zijn.