Landbouwlobby wordt nerveus van Trumps handelspolitiek

De Amerikaanse landbouwlobby is bezorgd dat president Donald Trump de Verenigde Staten terugtrekt uit een vrijhandelsverdrag met Zuid- Korea. De deal leverde de totale economie minder op dan verwacht, weet vakblad Boerderij, maar pakte voor exporteurs van vlees, zuivel en tuinbouwproducten goed uit. Eerder al trok Trump de VS terug uit het enorm ambitieuze TPP-akkoord met landen rond de Stille Oceaan, waaronder economische grootmacht Japan en het sterk opkomende Vietnam. Het verdrag had de landbouw meer toegang tot traditioneel protectionistische markten moeten opleveren.

Amerikaanse boeren stemden massaal op president Trump, maar diens handelsagenda stemt inmiddels tot moedeloosheid in agrarisch Amerika. “Hier gaan we weer”, schrijft Delta Farm Press boven een artikel over Trumps voornemen om de VS terug te trekken uit een handelsakkoord met Zuid-Korea. Een verdrag dat in maart haar vijfjarig jubileum meemaakte en de Amerikaanse landbouw miljarden extra exportinkomsten opleverde. Trump trok de VS al terug uit het TTP-akkoord met onder andere Japan en Vietnam, en hij slaat oorlogstaal uit over NAFTA, een verdrag met buurlanden Mexico en Canada. Canada is de grootste agrarische handelspartner van de VS, Mexico nummer drie.

Het verdrag met Zuid-Korea is niet onomstreden, schrijft Boerderij. Een eerste akkoord werd onder de regering-Bush gesloten, in 2007. Het verdrag zou de VS te veel banen kosten, en dus weigerde de regering-Obama het te ratificeren. Na een nieuwe onderhandelingsronde werden alsnog zaken gedaan en in 2012 trad het verdrag in werking. De landen spraken af 95 procent van alle tarieflijnen te schrappen en voor gevoelige producten werden quota en verlaagde tarieven afgesproken.

In 2012 was de overeenkomst groot nieuws. Zuid-Korea is de elfde economie ter wereld, groter dan Rusland, Mexico en Spanje. In 2012 ging de VS er vanuit dat het verdrag de Amerikaanse export van goederen en diensten zou opvoeren. De export van diensten nam ook met 30 procent toe, maar de goederenexport daalde. Het verdrag is daarom volgens Trump een “job killer”, al zeggen analisten dat de terugval in export ten minste deels te wijten is aan een algehele terugval van de wereldhandel. De Amerikaanse president beschuldigt Zuid-Korea van wisselkoersmanipulatie en stelt dat verlaagde tarieven weinig effect hebben omdat Zuid-Korea met onder meer nieuwe producteisen Amerikaanse goederen tegenhoudt.

Hoe dan ook, voor de landbouw pakte de overeenkomst wel goed uit. Zuid-Korea was al een top 10 bestemming, maar is nu de op vier na belangrijkste exportbestemming van de Amerikaanse landbouw. Uit een analyse blijkt dat de export van zuivel met 37 procent is toegenomen, de export van rundvlees is met 18 procent gegroeid. Bij kaas is zelfs sprake van een ruime verviervoudiging.

Niet alleen deze sectoren zijn bevreesd voor Trumps beleid. Amerikaanse leveranciers van varkensvlees en soja zijn weliswaar niet leidend op de Koreaanse importmarkt, dat zijn respectievelijk Europeanen en Zuid-Amerikanen, maar ze zijn wel bang een nog altijd stevig marktaandeel te verliezen als importtarieven weer omhoog zullen gaan. Zuid-Korea heeft een vergaand handelsverdrag met de EU en de Zuid-Amerikanen hebben een veel lagere kostprijs.