Magnette bevestigt Waalse afwijzing CETA

Na het parlement van de Franse Gemeenschap heeft ook het parlement van het Waalse Gewest een motie gestemd waarin ze de ondertekening van het Europees-Canadese vrijhandelsverdrag CETA verwerpen. Minister-president Paul Magnette geeft de federale regering dan ook geen toestemming. "Het is de hele filosofie van de handelsrelaties voor de komende twintig, dertig jaar die hier op het spel staat", verklaarde de Waalse regeringsleider die meer respect wil afdwingen voor sociale en milieunormen.

De Europese ministers van Handel worden op 18 oktober in Luxemburg verwacht om Europees president Donald Tusk de toestemming te geven om het vrijhandelsverdrag CETA te ondertekenen op een Europees-Canadese top op 27 oktober. Maar de Waalse regering weigert om minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders daarvoor de nodige bevoegdheden te geven.

Tijdens het debat in het Waalse parlement in Namen, dat ook door verscheidene buitenlandse journalisten werd gevolgd, verdedigde Magnette het Waalse veto tegen het vrijhandelsverdrag. De zeven jaar durende onderhandelingen daarover waren niet transparant en het resultaat biedt te weinig garanties voor het milieu en voor sociaaleconomische rechten, aldus de regeringsleider.

"Het is de hele filosofie van de handelsrelaties voor de komende twintig, dertig jaar die hier op het spel staat in dit debat", zo verklaarde Magnette. "Neen zeggen tegen CETA creëert nieuwe machtsverhoudingen om meer respect voor sociale normen en milieunormen af te dwingen en om te verzekeren dat de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) gerespecteerd worden. Dat is de fundamentele inzet". Hij wees erop dat Wallonië al meer dan een jaar geleden zijn bezorgdheden op tafel had gelegd, maar dat die niet in rekening werden gebracht.

Magnette verzekerde niettemin dat hij het verdrag niet definitief wil verwerpen, maar de in allerijl toegevoegde interpretatieve verklaring biedt volgens hem "te weinig garanties en heeft niet dezelfde juridische waarde als het akkoord zelf". "Laat ons dit op tafel leggen en er opnieuw over discussiëren", stelde de socialist. "Verschillende andere Europese landen hebben ook bedenkingen en zullen ons steunen." Na het betoog van de minister-president stemde het parlement opnieuw een motie tegen de overdracht van de bevoegdheid naar het federale niveau. Dat gebeurde door de leden van de PS-cdH-coalitie en door de oppositieleden van Ecolo en PTB. Enkel de liberale MR stemde tegen de motie. MR-fractieleider Pierre-Yves Jeholet laakte "het terugplooien op onszelf" en waarschuwde voor "een economisch en diplomatiek isolement".

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders had de Waalse regeringspartijen eerder nog opgeroepen om hun mening te herzien. "Indien we het vrijhandelsakkoord met Canada niet ondertekenen, met welk land dan wel?", stelde de buitenlandminister, die waarschuwde voor "het totale isolement van België in Europa". Het Franstalige verzet wekt ook de woede op van de Vlaamse regering, die eveneens gewonnen is voor het verdrag. Het Brusselse Gewest en de Duitse Gemeenschap hebben formeel nog geen standpunt ingenomen in het debat.

"Een Belgische blokkering van de ondertekening van CETA op Europees niveau is rampzalig voor het internationale imago en de geloofwaardigheid van België ten aanzien van zijn Canadese, Europese en internationale partners", zo reageren verschillende werkgeversorganisaties, waaronder ook Boerenbond, in een gemeenschappelijk persbericht. "Daarbij komt nog dat de geloofwaardigheid van het Europese handelsbeleid een zware deuk zal krijgen, terwijl de EU tegelijkertijd onderhandelingen voert met andere internationale partners zoals de VS, Japan en China."

Volgens de werkgevers is CETA "een ambitieus en evenwichtig akkoord, dat de handel en de investeringen in beide richtingen zal stimuleren en nieuwe commerciële kansen zal creëren voor de ondernemingen - waaronder de kmo's - van de drie gewesten". VBO, Unizo, Boerenbond, Voka, Beci, UWE en AVED roepen de gezamenlijke Belgische overheden op om zo snel mogelijk overleg te plegen, opdat België het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Canada zou kunnen ondertekenen. 

Vanuit het middenveld komen dan weer erg positieve reacties op de onverzettelijkheid van Magnette. Volgens de Franstalige christelijke bediendenbond CNE toont de Waalse politieke wereld dat ze onmachtig is tegenover "de pletwals van de globalisering" na de recent aangekondigde ontslagen bij Caterpillar, AXA of ING. "Door CETA te verwerpen verdedigt de politiek onze jobs en beschermt ze een samenlevingsmodel waarin de rechten van de burger voorrang krijgen op de rechten van de ondernemingen. De stemming kan historisch zijn als ze de regering ertoe aanzet haar macht te heroveren", aldus het CNE.

Voor de Franstalige ontwikkelingskoepel heeft Wallonië vrijdag een moedige daad gesteld door te luisteren naar "de bezorgdheid van duizenden burgers, ondersteund door een breed spectrum van het middenveld". Er werd rekening gehouden met de ernstige risico's voor de gezondheid, werkgelegenheid en de lonen. Milieuorganisatie Greenpeace vindt dan weer dat het Waals Parlement "zijn burgers echt verdedigt, en niet de belangen van multinationals en lobbyisten". "Het stuurt een belangrijke boodschap naar de Europese instellingen. De Europeanen kunnen geen handels- en investeringsverdrag aanvaarden dat onze gezondheids- en milieunormen in gevaar brengt".