"MAP6 moet correct en rechtvaardig instrument worden"

Nu het laatste bemestingsseizoen onder het vijfde mestactieplan start, is het voor ABS-voorzitter Hendrik Vandamme duidelijk dat een maximum van vijf procent overschrijdingen bij de MAP-meetpunten niet zal bereikt worden. “Vandaag is nog steeds een kleine 20 procent van de meetpunten niet goed, maar de helft daarvan is het gevolg van zaken waar landbouw geen vat op heeft. Wij vragen dat MAP6 een correct en rechtvaardig instrument wordt dat boeren op een eerlijke en proportionele manier behandelt en dat rekening houdt met de economische en agronomische mogelijkheden van de Vlaamse landbouw”, zegt de voorzitter.

Eind dit jaar wordt het Vlaamse mestbeleid geëvalueerd door Europa. Aan de hand van het resultaat zal de EU dan oordelen of en waar de Vlaamse boer en tuinder nog een tandje moet bijsteken in een nieuw mestactieplan (MAP6). “We weten nu al dat we de einddoelstelling van MAP5 niet zullen halen”, zegt Vandamme, terwijl hij er op wijst dat vandaag nog in bijna 20 procent van de meetpunten een nitraatoverschrijding wordt vastgesteld. “Een overschrijding op maximaal vijf procent van de meetpunten was van in het begin een utopie, dat weet iedereen met gezond verstand, ook de regelgever.”

Toch beseft hij dat er ook het komende mestseizoen nog juister en nog meer afgewogen dan voorheen zal moeten worden bemest, zonder dat het gewas er evenwel onder lijdt. Daarvoor heeft de Mestbank de MAP-man in het leven geroepen zodat de alertheid bij de boeren aangewakkerd wordt. Wekelijks kwam de MAP-man aan bod in de vakbladen om land- en tuinbouwers te wijzen op het belang van een correcte en oordeelkundige bemesting. Vandamme sluit dan ook niet uit dat de Mestbank niet alleen op vlak van sensibilisering een tandje zal bijsteken, maar ook op vlak van controle. “We mogen een verscherpt toezicht verwachten en vooral de focusbedrijven zullen geviseerd worden”, klinkt het.

Dat wekt volgens ABS verkeerdelijk de indruk dat de boeren te weinig inspanningen leveren. “Niets is minder waar. Zolang we geconfronteerd worden met meetpunten die gevoed worden met nitraatrijk grondwater, zolang ook uitzonderlijke weersomstandigheden niet uitgesloten kunnen worden, zullen we blijvend geconfronteerd worden met een te hoog aantal slechte meetpunten. Het aandeel van die categorieën is goed voor de helft van de overschrijdingen die nu vastgesteld worden (10% van de meetpunten, nvdr.)”, stelt Vandamme.

Hij is van oordeel dat de Vlaamse overheid en de milieubeweging moeten beseffen dat het strengste mestbeleid van Europa en het dichtste landbouwmeetpuntennetwerk zich bij ons bevindt. “Wij hebben de indruk dat we de proefkonijnen zijn van Europa, waarbij de ongelijke benadering van de Europese nitraatrichtlijn ten opzichte van andere lidstaten ons nu reeds parten speelt en zorgt voor een ongelijk speelveld”, zegt de ABS-voorzitter in het ledenblad van de landbouworganisatie. Het huidige mestbeleid bezorgt de Vlaamse boeren dan ook heel wat frustraties. “De zaken die niet juist zijn in het huidige mestactieplan, daar moet dringend aan gesleuteld worden in MAP6”, klinkt het.

Volgens de ABS-voorzitter moeten landbouwers het gevoel hebben dat het MAP een correct en rechtvaardig instrument is. “Momenteel is dat niet het geval. Zo zijn boeren die het goed doen, toch een focusbedrijf. Pluimveebedrijven die al hun mest verwerken, krijgen toch een mestverwerkingsboete. Vleesveehouders worden geconfronteerd met niet-realistische waarden. Fosforarme bodems worden verder uitgemijnd. Akkerbouwers ontvangen dunne mest voor rijke mest. Een kleine administratieve vergetelheid van de boer leidt tot grote pijnlijke gevolgen. Pietluttigheden zonder milieu-impact worden behandeld als zware milieudelicten,…”, somt Vandamme de zaken op die er fout lopen in het huidige mestbeleid.

Hij pleit er dan ook voor dat alle betrokkenen samen gaan voor “een correct en rechtvaardig mestbeleid waar de boeren op een eerlijke en proportionele manier worden behandeld, een mestbeleid dat ook rekening houdt met de economische en agronomische mogelijkheden van de Vlaamse land- en tuinbouw”.