Mestbank herinnert boeren aan belang staalnames

De Mestbank herinnert landbouwers eraan dat het voorjaar de ideale periode is om bodemstalen te laten nemen. “Zo kunnen ze een goed zicht krijgen op de hoeveelheid stikstof die zich in het bodemprofiel bevindt en op basis daarvan kunnen de erkende laboratoria, praktijkcentra of producentenorganisaties een correct bemestingsadvies opmaken”, klinkt het. De Mestbank wijst er ook op dat sommige landbouwers verplicht zijn om bodemstalen te laten nemen.

Er zijn drie situaties waarin landbouwers verplicht zijn om bodemstalen te laten nemen. Dat is het geval voor wie onder begeleidende maatregelen nitraatresidu valt, in het kader van de derogatie en van de groenteregelgeving. In alle drie de gevallen is het verplicht om een erkend laboratorium in te schakelen voor de staalnames. Voor elk van deze drie situaties zijn het tijdstip van staalname en het aantal staalnames verschillend.

Landbouwers bij wie een te hoog nitraatresidu werd vastgesteld, vallen onder de begeleidende maatregelen nitraatresidu en zijn verplicht voorjaarsstalen te laten nemen. Dit moet gebeuren in de relevante periode voor de teelt, dus op zijn vroegst na de laatste bemesting en minstens tijdig genoeg zodat ze over het bemestingsadvies kunnen beschikken voor de laatst geplande bemesting. Op een perceel dat onder deze begeleidende maatregelen valt, moeten ze één bodemstaal laten nemen. Als er opeenvolgende teelten op het perceel staan, moet voor elke teelt een bemestingsadvies worden aangevraagd.

Voor wie in het kader van de derogatie bodemstalen moet laten nemen, is de periode voor staalname afhankelijk van de te analyseren parameters. Voor het bepalen van het voor de plant beschikbaar fosforgehalte en het organische koolstofgehalte, moeten de stalen genomen worden in de periode die loopt vanaf 1 juni van het jaar vóór de derogatie tot en met 31 mei van het jaar waarin de derogatie wordt toegepast. Voor nitraatstikstof en ammoniumstikstof geldt de periode van 1 januari tot en met 31 mei van het jaar waarin de derogatie toegepast wordt.

De landbouwers met derogatie moeten één bodemstaal laten nemen per begonnen schijf van 20 hectare van de totale bedrijfsoppervlakte. Elk jaar moeten andere percelen bemonsterd worden. Pas wanneer alle percelen al eens bemonsterd zijn, kan een perceel in aanmerking komen voor een tweede bemonstering.

De bodemstalen in het kader van de groenteadvisering worden opgelegd zodat de landbouwer zich niet geconfronteerd ziet met nulbemesting. Net zoals bij de begeleidende maatregelen moet het staal genomen worden in de relevante periode voor de teelt. Er moet ook verplicht een bemestingsadvies opgemaakt worden door een erkend laboratorium, erkend praktijkcentrum of erkende producentenorganisatie. De Mestbank wijst erop dat ook sierteelt, boomkwekerij en aardbeien teelten zijn waarvoor een staalnameverplichting geldt. De teler kan zelf kiezen welke groentepercelen hij laat bemonsteren, maar er geldt wel een minimum dat gelijk is aan het aantal percelen of het aantal hectare groenten (van groep I of II).

Naast de verplichte gevallen kan een landbouwer er ook voor kiezen om op eigen initiatief bodemstalen te laten nemen. Zo kan hij uitzonderingen op het mestdecreet verkrijgen. Er zijn een aantal gevallen in de wetgeving voorzien voor uitzonderingen op basis van een bodemanalyse: aantonen dat landbouwgronden niet fosfaatverzadigd zijn of een laag fosfaatbindend vermogen hebben, aantonen dat landbouwgronden als niet-zandgrond beschouwd kunnen worden en aantonen dat leemgronden vergelijkbaar zijn met zware kleigronden om te kunnen genieten van de uitzonderingen die voorzien zijn voor zware kleigronden. De staalnames in dit kader moeten slechts eenmalig plaatsvinden.

Meer informatie: Overzichtstabel bodemstalen