Moegetergde Franse boer verleid door extreem-rechts

De aanslepende malaise in de Franse landbouw heeft de voorbije jaren voor gigantische boerenprotesten gezorgd en zal mogelijk ook een invloed hebben op de uitslag van de nakende Franse presidentsverkiezingen. Dat is de teneur van een reportage die in De Tijd verscheen en een item in het VRT-journaal. Vooral door een gestegen investeringsdruk en hogere productiekosten is het landbouwinkomen van de Franse boer de voorbije decennia weggesmolten. Een derde van de zowat 900.000 Franse boeren moet het volgens de Franse landbouwverzekeraar MSA maandelijks met een schamele 350 euro stellen.

Nu de Franse presidentsverkiezingen voor de deur staan, krijgt de Franse boer opvallend veel aandacht. Hij voelt zich in de steek gelaten, zo klinkt het vaak. “Dertig jaar hebben traditionele partijen niets gedaan voor de landbouwers”, aldus Patrick Bougeard van Solidarité Paysans, “en dan drijf je ze in de armen van extreemrechts. De landbouwsector kampt al 30 jaar met problemen. Tot 1990 zat gemiddeld 10 procent van de boeren in moeilijkheden. Omdat de industrie zich de voorbije twee decennia steeds agressiever opstelde tegenover de landbouwers, belandden steeds meer van hen in een crisis.”

Bougeard werkte zelf dertig jaar op zijn eigen boerderij, maar ondersteunt vandaag als voorzitter van Solidarité Paysans boeren in moeilijkheden, zo’n 3.000 gezinnen per jaar. “We bekijken niet alleen of een doorstart zinvol is, maar bieden ook juridische en psychosociale hulp”, beschrijft hij de activiteiten van de Franse tegenhanger van Boeren op een Kruispunt. “Om de twee dagen pleegt een Franse landbouwer zelfmoord. En een kwart van de boeren kampt met een burn-out. Het landbouwmodel zit helemaal fout. Alles staat in functie van de industrie en de supermarkten die de boeren tot steeds lagere prijzen dwingen.”

“Dertig jaar hebben de traditionele partijen bestuurd”, gaat Bougeard verder. “Al die tijd hebben zij geen enkel voorstel gedaan dat de boeren vooruithielp. Verbaast het je dan dat landbouwers zich aangesproken voelen door het demagogische discours van de extreemrechtse kandidate Marine Le Pen?” Peilingen lijken inderdaad aan te geven dat zo’n kwart van de boeren van plan is om op 23 april voor Le Pen te stemmen.

“Ik betwijfel of de opvolger van huidig president François Hollande de sector uit de malaise kan tillen”, aldus nog Bougeard. “Zonder radicale breuk met het huidige industriële model zie ik het erg zwart in. Boeren moeten hun eigen toekomst weer in handen nemen. Stimuleer veehouders om het voeder voor hun dieren op hun eigen velden te telen in plaats van dat veel te duur aan te kopen. Doe ze alternatieve, economisch meer rendabele systemen, zoals de biolandbouw, omarmen. De overheid zou een steentje kunnen bijdragen door die systemen te stimuleren. Maar zolang politici de agro-industrie verdedigen, zal dat niet gebeuren.”

Ook op het VRT-journaal worden in de aanloop naar de Franse verkiezingen landbouwers aan het woord gelaten. De reporter van dienst ontmoet er in de Limousin-streek veehouder Dominique Pipet, die voor de camera uitlegt hoe de prijs die hij krijgt voor zijn rundvlees al 25 à 30 nagenoeg gelijk blijft, terwijl zijn kosten alsmaar gestegen zijn. “Mijn 100 koeien kosten veel geld maar brengen weinig op”, aldus Pipet, die vreest voor het voortbestaan van de Franse landbouw zoals die vandaag bestaat.

Ook collega-veehouder Pascal Missou kreunt onder het lage landbouwinkomen en de vele administratieve verplichtingen waar hij aan moet voldoen: “Ik werk meer dan 70 uur per week en toch kunnen we amper overleven, dan klopt er iets niet”, zo doet hij zijn verhaal. “Ik werk hier samen met mijn vrouw, die me helpt op de boerderij, maar ook nog een andere job heeft, en mijn zoon die ons officieel helpt als familie. We werken dus tenminste met 2,5 arbeidskrachten, en dat voor 700 euro per maand. Dat kunnen we niet lang meer volhouden.”

Herbekijk de volledige reportage uit het VRT-journaal hier.