"Na regen komt zonneschijn voor melkboeren"

Op 1 april vallen de Europese melkquota weg en komen ook de Vlaamse melkveehouders op de vrije wereldmarkt terecht. De grote vraag daarbij is of het wegvallen van de productieplafonds een vloek of een zegen zal zijn voor de melkprijs. Volgens de Nederlandse onafhankelijke zuivelexpert Mark Voorbergen hoeft de sector zich alvast de eerstkomende jaren niet al te veel zorgen te maken. "Want ook al is de melkprijs momenteel niet denderend, het structureel melktekort van de komende jaren op de wereldmarkt biedt heel wat perspectieven", aldus Voorbergen.

Achter de wolken schijnt de zon. Met die titel kwam zuivelexpert Mark Voorbergen zijn visie op de zuivelmarkt uit de doeken doen op de studienamiddag 'Groeien met gezond verstand', georganiseerd door het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), het Nationaal Agrarisch Centrum (NAC), het Centrum voor Agrarische Boekhouding (CCAB) en Crelan tijdens landbouwbeurs Agriflanders. Met die wolken doelt Voorbergen op de povere huidige melkprijs, die zijn dieptepunt zou hebben bereikt. Heel wat landen die boven het quotum melken zijn immers op de rem gaan staan, aldus Voorbergen, verwijzend naar Ierland, Nederland en sinds kort ook Duitsland en Frankrijk.

Het wereldwijde aanbod blijft dus sterk momenteel, maar er zijn wel degelijk rembewegingen die de prijs ten goede zouden moeten komen. In dat kader verwondert het de Nederlander dat de zuivelmarkt door landen als de VS en China zo onoordeelkundig wordt ingeschat: in de VS komt de melkproductie pas nu volledig op gang als reactie op de hoge melkprijs van midden vorig jaar, terwijl de prijs momenteel allesbehalve interessant is. En in China werden gigantische hoeveelheden zuivel aangekocht vorig jaar toen de melkprijs op z’n hoogste peil stond.

Voor de eerstkomende maanden verwacht Voorbergen niet meteen beterschap. De melkprijs is laag, maar nog niet laag genoeg om voor een drastisch remeffect te zorgen, stelt de Nederlander vast. Tenzij de Europese lidstaten alsnog bruusk gaan remmen om de superheffing te vermijden, maar daar ziet het niet naar uit. In de VS wordt zoals aangegeven stevig gemolken, en dat terwijl de vraag in China momenteel relatief zwak is. "De Europese melkprijs zal met andere woorden verder zakken naar een niveau dat van het eerste quotumloze jaar al meteen een uitdaging maakt", vat Voorbergen samen.

Vanaf de tweede helft van dit jaar zou er stilletjes aan terug een opwaartse beweging moeten komen in de melkprijs. De Chinese import zou geleidelijk aan terug aanzwellen, en ook een oplossing voor het handelsconflict tussen Rusland en het Westen wordt dan steeds waarschijnlijker, zo denkt Voorbergen. Vanaf 2016 voorspelt Voorbergen opnieuw een structureel tekort op de wereldmarkt, waardoor de prijzen zullen aantrekken. Hij maakt daarbij een belangrijke kanttekening: "Zowel het aanbod als de vraag zullen toenemen, maar het exportaanbod zal in de traditionele exportregio’s tegen zijn fysieke grenzen aan lopen."

Een logisch gevolg is dus een stijgende productie in groeilanden als China en India. Maar met uitzondering van India zullen deze groeilanden de komende jaren nog niet in hun eigen (groeiende) consumptie kunnen voorzien. Komt daarbij dat verwacht wordt dat ook Afrika steeds meer zuivel zal willen importeren. Conclusie volgens de Nederlander: ondanks tijdelijke vertragingen door politieke onrust, hoge marktprijzen en economische crises kan de groei voor de volgende tien jaar nauwelijks worden afgestopt. Met andere woorden: de volatiliteit blijft, maar de groeiende vraag naar zuivel biedt ook voor de Vlaamse melkveehouder heel wat perspectieven.