Na varkensslachthuis nu kippenbroeierij onder vuur

Dierenrechtenorganisatie Animal Rights heeft opnieuw undercoverbeelden gemaakt die problemen met het dierenwelzijn aan het licht brengen, ditmaal niet in een varkensslachthuis maar in een kippenbroeierij in dezelfde gemeente Tielt. Op de beelden is te zien dat kuikentjes die ongeschikt zijn voor de verkoop aan braadkippenbedrijven respectloos behandeld worden. Een aantal blijven bijvoorbeeld achter in de kratten met lege eierschalen en belanden zo in de afvalcontainer. Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts stuurt meteen een inspectieteam naar de broeierij. Vanuit de sector wordt gereageerd dat er strenge wetgeving bestaat inzake dierenwelzijn en dat die ook door iedereen moet nageleefd worden. 

Met een nieuwe undercovervideo wil Animal Rights de wantoestanden in een broeierij in het West-Vlaamse Tielt aanklagen. Het keuren en sorteren van de kuikens die uit het ei zijn gekomen, gebeurt met weinig respect voor de dieren. Kuikens met een afwijking zijn ongeschikt om verder op te kweken en worden gedood. Volgens de wet moeten deze dieren versnipperd of vergast worden, maar volgens Animal Rights wordt hun nek gebroken op de rand van een krat of worden ze verdronken in een emmer water. Een aantal kuikens belanden in de afvalcontainer omdat ze niet verwijderd worden uit de kratten met lege eierschalen.

“Ons nieuwe onderzoek toont aan dat de lijdensweg van dieren voor de productie van vlees al voor het slachthuis begint. De keefomstandigheden in de stallen staan mijlenver af van hun werkelijke noden en verlangens”, zegt voorzitter Nadine Lucas. Animal Rights filmde namelijk ook in twee braadkippenbedrijven, één in West-Vlaanderen en één in Antwerpen. “De kippen kunnen amper op hun poten staan en hebben de grootste moeite om te lopen. Ze lijden stress omdat natuurlijk gedrag zoals scharrelen en stofbaden of het realiseren van een pikorde onmogelijk is. In zes weken tijd bereiken de kippen een gewicht van meer dan 2 kilo. De groei van de dieren wordt kunstmatig opgedreven door selectie, eiwitrijke voeding en kunstlicht.”

Na het uitbrengen van de beelden in het varkensslachthuis van Tielt startte Animal Rights met een petitie die minister Ben Weyts verzocht om de sluiting van het slachthuis. Ook deze keer koppelt de dierenrechtenorganisatie een petitie aan de beelden, maar niet met de vraag om de broeierij en de kippenbedrijven te sluiten. "We gaan geen klacht indienen. Dat heeft weinig zin, want dit is de normale gang van zaken in de kippenindustrie. We kunnen niet vragen om de 800 bedrijven te laten sluiten”, aldus de voorzitter. Animal Rights vraagt de Vlaamse overheid wel om te stoppen met het promoten van dierlijke producten en werk te maken van promotiecampagnes voor “gezonde plantaardige eetgewoonten die dier, mens en milieu ten goede komen”.

Aan VRT Nieuws heeft minister Weyts reeds gereageerd op de voor hem onaanvaardbare beelden. “Het is duidelijk dat we na de slachthuissector nu ook de kippensector op de korrel mogen nemen”, zegt hij aan VRT Nieuws. “Het gooien met kuikens, het systematisch de nek breken of ze verdrinken is vanzelfsprekend onduldbaar. Dit is geen gangbare praktijk en dus treden we op. Ik verwacht vandaag nog een rapport van het inspectieteam, waarna ik dringende maatregelen kan nemen. Zomaar sluiten kan je een broeierij niet omdat je het uitbroeien van de eieren niet kan stilleggen.” Op basis van de eerste inspectie konden niet veel conclusies getrokken worden omdat er weinig activiteit is in de broeierij vanwege de vogelgriepuitbraak in Oostkamp. Ook zijn er weinig dieren aanwezig omdat ze op donderdag vertrekken naar de verschillende afnemers.

Het bedrijf zelf ontkent formeel dat er kuikens verdronken worden of dat medewerkers systematisch de nek breken van kuikens. “Het is dus op dit moment moeilijk om vaststellingen te doen omdat door de huidige situatie vooralsnog geen bewijzen zijn gevonden van het tegendeel. Het is dus op dit moment moeilijk om vaststellingen te doen en bewijzen te vinden”, laat minister Weyts weten. “Ik zal dus verdere inspecties in het bedrijf bevelen en er bij wijze van voorlopige maatregel de bedrijfsvoering nauw laten opvolgen. Ook de volgende dagen zullen inspecteurs van dierenwelzijn een oogje in het zeil houden.” De minister begroet ook de veroordeling van de feiten door Boerenbond.

Boerenbond laat namelijk weten dat de professionele pluimveehouderij zich niet herkent in undercoverbeelden. “De bewust uitgeselecteerde beelden tonen handelingen en feiten die in strijd zijn met de wetgeving rond dierenwelzijn en dus onaanvaardbaar”, zo klinkt het. “Ze staan in schril contrast met wat gangbaar is in de sector. Daarom willen we ook benadrukken dat de toepasselijke wetgeving in het kader van dierenwelzijn moet nageleefd worden en dit door alle actoren, van broeierijen tot en met slachthuizen.”

“Controle, en indien nodig, sanctionering bij overtreding moet ervoor zorgen dat de wetgeving opgevolgd wordt, dit in het belang van de dieren, de producenten en de ganse sector”, zo gaat Boerenbond verder. “De sanctionering moet in verhouding zijn tot de overtreding zodat die resulteert in gedragswijziging waar nodig.” Ook voorzitter Sonja De Becker roept iedereen die actief is in de veehouderij op om zich aan de regelgeving te houden. 

De organisatie van pluimveehouders Landsbond vindt de beelden niet representatief voor de sector. “Wij proberen als pluimveehouders dag in dag uit goed te zorgen voor onze dieren”, klinkt het. “Niet-verzorgde, zieke dieren worden niet verkocht en dat heeft ook economische gevolgen voor de pluimveehouder. Er heeft dus niemand baat bij om het dierenwelzijn niet te respecteren. We vinden dan ook dat de beelden, die toch enige verontwaardiging oproepen bij ons, zeker niet veralgemeend mogen worden voor de hele sector.”

Sterker verontwaardigd klinkt Vlaams parlementslid Els Robeyns (sp.a): “Jaarlijks worden in Vlaanderen tot 15 miljoen kuikens die niet geschikt zijn voor de productie van eieren of vlees op een gruwelijke manier gedood, zonder enige bekommernis om het nodeloze dierenleed dat zo wordt veroorzaakt. Ik heb minister Weyts al twee jaar geleden gevraagd om een verbod in te voeren, maar hij heeft al die tijd geen greintje interesse getoond in deze verschrikkelijke vorm van dierenmishandeling. De resolutie waarin ik vraag om alternatieven te ontwikkelen, is koudweg weggestemd door N-VA, Open Vld en CD&V.”

Op het Proefbedrijf Pluimveehouderij van de provincie Antwerpen wordt momenteel uitgetest of het mogelijk is om een kippenstal te vullen met eieren in plaats van jonge kuikens. De eieren zijn niet uitgebroed maar gingen wel in de voorbroedmachine. Verwacht wordt dat kuikens die rechtstreeks uit het ei komen in de stal minder stress ervaren en zich daardoor beter ontwikkelen. Ook op vlak van dierenwelzijn zou dat een vooruitgang kunnen zijn.