Nederland drukt hervorming van pachtstelsel door

Bij het begin van de legislatuur gaf voormalig minister Joke Schauvliege de aanzet voor een hervorming van de pachtwet. Die is er niet gekomen omdat de wensen van eigenaars, pachters en jonge boeren die toegang tot grond willen moeilijk verzoenbaar zijn. In Vlaanderen zocht men naar een breed draagvlak en liet men een hervorming daarvan afhangen. In Nederland daarentegen forceerde minister Carola Schouten eigenhandig een doorbraak om uit de patstelling te geraken. Ze beteugelt kortdurende vrije pacht, behoud de reguliere pacht die aan populariteit verloor en wil verpachters de mogelijkheid bieden om eisen te stellen aan het grondgebruik.
4 april 2019  – Laatste update 4 april 2020 15:46
Lees meer over:

Bij het begin van de legislatuur gaf voormalig minister Joke Schauvliege de aanzet voor een hervorming van de pachtwet. Die is er niet gekomen omdat de wensen van eigenaars, pachters en jonge boeren die toegang tot grond willen moeilijk verzoenbaar zijn. In Vlaanderen zocht men naar een breed draagvlak en liet men een hervorming daarvan afhangen. In Nederland daarentegen forceerde minister Carola Schouten eigenhandig een doorbraak om uit de patstelling te geraken. Ze beteugelt kortdurende vrije pacht, behoud de reguliere pacht die aan populariteit verloor en wil verpachters de mogelijkheid bieden om eisen te stellen aan het grondgebruik.

In 2015 leek het er even op dat de pachtwet gemoderniseerd zou worden. Toen vond in het Vlaams Parlement een hoorzitting plaats zodat de beleidsmakers de standpunten van alle partijen leerden kennen. De pachtwet dateert van 1929 en de vorige hervormingen zijn ook al geleden van 1969 en 1988. Tot een nieuwe hervorming kwam het deze legislatuur niet, zelfs niet nadat Boerenbond en eigenaarsvereniging Landelijk Vlaanderen gezamenlijk naar buiten kwamen met de zaken waarover zij het eens zijn. Het gezamenlijk standpunt sloeg bijvoorbeeld op meer transparantie omtrent het feitelijk gebruik van de grond, en de introductie van een nieuw contract naast de reguliere pacht waarvan de inhoud vrij door de partijen te bepalen is.

Onze noorderburen palaveren al even lang over een nieuw pachtstelsel. Voor een wetgevend initiatief hebben de beleidsmakers jarenlang gewacht op een akkoord tussen de partijen uit het veld. Dat is niet gelukt zodat minister van Landbouw Carola Schouten zelf de regie nam. “Een herziening van het huidige pachtstelsel is nodig om de verhouding tussen verpachter en pachter te verbeteren en zo een goede toekomst van pacht te waarborgen. Een solide pachtstelsel versterkt daarnaast de positie van (jonge) boeren en bevordert de bodemkwaliteit”, schreef ze in een brief aan het parlement.

De belangrijkste wens van de minister is om een nieuwe langlopende pachtvorm te introduceren en deze tot de standaard te maken. Zekerheid voor de lange termijn maakt het voor boeren makkelijker om investeringen te doen. Op dit moment geven verpachters veelal de voorkeur aan kortdurende pachtcontracten. Door de schaarste aan grond en liberale prijsvorming zijn daar hogere pachtprijzen aan verbonden. Bij de huidige reguliere pachtcontracten is de prijs beteugeld. Minister Schouten wil dit veranderen en toewerken naar een systeem waarbij langlopende pacht de norm wordt. Tegelijkertijd wordt kortlopende pacht minder aantrekkelijk gemaakt. Kortdurende pachtcontracten brengen meer onzekerheid mee, en dat doet hen volgens Schouten minder investeren in het eigen bedrijf én in de bodemkwaliteit.

Goede afspraken tussen verpachter en pachter dragen bij aan een betere bodem. Op dit moment hebben verpachters van reguliere pacht weinig mogelijkheden om eisen te stellen aan een goed bodembeheer door de pachter. Dit wil de minister veranderen. Daarnaast is meer inzicht in de kwaliteit van de bodem wenselijk zodat een meetinstrument in de maak is. In haar brief aan de Tweede Kamer zet Schouten de hoofdlijnen van de pachthervorming uit. Een ontwerp van wetsvoorstel zou er nog in de loop van dit jaar komen. Op de plannen wordt overwegend positief gereageerd, onder meer door NAJK die het opneemt voor jonge landbouwers. Belangenverdedigers van pachters zijn wel bang dat eigenaars buitensporige eisen op vlak van bodembeheer gaan stellen. Verpachters hebben vooral moeite met het voornemen om kortlopende pachten te ontmoedigen.

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek