Ngo's verhogen druk op glyfosaat met burgerinitiatief
Een burgerinitiatief om glyfosaat door de lidstaten te laten verbieden, wordt formeel geregistreerd door de Europese Commissie. Als het één miljoen handtekeningen van inwoners uit minstens zeven lidstaten krijgt, dan is de Commissie verplicht om ofwel het glyfosaatverbod in een wetsvoorstel te gieten, ofwel te verantwoorden waarom het dat niet doet. Het burgerinitiatief streeft ook een hervorming van de erkenningsprocedure voor gewasbeschermingsmiddelen na, en verplichte Europese doelstellingen voor een verminderd gebruik van pesticiden. Negen ngo’s waaronder Greenpeace zijn de aanstekers en zij zullen hun achterban mobiliseren om aan voldoende handtekeningen te komen.
Binnenkort breekt voor milieuorganisaties en andere ngo’s die de chemische onkruidbestrijder glyfosaat liever kwijt dan rijk zijn een belangrijke periode aan. Greenpeace, Pesticide Action Network, Corporate Europe Observatory en nog een aantal andere ngo’s hebben namelijk een burgerinitiatief laten registreren door de Europese Commissie. Het verzamelen van handtekeningen krijgt daardoor een veel grotere betekenis dan bij een petitie. Slagen zij erin om één miljoen steunbetuigingen te verzamelen bij Europeanen uit ten minste zeven lidstaten, dan verplichten zij de Commissie om initiatief te nemen. Die heeft twee keuzes, ofwel binnen de drie maanden een wetsvoorstel indienen dat de vragen van het burgerinitiatief honoreert ofwel uitleggen waarom het dat niet doet.
Of het zover komt dat de Europese Commissie noodgedwongen zelf voorstelt om glyfosaat te verbieden, weten we pas in 2018. De initiatiefnemers hebben namelijk een jaar de tijd om één miljoen handtekeningen te verzamelen. Het spreekt voor zich dat Greenpeace en co daarvoor hun achterban en gelijkgezinde organisaties zullen aanspreken. Via de website ‘banglyphosate.eu’ zoeken ze nu naar medestanders in de verschillende lidstaten: organisaties en individuen die willen helpen om zoveel handtekeningen in te zamelen.
Het burgerinitiatief wordt formeel geregistreerd op 25 januari. Hiermee geeft de Commissie alleen te kennen dat het wettelijk in orde is: het gaat niet in tegen de waarden van de EU en betreft een materie waarvoor een wetsvoorstel tot de mogelijkheden behoort. Behalve een verbod op glyfosaat streven de initiatiefnemers ook naar een aanpassing van de erkenningsprocedure voor gewasbeschermingsmiddelen en dwingende Europese doelstellingen voor een verminderd pesticidengebruik.
Zulke burgerinitiatieven werden geïntroduceerd door het Verdrag van Lissabon (2009) opdat de Europeanen mee de agenda van de EU-instellingen zouden kunnen bepalen. Sinds 2012 kan er effectief gebruik van worden gemaakt.
