Niemand lijkt gelukkig met GLB-voorstellen Hogan

Een week nadat Europees landbouwcommissaris Phil Hogan zijn voorstellen voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2020 lanceerde, lijkt het erop dat niemand echt gelukkig is met zijn plannen. Uit landbouw- en natuurhoek wordt ontgoocheld gereageerd. Vooral de grotere bevoegdheid die de lidstaten krijgen, wordt met argusogen bekeken. ABS en Boerenbond vrezen dat dit het gelijke speelveld in Europa verder zal verstoren. Natuurpunt vraagt zich dan weer af welke lidstaat gaat durven uitpakken met een ambitieuze nationale invulling als dat de concurrentiepositie tegenover minder ambitieuze buurlanden schaadt.
7 juni 2018  – Laatste update 4 april 2020 15:41
Lees meer over:

Een week nadat Europees landbouwcommissaris Phil Hogan zijn voorstellen voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2020 lanceerde, lijkt het erop dat niemand echt gelukkig is met zijn plannen. Uit landbouw- en natuurhoek wordt ontgoocheld gereageerd. Vooral de grotere bevoegdheid die de lidstaten krijgen, wordt met argusogen bekeken. ABS en Boerenbond vrezen dat dit het gelijke speelveld in Europa verder zal verstoren. Natuurpunt vraagt zich dan weer af welke lidstaat gaat durven uitpakken met een ambitieuze nationale invulling als dat de concurrentiepositie tegenover minder ambitieuze buurlanden schaadt.

Nu de voorstellen van Hogan grondig zijn doorgenomen, komen er ook nieuwe reacties binnen op zijn plan. Volgens ABS laten de voorstellen weinig goeds zien voor de Vlaamse land- en tuinbouwers. “De voorstellen zijn ontdaan van elke economische logica, ze bevatten te veel optionele en willekeurige ondersteuning van sociale en milieudoelstellingen en ze zijn een aanfluiting van de basisdoelstellingen van het GLB: voldoende voedsel voorzien en daarbij zorgen voor een correct inkomen voor de Europese land- en tuinbouwers”, zo verwoordt voorzitter Hendrik Vandamme zijn voornaamste kritiek.

Volgens hem zal de landbouw het moeten stellen met nog minder steun voor beide pijlers. “Dan weet je dat het moeilijke tijden worden in een aantal sectoren”, klinkt het. Vandamme wijst erop dat de daling van de middelen voor landbouw tussen 2014, het startpunt van het huidige GLB, en 2027, het eindpunt van de volgende beleidsperiode, 50 procent zal zijn. Het enige lichtpuntje dat de landbouworganisatie op dat vlak ziet, is dat België besloten heeft om samen met zes andere lidstaten een front te vormen voor een maximaal behoud van GLB-budget.

“Hoe dan ook zullen er politieke keuzes gemaakt moeten worden om ervoor te zorgen dat een belangrijke pijler van onze inkomensvorming wordt ingezet waar nodig”, klinkt het. Op dat vlak hoopt ABS dat Vlaanderen in zijn strategisch plan voluit de kaart zal trekken van de jonge landbouwers en een juiste definitie zal hanteren van ‘actieve landbouwer’ zodat “de Europese middelen geleid worden naar wie ze echt nodig heeft”. Wel vreest de organisatie dat die grotere bevoegdheid voor de lidstaten zal leiden naar een hernationalisering van het GLB.

“Dat zou tot enorme verstoringen van de concurrentiepositie tussen Europese lidstaten leiden. Er zal geen sprake meer zijn van een gelijk speelveld. We zullen steeds meer onderhevig zijn aan steeds verder uiteenlopende normen en steun van het ene land aan het andere binnen de Europese Unie, terwijl er ook al concurrentie komt van derde landen die niet aan dezelfde productievoorwaarden zijn onderworpen”, zegt Vandamme. Volgens hem is het duidelijk dat het huiswerk van de Europese Commissie “nog niet rijp is om afgeklopt te worden”.

Ook Boerenbond maakt eenzelfde analyse. “Al heeft de Commissie er alles aan gedaan om de voorstellen in een positief daglicht te stellen, het is duidelijk dat niemand er gelukkig mee is”, klinkt het. Budgettair ziet de landbouworganisatie grote verschuivingen. “Voor pijler één is in de huidige beleidsperiode 70 procent van voorzien, maar in de nieuwe voorstellen zal het slechts om 60 procent gaan van wellicht een kleiner budget. Bovendien verhuist men de 30 procent voor de vergroeningsmaatregelen nu gewoon naar deze 60 procent, onder de noemer ‘inkomenssteun voor duurzaamheid’. De overblijvende 40 procent van de middelen gaat naar vrijwillige ecoschema’s die maatregelen bevatten die het klimaat dienen”, achterhaalde Boerenbond.

De macht die de lidstaten krijgen, slaat ook volgens Boerenbond door. “Dat dreigt het gelijke speelveld, dat nog niet volledig bereikt is, alweer een eind verder weg te duwen. Verder moeten ook de ecologische en economische belangen in evenwicht blijven. Het GLB is in de eerste plaats een ondersteuning van de actieve boer”, luidt het. Bovendien stelt de landbouworganisatie zich ook vragen over de timing omdat de Europese Commissie de strategische plannen van de lidstaten moet goedkeuren. “Dus niet alleen de landbouwcommissaris, maar ook zijn collega’s van volksgezondheid, leefmilieu, klimaat, energie, enz. Hoe moeten we dat voor eind 2020 rond krijgen?”

Het voorstel dat de EU-Commissie nu op tafel heeft gelegd, moet ook naar de Europese ministers in de Landbouwraad en naar het Europees Parlement. “Ook zij hebben de mogelijkheid om de teksten aan te passen. Pas als zij hierover een akkoord hebben, kan men spreken van een nieuw kader”, weet Boerenbond dat verwacht dat er de komende maanden zeer veel inkt zal vloeien om ieders belangen te dienen in de finale tekst. Boerenbond kondigt alvast aan dat het de belangen van de Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven zeer actief zal verdedigen. In dat kader heeft de organisatie alvast een lijst met eisen klaar voor het nieuwe GLB.

Maar niet alleen uit landbouwhoek is de ontevredenheid groot. In een opiniestuk in De Standaard laat Chris Steenwegen, directeur van Natuurpunt, weten dat hij heel erg teleurgesteld is dat Europa de vergroening van de landbouw loslaat. “1 juni had een mijlpaal in de geschiedenis van het Europese landbouwbeleid kunnen worden, waarbij de indrukwekkende pot subsidies voortaan meer ingezet zou worden voor maatschappelijke diensten als klimaatbuffering en natuurherstel. Maar eurocommissaris Hogan verraste met een voorstel dat de magere vergroening van het huidige beleid volledig loslaat. Hét momentum voor een radicale omslag in de landbouw was er nochtans”, stelt hij.

Ook het feit dat de Commissie “de hete aardappel om al dan niet consequent te verduurzamen” doorschuift naar de lidstaten, is een doorn in het oog van Natuurpunt. “Terwijl vandaag nog 30 procent van de rechtstreekse inkomenssteun ‘gereserveerd’ was voor groene doelen, zullen lidstaten een zak met geld krijgen die ze naar eigen inzicht mogen besteden aan vage ambities op het gebied van natuur en milieu”, zegt Steenwegen. Hij vraagt zich af welke lidstaat er zal durven uitpakken met een ambitieuze invulling van het GLB als dat de concurrentiepositie tegenover de minder ambitieuze buurlanden schaadt.

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek