Nieuwe bietencampagne start in crisissfeer

De Tiense Suikerraffinaderij is woensdag gestart met de ontvangst en verwerking van suikerbieten. Op de site in Longchamps kan pas in oktober begonnen worden. Eerst moeten de problemen opgelost worden die het Voedselagentschap er vaststelde. Daardoor schuiven alle leveringen naar achter, ook die van bietentelers die aan de fabriek in Tienen leveren. Rouwig zijn akkerbouwers daar niet om want zo kunnen de bieten nog wat langer groeien. Zeker is dat de opbrengst van vorig jaar niet gehaald zal worden, en dat ook het inkomen uit suikerbietenteelt onder druk staat. Bij telersvereniging CBB is te horen dat er dringend nood is aan overleg binnen de suikerketen.

Bij de Tiense Suikerraffinaderij is de bietencampagne woensdag gestart. Het is pas de tweede sinds het wegvallen van quota en minimumprijzen eind september vorig jaar. De 7.300 Belgische bietentelers zijn klaar om de nieuwe campagne aan te vatten, al ontbreekt het hen wel aan vertrouwen in de toekomst. “Heel wat indicatoren neigen gevaarlijk naar het rood”, klinkt beroepsfederatie CBB ongerust. Zo is de Europese suikerprijs met bijna 30 procent gedaald tegenover september 2017 en noteert nu rond 360 euro per ton. Dat is flink lager dan de oude Europese referentieprijs van 404 euro per ton, die ten tijde van het suikerquotum een minimumgrens vormde.

De lage suikerprijs oefent een neerwaartse druk uit op de contractuele bietenprijzen, die ongeveer een kwart lager liggen dan in het verleden. “Resultaat is dat deze prijzen niet meer kostendekkend zijn en dat dus de aantrekkelijkheid van de teelt tanende is”, zegt Peter Haegeman, secretaris-generaal van CBB. “Daarbovenop komen nog eens de gevolgen van de warme en droge zomer: een onzekere opbrengst met grote regionale verschillen.”

De bietentelers waren vragende partij om de campagne later van start te laten gaan omdat de bieten nog niet optimaal zijn en de rooiomstandigheden evenmin. Ze vonden daarvoor niet altijd gehoor bij de suikerproducenten. Door een speling van het lot krijgen de telers nu toch hun zin want het Voedselagentschap stelde tekortkomingen vast in de rasperij van Longchamps. Dat is een kruis door de plannen van de Tiense Suikerraffinaderij om vroeg met de campagne te starten.

De tweede suikerfabriek zal uitzonderlijk pas begin oktober opstarten want het lukte niet om de problemen te verhelpen voor 19 september. Op 2 oktober start de verwerking op halve kracht. Mits de toestemming van het Voedselagentschap draait de fabriek op 24 oktober op volle toeren. “De 14 dagen die men nu verliest, kan men niet inhalen", zegt Jean-Paul Vanelderen, voorzitter van de bietenplanters van de Tiense Suikerraffinaderij.

Vorig jaar brachten de bietenpercelen gemiddeld 95 ton suikerbieten per hectare op en de bieten bevatten toen meer dan 18 procent suiker. Dat betekende 17 ton suiker per hectare. "Nu denkt Tiense suiker aan 82 ton bieten per hectare, maar wij twijfelen daaraan”, zegt Vanelderen. De Confederatie van de Belgische Bietenplanters (CBB) rekent op een landelijk gemiddelde rond 72,5 ton. De 63.800 uitgezaaide hectares zouden goed moeten zijn voor iets minder dan 4,625 miljoen ton suikerbieten.

“Niet alleen de cijfers boezemen de sector angst in”, onderlijnt Peter Haegeman, secretaris-generaal van de CBB. “Ook hoe telers, fabrikanten en overheid de huidige crisissituatie moeten en mogen aanpakken, is koffiedik kijken. Er heerst grote onzekerheid rond het toekomstige EU-landbouwbeleid, en meer bepaald rond de antwoorden die dit beleid zal bieden op de uitdagingen voor de suikerbietsector. Daarom is er dringend nood aan een discussie, zonder taboes, over inkomensstabilisatie, risicomanagementtools en markttransparantie.”

In tijden van grotere prijsvolatiliteit, en zeker met een sterk neerwaartse trend, moet de Europese suikersector met gelijke wapens kunnen vechten op de wereldmarkt. “Wij roepen, samen met onze Europese organisatie CIBE, de Commissie op te waken over een ‘level playing field’. Niet-Europese handelspartners mogen onze markt niet overspoelen met suiker die door staatsgesubsidieerde bedrijven wordt afgezet, én dan nog met substantieel lagere garanties rond traceerbaarheid en voedselveiligheid dan in Europa”, aldus Peter Haegeman.