Nieuwe detectiemethode spoort illegale vetmesters op

Er is enorm veel veranderd sinds de moord op veearts en keurder Karel Van Noppen ongeveer 20 jaar geleden. Toch is de strijd tegen illegale vetmesterij nog niet volledig gestreden. Vooral de detectie van toegediende natuurlijke hormonen was tot voor kort een uitdaging. Een nieuwe detectiemethode voor de officiële controles in ons land brengt daar verandering in. Ze is het resultaat van een samenwerking tussen het Voedselagentschap, het labo van professor Sven Mangelinckx van de faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen van Universiteit Gent en een labo in Frankrijk. De methode wordt al in de praktijk gebruikt en bewees zich in een rechtszaak.
28 november 2016  – Laatste update 14 september 2020 14:37

Er is enorm veel veranderd sinds de moord op veearts en keurder Karel Van Noppen ongeveer 20 jaar geleden. Toch is de strijd tegen illegale vetmesterij nog niet volledig gestreden. Vooral de detectie van toegediende natuurlijke hormonen was tot voor kort een uitdaging. Een nieuwe detectiemethode voor de officiële controles in ons land brengt daar verandering in. Ze is het resultaat van een samenwerking tussen het Voedselagentschap, het labo van professor Sven Mangelinckx van de faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen van Universiteit Gent en een labo in Frankrijk. De methode wordt al in de praktijk gebruikt en bewees zich in een rechtszaak.

Het gebruik van steroïdhormonen als groeibevorderaars in de veeteelt is binnen Europa al ongeveer 30 jaar strikt verboden omwille van dierenwelzijn en mogelijke risico’s voor de volksgezondheid. Om de naleving hiervan ook effectief te controleren worden binnen de lidstaten van de Europese Unie jaarlijks een groot aantal stalen onderzocht. In België gebeurt dit door het Voedselagentschap.

De resultaten van deze controles zijn bemoedigend en tonen een sterk dalende trend van inbreuken in België en Europa. De gebruikte analysemethoden kunnen zeer goed de aanwezigheid van bepaalde hormonen aantonen, maar kunnen nog moeilijk duidelijkheid scheppen over de herkomst ervan. Het is dus bijvoorbeeld goed mogelijk de aanwezigheid van testosteron op te sporen in een staal. Echter, aantonen of die synthetisch is toegediend of door het dier zelf natuurlijk is aangemaakt, is nog een ander paar mouwen.

Wanneer er in Europa uitzonderlijk preparaten (naalden, spuiten, flesjes,…) rechtstreeks worden gecontroleerd, blijkt echter dat er soms toch nog natuurlijke steroïden worden toegediend. De mogelijkheid om de oorsprong van dergelijke stoffen in urine met behulp van complexe scheidings- en detectiemethoden te analyseren bestaat al, maar de methode is duur en vereist veel technische expertise. Tot voor kort was er dan ook maar één labo in Europa met de expertise om dergelijke analyses uit te voeren.

In een samenwerking tussen het labo van professor Sven Mangelinckx en professor Norbert De Kimpe van de faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent, het Voedselagentschap (FAVV) en het ‘Laboratoire d’études des résidus et contaminants dans les aliments’ (LABERCA) te Nantes, werd daarom een methode verder uitgewerkt voor de detectie van natuurlijke hormonen voor officiële controles binnen België.

“De techniek die Geert Janssens in zijn doctoraat optimaliseerde, is gebaseerd op gaschromatografie gekoppeld aan verbrandings-isotoop ratio massaspectrometrie”, vertelt professor Mangelinckx. “Klinkt complex, maar het komt er eigenlijk op neer dat de methode gevoelig genoeg is om isotopen van elkaar te onderscheiden. Dit zijn identieke chemische elementen met een iets andere massa. Aangezien hormonen in preparaten relatief minder koolstofisotoop C13 bevatten dan de hormonen aangemaakt door de dieren zelf, kan men door de meting van de ratio C13/C12 van hormonen in urine fraude opsporen.”

Sven Mangelinckx: “Voor een correct resultaat moeten de gemeten stoffen wel zeer zuiver zijn. Om alle elementen die een storing van de meting kunnen veroorzaken te verwijderen, is dus voorafgaand een doorgedreven voorzuivering noodzakelijk. Hiervoor hebben we eveneens een uitgebreid analyseprotocol ontwikkeld.”

Met de ontwikkelde methode kon succesvol onderscheid gemaakt worden tussen urinestalen van behandelde en niet-behandelde dieren. “Na een uitgebreide testfase om aan te tonen dat de bekomen resultaten betrouwbaar zijn, wordt deze methode onder accreditatie reeds in praktijk gebruikt door het FAVV voor voedselveiligheidscontroles”, besluit de Gentse professor. “Meer nog, deze methode gaf de doorslag bij een recente veroordeling in een langlopende rechtszaak.”

Meer info: UGent-Crelan leerstoel landbouwinnovatie

Bron: |

In samenwerking met: UGent-Crelan leerstoel landbouwinnovatie

Beeld: Veeteelt Vlees

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek