Onweer en plaagdruk bezorgen aardappeltelers kopzorgen

De wateroverlast en de hoge plaagdruk gecombineerd met de slechte toegankelijkheid van de velden doet heel wat aardappelboeren het ergste vrezen voor hun oogst. Volgens experten is alvast een deel van de forse areaalgroei die België dit jaar kende, tenietgedaan door de wateroverlast. Welk effect er mogelijk zal uitgaan van de aardappelplaag is vandaag nog moeilijk in te schatten. “Maar dat het rendement eronder zal leiden, is duidelijk”, zegt Romain Cools van Belgapom aan Boerenbusiness.

Vier weken geleden raakte nog bekend dat het aardappelareaal in België dit jaar gegroeid is met maar liefst 15 procent, wat het ergste deed vrezen voor de aardappelprijzen. Er zijn nog geen exacte cijfers, maar nu al wordt duidelijk dat de wateroverlast lokaal voor veel problemen zorgt. “In de Noorderkempen bij de Nederlandse grens is toch wel tien procent verdronken”, vermoedt Cools. “De Westhoek, ook een belangrijk teeltgebied, kreeg aanvankelijk heel wat regen te slikken, maar daar is relatief weinig schade. Enkel in platte gebieden zonder hellingen waar het water is blijven staan.” Verder wijst Cools Noord-Frankrijk, een gebied waar de Belgische aardappelverwerkende industrie veel aardappelen inkoopt, aan als een regio waar wel veel schade is.

Volgens het Proefcentrum voor de Aardappelteelt (PCA) zijn vooral de provincies Antwerpen, waar ook afgelopen maandag nog behoorlijk wat regen viel, en Limburg het hardst getroffen door de wateroverlast, samen met belangrijke regio’s in West-Vlaanderen. “Het is de intensiteit van de regen in korte tijd die de aardappelvelden de das omdoet”, zegt Ilse Eeckhout van het PCA. “Het aantal millimeter is niet overal spectaculair hoog, maar zoveel regen in korte tijd geeft wel degelijk grote problemen.”

Nu de gevolgen van de wateroverlast stilaan duidelijk worden, is het nog koffiedik kijken in welke mate de aardappeloogst te lijden gaat hebben onder phytophtora, beter gekend als de aardappelplaag. Het warme en regenachtige weer zorgt voor grote plaagdruk, maar in heel wat regio’s kunnen de aardappeltelers hun velden niet op door de nattigheid. “De schade die daaruit voorkomt, kan reëel zijn”, beweert Romain Cools.

Boerenbusiness heeft weet van telers en gewasbeschermingsfirma’s die toestemming hebben gevraagd om met helikopters de nodige bespuitingen op het veld uit te voeren. “Maar daarvoor moeten complexe procedures opgezet worden die veel tijd en energie vragen. Dat heeft te maken met regelgeving rond driftreductie en bufferzones. Toelating vragen zou lang duren en daarvoor is het te kort dag”, beweert Ilse Eeckhout.

Guy Depraetere, woordvoerder van ABS, waagt zich aan een voorzichtige voorspelling. “Ik denk dat een verlies van vijf procent realistisch is, maar indirect is de schade wellicht groter, zeker bij vroege aardappelen die niet op tijd konden bespoten worden. Of de hele areaaluitbreiding teniet wordt gedaan, weet ik niet. De natuur kan hard zijn, maar we zitten nog vroeg in het groeiseizoen waardoor het achteraf ook nog kan meevallen.” Volgens hem had de schade nog erger kunnen zijn. “Waren de onweders drie weken later gekomen en de knolzetting was bezig, dan was de ramp groter geweest.”

Of de getroffen aardappeltelers hun schade kunnen indienen bij het rampenfonds, is nog afwachten. “De kans is redelijk groot dat de overheid de wateroverlast als ramp erkent, maar het is nog wachten op het advies van het KMI”, aldus Ilse Eeckhout van het PCA.