Overnameprijs landbouwbedrijf 37 pct gestegen op 5 jaar

De gemiddelde overnameprijs van een landbouwbedrijf in Vlaanderen is de laatste vijf jaar met 37 procent gestegen. Terwijl starters in 2009 nog gemiddeld 185.650 euro moesten neertellen om een bestaand bedrijf over te nemen, was dat in 2014 gemiddeld 254.925 euro. Dat blijkt uit cijfers van landbouwminister Joke Schauvliege, die aangeeft dat ze alle middelen die het nieuwe gemeenschappelijkelLandbouwbeleid voorziet om starters te ondersteunen "maximaal" wil inzetten.

Dat het aantal land- en tuinbouwers in Vlaanderen jaarlijks afneemt, is geen nieuws meer. Om een idee te krijgen van de huidige situatie, vroeg Vlaams volksvertegenwoordiger Jos De Meyer landbouwminister Joke Schauvliege naar het aantal starters in 2014 en naar de specifieke beleidsmaatregelen die de minister wil treffen om starters te ondersteunen.

Wat het aantal starters betreft, lijkt 2014 een uitstekend jaar geweest te zijn. Na respectievelijk 177, 202, 288, 157 en 148 starters in de jaren vanaf 2009, beslisten vorig jaar liefst 237 jongelingen om een land- of tuinbouwbedrijf te starten. De cijfers zijn afkomstig uit de databank van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF), maar moeten volgens de minister wel met het nodige voorbehoud geïnterpreteerd worden.

Een ander opvallend cijfer is de stijging met 37 procent van de gemiddelde overnameprijs van een land- of tuinbouwbedrijf. Terwijl je in 2009 nog een bedrijf op de kop kon tikken voor gemiddeld 185.650 euro, moest een overnemer daar in 2014 gemiddeld 254.925 voor betalen. Ze kunnen daarbij wel beroep doen op overnamesteun uitbetaald door het VLIF, waarvan het maximum in 2010 verhoogd werd van 55.000 naar 70.000 euro.

Gevraagd naar haar engagement in het vergrijzingsvraagstuk, legt Schauvliege de vinger op de wonde: "Jongeren zijn wel bereid om in te stappen in de land- en tuinbouw, maar ze kunnen dat niet altijd. De redenen hiervoor zijn onder meer de financieel zware investeringen die hiervoor nodig zijn en de risico’s die gepaard gaan met bedrijfsovernames, de beschikbaarheid van en de moeilijke toegang tot dure grond, de prijsvolatiliteit, de omvang van de bedrijven en de stijgende overnamekosten."

De minister beseft naar eigen zeggen "dat aan alle starters de nodige ondersteuning moet worden geboden om de toekomst van de primaire voedselproductie op Vlaamse bodem te verzekeren", en belooft "maximaal" gebruik te maken van de middelen die Europa ter beschikking stelt om jonge landbouwers te ondersteunen: "Jonge en startende landbouwers kunnen gratis betalingsrechten voor rechtstreekse inkomenssteun ontvangen. Daarenboven reserveer ik twee procent van het Europees budget voor directe betalingen voor een specifieke betaling aan jonge startende landbouwers."

Verder belooft Schauvliege overnemers ook vestigingssteun, en heeft ze de minimale bedrijfsomvang voor toegang tot overnamesteun verlaagd. Ook wil ze bekijken of het stagegedeelte in de gesubsidieerde starterscursus voor starters die niet uit het landbouwonderwijs komen, kan uitgebreid worden. Tenslotte wil Schauvliege ook bekijken of bij een eventuele herziening van de pachtwet op Vlaams niveau de toegang tot grond voor jonge landbouwers kan verbeterd worden, met het nodige respect voor zowel eigenaar als pachter.