Plan voor meer eerlijke concurrentie in groene sectoren
De landbouworganisaties hebben vandaag samen met federale ministers Kris Peeters en Willy Borsus, staatssecretaris Philippe De Backer, de betrokken overheidsdiensten en de vakbonden een ‘plan voor eerlijke concurrentie in de groene sectoren’ ondertekend. Bedoeling van dit plan is om meer rechtszekerheid te creëren op vlak van sociale en arbeidswetgeving zodat sociale fraude voorkomen wordt. Zowel Boerenbond als ABS tonen zich tevreden met het plan omdat het voor land- en tuinbouwers een aantal knelpunten op het terrein kan wegnemen.
De land- en tuinbouw en de tuinaanleg, de zogenaamde groene sectoren, zijn belangrijk voor de Belgische economie want ze stellen maar liefst 19.800 mensen te werk. Het zijn ook arbeidsintensieve sectoren die het economisch niet makkelijk hebben en die vaak een beroep doet op buitenlandse arbeidskrachten, bijvoorbeeld om piekperiodes in de fruitpluk op te vangen. Bovendien zijn ze afhankelijk van heel wat externe factoren, zoals het weer. De strikte regels die vandaag gelden op vlak van sociale wetgeving en arbeidswetgeving laten de sectoren echter te weinig flexibiliteit.
In juni vorig jaar startte om die reden een rondetafelconferentie over fraudepreventie voor de groene sectoren. Alle sociale partners, de federale overheidsdiensten Werk en Sociale Zaken, alle sociale inspectiediensten en de betrokken ministers waren daarbij aanwezig. Dat mondde uit in een ‘plan voor eerlijke concurrentie in de groene sectoren’ met daarin een vereenvoudiging en verduidelijking van bestaande regels gecombineerd met het inzetten op sensibilisering en gerichte controles. Concreet bevat het plan 15 nationale en vier internationale actiepunten.
Zo komt er meer uniformiteit in het aantal dagen dat seizoenarbeiders ingeschakeld mogen worden. “In de landbouw kan een seizoenarbeider vandaag 30 dagen per jaar ingezet worden, in de tuinbouw gaat het om 65 dagen en in de witloof- en champignonteelt gelden 100 dagen”, zegt Philippe De Backer, staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude. “We gaan een werkgroep oprichten om de complexiteit van deze regels te verminderen en ze beter te laten aansluiten op de praktijk. Op die manier moet het systeem transparanter en eenvoudiger worden voor iedereen.”
Voor de Dimona-aangiftes komt er een teller en een koppeling van de arbeidskaart aan de geldigheid van de verblijfsdocumenten. “We gaan een app ontwikkelen die het gemakkelijker zal maken om te kijken hoeveel dagen seizoenarbeid iemand nog kan doen”, verduidelijk federaal landbouwminister Willy Borsus. Hij wijst erop dat de tuinbouwsector maar liefst 53.643 seizoenarbeiders tewerkstelt. De koppeling van de arbeidskaart met verblijfsdocumenten is volgens minister van Werk en Economie Kris Peeters nodig om uit te sluiten dat de groene sectoren illegalen tewerkstellen zonder dat ze het zelf weten.
Seizoenarbeiders mogen bijvoorbeeld ook niet als gewone werknemer aan de slag zijn geweest in de 180 dagen voor hun tewerkstelling als seizoenarbeider. “De werkgever moet deze grenzen online kunnen consulteren zodat hij niet zonder het te willen iemand in een verkeerd statuut aan de slag houdt”, zegt Peeters. Op Europees vlak moet het ‘Mobility Package’ van eurocommissaris Marianne Thyssen dan weer zorgen voor een evenwicht tussen eerlijke concurrentie, preventie van fraude, bescherming van de werknemers en administratieve eenvoud en duidelijkheid voor de werkgevers.
Boerenbond toont zich tevreden met het plan dat op tafel ligt. “Wij hebben van deze besprekingen gebruikgemaakt om een aantal zaken aan te kaarten waarvoor wij al heel lang vragende partij waren, zaken die de voorbije jaren aanleiding waren voor heel wat onduidelijkheid en rechtsonzekerheid bij land- en tuinbouwers die werknemers tewerkstellen”, zegt voorzitter Sonja De Becker. De landbouworganisatie gaat er de komende weken en maanden over waken dat de gemaakte afspraken ook op korte termijn worden nagekomen.
“Bestrijding van sociale fraude en sociale dumping is een gedeelde verantwoordelijkheid van de overheid en de groene sector. Duidelijkheid en vereenvoudiging van de regelgeving en de uitvoering ervan moet resulteren in een “win-win-winsituatie’: zowel werkgevers als werknemers als de overheid hebben belang bij het terugdringen van sociale fraude. Dit plan moet ervoor zorgen dat werkgevers minder oneerlijke concurrentie ondervinden, dat de rechten van de werknemers gevrijwaard worden en dat de overheid geen inkomsten misloopt”, benadrukt De Becker.
Ook ABS is sterk overtuigd van de meerwaarde van dit plan voor alle betrokkenen. “Met de diverse maatregelen in het plan kan de sociale fraude een halt toegeroepen worden en kan er zo meer zuurstof worden gegeven aan de land- en tuinbouw”, zegt voorzitter Hendrik Vandamme. De organisatie wijst in dat kader nog op het nut van flexi-jobs. “De inzet van flexi-werknemers heeft een onmiskenbaar voordeel op het vlak van verloning voor de werknemer en op het vlak van de wegvallende huisvestingsplicht, met al zijn strenge normen en bijbehorende kosten. Flexi-jobs worden immers ingevuld door lokale mensen die naast hun reguliere job een legaal extraatje willen bijverdienen.”
