Producenten buigen zich in Week van Varken over smaak

In de provincie Limburg werd drie jaar geleden, na een creatief denkproces met 100 deelnemers, een roadmap voor de varkenshouderij opgesteld. Om dit participatief proces verder te stimuleren, houden Boerenbond en het Innovatiesteunpunt in het kader van het LIONS-project (Limburgs Agrarisch Ondernemerschap Stimuleren, nvdr.) een ‘Week van het Varken’. “Dit staat in het teken van de inspanningen van de varkenshouderij en de fierheid van varkenshouders voor het vak. Ook het varkensvlees zelf zal als smaakvol product onder de aandacht worden gebracht”, zegt Limburgs gedeputeerde Inge Moors. Woensdagavond komen producenten en andere professionelen in C-Mine Genk samen, onder meer om zich te verdiepen in de smaak van het varkensvlees dat ze samen afleveren. Op TV Limburg figureren een ganse week varkens.

De varkenshouderij is in Limburg goed voor een jaaromzet van meer dan 125 miljoen euro. Op sectorniveau zorgt dat voor economisch aanzien, maar we zijn er al vaak genoeg aan herinnerd dat de prijsvolatiliteit op bedrijfsniveau frequent voor problemen zorgt. “Een crisis weegt op landbouwers die zich dag in dag uit met de grootste ijver en zorg inzetten”, zegt Limburgs gedeputeerde voor Landbouw Inge Moors. “Als provincie zetten we graag mee onze schouders onder de verdere versterking van de sector.”

Een belangrijke aanzet daarvoor werd in 2016 gegeven, met de zogenaamde X100. De resultaten van dat creatieve denkproces werden neergepend in een roadmap voor de varkenshouderij. Daarin wordt een lans gebroken voor marktgerichte productie en samenwerking tussen alle actoren. In een aanbodmarkt is er nood aan eindproducten die afgestemd worden op vragen van de consument of die een nieuwe behoefte creëren. De korte keten is een uitgelezen kans om producent en consument van varkensvlees elkaar weer te doen vinden. Voor exportgerichte productie is samenwerking dan weer van belang om voldoende grote volumes te realiseren die onze varkenshouderij concurrentieel maken.

In 2017 telde de provincie Limburg 298 varkenshouders, terwijl het er zeven jaar eerder nog 472 waren. Tijdens de crisisjaren hebben heel wat producenten afgehaakt. Ze werden het slachtoffer van een opeenvolging van tegenslagen zoals het Russische handelsembargo en het dalend vleesverbruik in eigen land. Ook andere factoren werken de kwetsbaarheid van de varkenshouders in de hand. “De prijsstijgingen van voeders en andere grondstoffen maar ook de hoge eisen op het vlak van milieu en dierenwelzijn, wegen op de varkenshouders. Veel varkenshouders hebben de laatste jaren fors geïnvesteerd om hun bedrijf klaar te maken voor de toekomst. Maar die inspanningen kunnen spijtig genoeg niet vertaald worden naar een hogere opbrengstprijs voor biggen en varkensvlees”, licht gedeputeerde voor Landbouw Inge Moors toe.

Toch zijn er ook positieve kanttekeningen te maken. Mede dankzij de ondersteuning vanuit het praktijkgerichte onderzoekscentrum PVL Bocholt behoren de Limburgse varkensbedrijven tot de meest professionele varkenshouders van Vlaanderen. Nieuw, en een concrete invulling van de ideeën en voorstellen uit de X100-roadmap, is de Week van het Varken die nu plaatsvindt. Boerenbond en het Innovatiesteunpunt organiseren dit in het kader van het LIONS-project, wat staat voor Limburgs Agrarisch Ondernemerschap Stimuleren. Het is één van de 12 projecten in het actieplan van het Ondernemersplatform Limburg om de economie in de provincie een boost te geven. Het geniet de steun van de provincie Limburg, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO).

“De Week van het Varken staat in teken van de inspanningen van de varkenshouderij en hun fierheid voor het vak. Dagdagelijks zijn ze met de dieren in de weer terwijl ze dierenwelzijn en bioveiligheid hoog in het vaandel dragen”, aldus gedeputeerde Inge Moors. Voor producenten, vleesverwerkers, toeleveringsbedrijven wordt er woensdag een provinciaal netwerkevent op C-Mine Genk georganiseerd. Naast de gelegenheid om elkaar te ontmoeten en samenwerkingsverbanden te smeden, is er een plenair gedeelte rond de kwaliteit en de smaak van het varkensvlees. Onder meer onderzoeksinstituut ILVO en fokkerijorganisatie VPF komen daar inzicht in verschaffen. Naar het brede publiek toe brengt TV Limburg deze week reportages vanop varkensbedrijven. Producente Rika Derwa liet in haar stallen én in haar kookpotten filmen.