SALV en GAIA spelen open kaart inzake biggencastratie

In een advies over de chirurgische castratie van biggen onderschrijft de SALV het engagement van de varkensketen om met deze praktijk te stoppen tegen 2018. In tegenstelling tot dierenrechtenorganisatie GAIA vindt de adviesraad het niet noodzakelijk om dit in een Belgische wet te gieten. “Maak daarentegen werk van een Europees verbod op biggencastratie om het gelijk speelveld te behouden”, luidt het advies gelet op de buitenlandse, en specifiek de Duitse, retail die momenteel nog geen vlees van niet gecastreerde beren aanvaardt.

Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx wil het chirurgisch castreren van biggen wettelijk verbieden vanaf 2018. Aangezien de wijziging aan het KB van 2001 betreffende toegestane ingrepen bij gewervelde dieren een landbouwaangelegenheid betreft, is het akkoord van de gewestregeringen vereist. Vlaams minister-president Kris Peeters, ook bevoegd voor landbouw, constateerde dat het KB nog niet met het middenveld besproken werd en legde het daarom voor aan landbouwadviesraad SALV.

Door mannelijke biggen chirurgisch te castreren, wordt vermeden dat het vlees van beren een onaangename geur zou verspreiden bij het verhitten. Meer diervriendelijke alternatieven om het probleem van berengeur te vermijden, bestaan er ook. De SALV noemt onder meer het vetmesten van intacte beren en immunocastratie, dat is het gebruik van een vaccin. Onverdoofd chirurgisch castreren is niet langer de algemene praktijk in Vlaanderen, benadrukt de SALV, want Vlaamse varkensbedrijven passen de hierboven genoemde alternatieven toe of castreren met gebruik van een pijnstiller.

De landbouworganisaties in ons land hebben met de retail en voedingsindustrie principieel afgesproken om het chirurgisch castreren van biggen tegen 2018 stop te zetten. In uitvoering van dit akkoord werd een gemeenschappelijke werkgroep opgericht die de knelpunten van de diverse schakels in dit dossier moet wegwerken. Tijdens het Belgische EU-voorzitterschap is het engagement om tegen 2018 geen biggen meer te castreren ook door de varkensketen op Europees niveau geformuleerd. Bovendien sprak de keten af om in de aanloop naar die einddatum (vanaf 2012) een pijnstiller of verdoving toe te passen bij het chirurgisch castreren van biggen.

Gelet op het interprofessioneel engagement vindt de SALV bijkomende reglementering op dit moment niet noodzakelijk. Eerder dan energie te steken in een wettelijk verbod op federaal niveau vraagt de SALV om een instrument uit te werken dat de interprofessionele engagementen in het Vlaams beleid kan onderschrijven aangezien dierenwelzijn op 1 juli 2014 een regionale bevoegdheid wordt. De raad wijst bijvoorbeeld op het principe dat nu reeds wordt toegepast bij de milieubeleidsovereenkomsten, waar sectorengagementen inzake leefmilieu beleidsmatig worden ingekaderd zonder dat de overheid, alvast tijdens de looptijd van het engagement, bijkomende regelgeving ontwikkelt.

Een eenzijdig Belgisch verbod acht de SALV niet wenselijk omdat dit het gelijk speelveld op de Europese markt en dus ook de Vlaamse export in het gedrang brengt. "Het probleem van chirurgische castratie wordt bovendien niet opgelost, het wordt immers enkel verschoven buiten België. Duitsland neemt 37 procent van de Belgische export van varkensvlees voor zijn rekening. Momenteel aanvaardt de Duitse retail geen vlees van varkens die niet chirurgisch gecastreerd werden. Voor landbouwers die geen vaste Belgische afnemer hebben, is het onmogelijk om over te schakelen naar alternatieven.” Het is met andere woorden een beter idee om tot een algemeen Europees verbod te komen.

Tot slot vraagt de SALV aandacht voor een aantal randvoorwaarden die nog niet vervuld zijn. Zo is het momenteel niet mogelijk om op grote schaal berengeur te detecteren aan de slachtlijn. Bovendien is er onvoldoende capaciteit om 180.000 intacte beren per jaar alternatief te verwerken.

Tijdens het adviesproces ontving de SALV een bijkomend schrijven van de minister-president met de vraag om ook advies in te winnen bij de dierenrechtenorganisatie GAIA. Het was namelijk de wens van de commissie Landbouw van het Vlaams Parlement om alle belanghebbenden in dit dossier maximaal te horen. Het standpunt van GAIA werd als bijlage opgenomen in het advies. Daarin staat dat GAIA vragende partij is voor een wettelijke verankering van het sectorengagement omdat het geduld van de organisatie op is en ze waterdichte garanties wil dat er een einde komt aan biggencastratie in 2018 . Met de einddatum heeft de dierenrechtenorganisatie dus wel vrede. De alternatieven voor castratie, met name vaccinatie tegen berengeur of intacte beren met detectie aan de slachtlijn, zijn voor GAIA gelijkwaardig.

Meer info: SALV-advies